Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Druk nr 3256


Warszawa, 5 lutego 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja





Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej



Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o emeryturach

i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Annę Bańkowską.


(-) Romuald Ajchler; (-) Leszek Aleksandrzak; (-) Marek Balt; (-) Maciej
Banaszak; (-) Anna
Bańkowska;
(-) Jan
Cedzyński;
(-) Piotr
Chmielowski; (-) Jacek Czerniak; (-) Eugeniusz Czykwin; (-) Marek
Domaracki; (-) Wincenty Elsner; (-) Tomasz Garbowski; (-) Tadeusz
Iwiński;
(-) Dariusz
Joński;
(-) Tomasz
Kamiński;
(-) Adam
Kępiński; (-) Witold Klepacz; (-) Krzysztof Kłosowski; (-) Zbigniew
Matuszczak; (-) Grzegorz Napieralski; (-) Marek Niedbała; (-) Cezary
Olejniczak; (-) Artur Ostrowski; (-) Stanisława Prządka; (-) Małgorzata
Sekuła-Szmajdzińska;
(-) Tadeusz Tomaszewski; (-) Jerzy
Wenderlich; (-) Bogusław Wontor; (-) Stanisław Wziątek; (-) Zbyszek
Zaborowski; (-) Ryszard Zbrzyzny.


PROJEKT
USTAWA
z dnia………………..
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Art. 1. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, 1717 i 1734) w art. 25 wprowadza się następujące
zmiany:
1) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota
składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek
zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca
poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury,
zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot
środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z
dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem
ust. 1a,1b, 1h i 1i oraz art. 185.”,
2) po ust. 1g dodaje się ust. 1h i 1i w brzmieniu:
„1h. Jeżeli ubezpieczony urodzony po dniu 31 grudnia 1948 r. ma co najmniej 25 -
letni okres składkowy, o którym mowa w art. 6, oraz przed ustaleniem prawa do
emerytury, o której mowa w art. 24, nie miał ustalonego prawa do renty z tytułu
niezdolności do pracy, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24,
zwiększa się o 25% kwoty ustalonej zgodnie z ust. 1. Przy obliczaniu okresów
składkowych przepisy art. 87 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

1i. Przepisu ust. 1d nie stosuje się, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę, do której
miał ustalone prawo przed osiągnięciem wieku emerytalnego, określonego w art.

2
24 ust. 1a i 1b, emeryturę pomostową lub nauczycielskie świadczenie
kompensacyjne.”;
Art. 2. 1. Wysokość emerytury przysługującej w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy na
podstawie art. 24 ustawy, o której mowa w art. 1, ustala się ponownie z zastosowaniem
przepisów, o których mowa w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą - na wniosek
osoby uprawnionej.
2. Prawo do emerytury w nowej wysokości przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w
którym zgłoszono wniosek o jej ponowne ustalenie z zastosowaniem przepisów, o których
mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie wcześniej jednak niż od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.
3. Decyzję w sprawie ponownego ustalenia wysokości emerytury organ rentowy wydaje w
ciągu 60 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem pierwszego dnia miesiąca następującego po
miesiącu od dnia ogłoszenia ustawy.

























3




UZASADNIENIE


1. Potrzeba i cel wydania ustawy. Przedstawienie rzeczywistego stanu rzeczy w
normowanej dziedzinie. Wykazanie różnicy pomiędzy stanem dotychczasowym a
projektowanym stanem prawnym. Przedstawienie przewidywanych skutków
społecznych, gospodarczych , finansowych i prawnych.

Projekt nowelizacji ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.) zawiera
propozycję dotyczącą zwiększania o 25% podstawy obliczenia emerytury według tzw.
nowych zasad dla osób urodzonych po 1948 r., posiadających co najmniej 25-letni okres
składkowy, które przed przejściem na emeryturę po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego
nie korzystały z innych świadczeń emerytalno-rentowych.

