Poselski projekt ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i o zmianie niektórych innych ustaw

mają prawo do ochrony ze strony państwa w postaci skutecznej prewencji
zabezpieczającej je przed tak poważnymi formami ingerencji w fundamentalne
aspekty ich życia prywatnego.
Gromadzenie i przetwarzanie w rejestrze danych osobowych osób
trzecich narusza ich prawo do prywatności i wydaje się być nieproporcjonalne
do celów ustanowienia rejestru. Przede wszystkim należy stwierdzić, że w
projekcie ustawy występują dane osobowe dostatecznie identyfikujące osobę
skazaną, takie jak jej imię, nazwisko, miejsce zamieszkania, miejsce aktualnego
pobytu, numer PESEL, informacje o wizerunku. Nie jest konieczne dodatkowe
gromadzenie i przetwarzanie w rejestrze danych, które są związane z osobą
skazaną, ale równocześnie są danymi osobowymi osób trzecich.
Gromadzenie i przetwarzanie danych osób trzecich w rejestrze stanowi
środek nieproporcjonalny do osiągnięcia celów ustanowienia rejestru sprawców
przestępstw seksualnych, które wiążą się z zapobieganiem przestępstwom,
ochroną pokrzywdzonych oraz innych członków społeczeństwa przed tymi
sprawcami. Mając powyższe na uwadze należy uznać, że projekt ustawy jest
sprzeczny w prawem do ochrony danych osobowych osób trzecich, a w
szczególności z prawem do prywatności, w zakresie, w którym przewiduje
gromadzenie i przetwarzanie danych osobowych osób trzecich.
Mechanizm sądowej kontroli umieszczania w rejestrze danych
dotyczących osób prawomocnie skazanych, przewidziany w projekcie ustawy
nie narusza standardu ochrony danych osobowych. Z utrwalonego orzecznictwa
ETPCz wynika, że przepisy o gromadzeniu danych osobowych powinny
przewidywać niezależną kontrolę przesłanek przechowywania danych na
podstawie precyzyjnych kryteriów (wyrok w sprawie Gardel, pkt 69, wyrok z 4
grudnia 2008 r. w sprawie S i Marper przeciwko W. Brytanii, nr skarg 30562/04
i 30566/04, pkt 119).
W projekcie ustawy wskazano, że z jednej strony, sąd na podstawie art. 6
w zw. z art. 12 projektu ustawy każdorazowo skazując oskarżonego za
przestępstwo na tle seksualnym winien dokonać oceny, w oparciu o przesłanki
ustawowe, zasadności wyłączenia zamieszczenia danych skazanego w rejestrze.
Artykuł 12 projektu stanowi, że sąd orzeknie o nieumieszczaniu danych, gdy
umieszczenie prowadziłoby do pokrzywdzenia ofiary lub niewspółmiernie
surowych skutków dla skazanego. Z drugiej strony, w przypadku, o którym
mowa w art. 17 projektu ustawy, gdy w rejestrze zamieszcza się pochodzące z
Krajowego Rejestru Karnego dane o osobach prawomocnie skazanych za
przestępstwo na tle seksualnym przed wejściem w życie proponowanej ustawy,
przed umieszczeniem tych danych należy powiadomić osobę skazaną, której
przysługuje prawo zwrócenia się do sądu z wnioskiem o odstąpienie od
umieszczenia jej danych w rejestrze. Sąd także w tym przypadku podejmuje
decyzję na podstawie przesłanek określonych w art. 12 projektu ustawy. Osoba
skazana ma prawo wziąć udział w posiedzeniu sądu w przedmiocie rozpoznania

10
takiego wniosku, a na postanowienie wydane w tej sprawie przysługuje
zażalenie (art. 17 ust. 4 i 5 projektu ustawy).
Wątpliwości z punktów widzenia ustalonego prawa UE w zakresie
ochrony danych osobowych budzi udostępnianie danych z rejestru poprzez
publikowanie ich na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości, o
którym mowa w art. 9 projektu ustawy. Przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie
Gardel było umieszczenie danych osoby skazanej w bazie, do której dostęp
miały organy wymiaru sprawiedliwości oraz zamknięty krąg podmiotów
administracji publicznej. Trybunał orzekł w tej sprawie, że mimo tego, iż dostęp
do danych mają oprócz sądu i policji również organy administracyjne, jest on
jednak limitowany, ponieważ dotyczy organów zobowiązanych do poufności, w
okolicznościach dokładnie określonych (wyrok w sprawie Gardel, pkt. 70).
Trybunał stwierdził, że ustawodawstwo wewnętrzne musi zapewnić istnienie
odpowiednich mechanizmów, aby uniemożliwić używanie danych osobowych
niezgodne z gwarancjami przewidzianymi w art. 8 EKPCz (wyrok w sprawie
Gardel, pkt 62; wyrok ETPCz z 25 lutego 1997 r. w sprawie Z przeciwko
Finlandii, pkt 95). W ocenie ETPCz wyrażonej w analizowanym wyroku w
sprawie Gardel prawo krajowe musi ustanawiać gwarancje zapewniające
skuteczną ochronę zarejestrowanych danych osobowych przed nieodpowiednim
lub niewłaściwym użyciem.
Artykuł 9 projektu ustawy należy interpretować w sposób zakładający,
że nie będzie żadnych kryteriów przedmiotowego ograniczenia dostępu do
danych z rejestru. Również krąg podmiotów mających do nich dostęp będzie
nieograniczony. Wybór formy udostępnienia danych osobowych na stronie
internetowej oznacza, że nie będzie formalnej procedury wystąpienia o
udostępnienie danych osobowych podlegającej kontroli. Nie można również
wykluczyć dalszego powielania i przetwarzania przez osoby trzecie danych
osobowych uzyskanych ze strony internetowej.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że art. 9 projektu ustawy
jest sprzeczny z zasadą ochrony danych osobowych wyrażonej w art. 16 ust. 1
TfUE, w tym z prawem do poszanowania życia prywatnego w zakresie, w
którym nie ustanowiono gwarancji zapewniających skuteczną ochronę danych
osobowych umieszczonych w rejestrze, które mają być udostępniane poprzez
publikowanie ich na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.


4. Konkluzja
Poselski projekt ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością
na tle seksualnym i o zmianie niektórych innych ustaw, w wersji
uwzględniającej autopoprawkę wniesioną 9 lipca 2014 r., jest sprzeczny z
prawem Unii Europejskiej w zakresie, w którym przewiduje gromadzenie i
przetwarzanie danych osobowych osób trzecich oraz udostępnianie danych

11
osobowych z rejestru poprzez publikowanie ich na stronie internetowej
Ministerstwa Sprawiedliwości.




















Szef Kancelarii Sejmu

















Lech Czapla







12

Warszawa, 24 lipca 2014 r.
BAS-WAPEiM-1636/14



Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej





Opinia
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i o zmianie niektórych
innych ustaw, w wersji uwzględniającej autopoprawkę wniesioną 8 lipca
2014 r., (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Beata Kempa) jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art.
95a Regulaminu Sejmu




W projekcie ustawy proponuje się przyjęcie szczególnych środków
ochrony obywateli przed przestępczością na tle seksualnym, która w rozumieniu
projektu obejmuje przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności
wymienione w rozdziale XXV Kodeksu karnego (dalej: kk), z wyłączeniem art.
202 § 1, art. 204 § 1 i 2 oraz art. 203 kk, chyba że zostały popełnione na szkodę
małoletniego (dalej: przestępstwa lub przestępczość na tle seksualnym).
Szczególnymi środkami ochrony przewidzianymi w art. 3 proponowanej
ustawy są: rejestr sprawców przestępstw na tle seksualnym (zwany dalej:
rejestrem); zakazy wykonywania przez sprawców przestępstw na tle seksualnym
niektórych rodzajów zatrudnienia lub podejmowania określonych rodzajów
zajęć; obowiązki pracodawców i innych organizatorów przedsięwzięć z
udziałem małoletnich; określenie miejsc szczególnego zagrożenia i zasad ich
monitoringu oraz obowiązki organów państwa i samorządu terytorialnego
(policyjna mapa zagrożeń). Ponadto, w projekcie proponuje się nowelizacje:
ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687,
ze zm.), ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z
2012 r. poz. 654, ze zm.) oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny
(Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zm.).
Zgłoszona przez projektodawców autopoprawka obejmuje modyfikację
art. 9 oraz art. 17 projektu ustawy.
Opiniowany projekt ustawy jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej
w zakresie, w którym przewiduje gromadzenie i przetwarzanie danych
osobowych osób trzecich oraz udostępnianie danych osobowych z rejestru
poprzez publikowanie ich na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.
Poselski projekt ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością
na tle seksualnym i o zmianie niektórych innych ustaw, w wersji
uwzględniającej autopoprawkę wniesioną 9 lipca 2014 r., nie jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a
Regulaminu Sejmu.













Szef Kancelarii Sejmu




























Lech Czapla