W art. 1 pkt 1 i 2 projektu ustawy proponuje się wprowadzenie przepisu o zwiększeniu
podstawy obliczenia emerytury dla osób urodzonych po 1948 r., które mają co najmniej 25-
letni okres składkowy i przed przejściem na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego,
nie korzystały z innych świadczeń emerytalno-rentowych. Przepis ten dotyczyłby wyłącznie
tych osób, które nie miały przyznanej renty z tytułu niezdolności do pracy i nie pobierały tzw.
wcześniejszej emerytury, emerytury częściowej, emerytury pomostowej lub świadczenia
kompensacyjnego.
Proponuje się, aby takie osoby miały podstawę obliczenia emerytury z FUS
zwiększoną o 25%. Za wprowadzeniem korzystniejszego sposobu obliczania podstawy
obliczenia emerytury dla tych osób przemawiają następujące względy.
W wyniku reformy systemu ubezpieczeń społecznych wprowadzono oddzielne składki
na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, ponieważ wyodrębniono fundusz emerytalny
i rentowy. Zmiany te mają znaczenie dla osób urodzonych po 1948 r., ponieważ wysokość
emerytury tych osób jest pochodną wyłącznie składek emerytalnych i nie ma możliwości
obliczenia emerytury od sumy kwot składek emerytalnych i rentowych nawet wówczas, gdy

4
osoba, która przeszła na emeryturę, nigdy wcześniej nie pobierała świadczenia z funduszu
rentowego.
W tzw. starym systemie emerytalnym, dotyczącym osób urodzonych przed 1949 r.,
wydzielenie składki emerytalnej i rentowej nie ma negatywnego znaczenia, bo do obliczenia
podstawy wymiaru emerytury przyjmuje się przychód z pracy, który stanowił podstawę
wymiaru składek zarówno na ubezpieczenia emerytalne jak i rentowe, a nie wyłącznie kwotę
składek na jeden z rodzajów ubezpieczenia. Ponadto wynagrodzenie za czas choroby i zasiłki
z ubezpieczenia społecznego (chorobowe, opiekuńcze) mimo, że nie podlegają składce
emerytalnej, są uwzględniane w podstawie wymiaru emerytury, a okres ich pobierania jest
okresem nieskładkowym, uwzględnianym w wysokości emerytury po 0,7% podstawy
wymiaru za każdy rok.
Inaczej jest w tzw. nowym systemie emerytalnym, dotyczącym osób urodzonych po
1948 r. Podstawę obliczenia emerytury wg nowych zasad stanowi wyłącznie składka na
ubezpieczenie emerytalne (z uwzględnieniem kapitału początkowego dla osób, które
pracowały przed 1999 r.). Odmiennie niż w tzw. starym systemie do podstawy obliczenia
emerytury nie wlicza się wynagrodzenia wypłaconego za czas choroby, jak również zasiłków
z ubezpieczenia społecznego (chorobowych, opiekuńczych), bo od takich wypłat nie są
opłacane składki. Osoba urodzona po 1948 r. zmuszona do korzystania ze zwolnienia
lekarskiego z powodu choroby ma zatem trwale obniżoną wysokość emerytury. Absencja
w pracy związana z podjęciem leczenia i rehabilitacji w celu zachowania zdolności do pracy
i uniknięcia przejścia na rentę zawsze negatywnie rzutuje na wysokość emerytury osoby
urodzonej po 1948 r.
Dla zachowania symetrii rozwiązań proponuje się, aby osoby urodzone po 1948 r.,
które przed przejściem na emeryturę po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego nie
korzystały z renty z tytułu niezdolności do pracy, miały z tego tytułu zwiększaną podstawę
obliczenia emerytury o 25% kwoty stanowiącej sumę zwaloryzowanego kapitału
początkowego i zwaloryzowanych składek emerytalnych, zapisanych na koncie
ubezpieczonego. Dodatkowym warunkiem byłoby udowodnienie co najmniej 25-letniego
okresu składkowego oraz niepobieranie przed przejściem na emeryturę z tytułu osiągnięcia
wieku emerytalnego żadnej wcześniejszej emerytury, emerytury pomostowej oraz
świadczenia kompensacyjnego.
Biorąc pod uwagę, że dotychczas najwyższy wskaźnik rocznej waloryzacji składek
emerytalnych wynosił 116,26% (waloryzacja za 2008 r.), propozycja podwyższania podstawy
obliczenia emerytury o 25% nie jest wygórowana.