Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o bibliotekach

Druk nr 1658


Warszawa, 21 lutego 2013 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja







Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o systemie oświaty
oraz ustawy o bibliotekach.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Artura Ostrowskiego.



(-) Romuald Ajchler; (-) Leszek Aleksandrzak; (-) Marek Balt; (-) Anna
Bańkowska; (-) Jacek Czerniak; (-) Eugeniusz Czykwin; (-) Tomasz
Garbowski;
(-) Tadeusz
Iwiński; (-) Dariusz Joński; (-) Ryszard
Kalisz; (-) Tomasz Kamiński; (-) Zbigniew Matuszczak; (-) Grzegorz
Napieralski; (-) Cezary Olejniczak; (-) Artur Ostrowski; (-) Stanisława
Prządka;
(-) Małgorzata
Sekuła-Szmajdzińska;
(-) Tadeusz
Tomaszewski; (-) Bogusław Wontor; (-) Stanisław Wziątek; (-) Zbyszek
Zaborowski; (-) Ryszard Zbrzyzny.





















(Projekt)
Ustawa
z dnia ………. 2013 r.
o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o bibliotekach

Art. 1
W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z
późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) Art. 67 otrzymuje brzmienie:

„Art. 67.1. W celu realizacji zadań statutowych szkoła publiczna ma obowiązek
zapewnić uczniom:
1)pomieszczenia do nauki z niezbędnym wyposażeniem;
2) bibliotekę szkolną – centrum informacji;
3) świetlicę;
4) gabinet profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej;
5) zespół urządzeń sportowych i rekreacyjnych;
6) pomieszczenia administracyjno-gospodarcze.
2. Wymagania określone w ust. 1 pkt 3 - 5 nie muszą być spełnione w szkołach dla
dorosłych.”
2) Po art. 67a dodaje się art. 67b w brzmieniu:
„Art. 67b.1. W celu zapewnienia właściwej realizacji zadań edukacyjnych, w
szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, każda szkoła publiczna
zapewnia uczniom funkcjonowanie biblioteki szkolnej – centrum informacji.
2. Biblioteka szkolna jest czynna dla uczniów w godzinach nauki w szkole. Zasady
funkcjonowania biblioteki szkolnej, jej organizację, zadania oraz zadania nauczyciela
bibliotekarza określa statut szkoły.
3. Po godzinach nauki w szkole oraz podczas ferii letnich i zimowych biblioteka
szkolna może pełnić funkcję biblioteki publicznej w przypadku, gdy działająca na
terenie gminy biblioteka publiczna nie zabezpiecza w pełni potrzeb mieszkańców tej
gminy.
4. W bibliotece szkolnej, o której mowa w ust. 3, dyrektor szkoły zatrudnia
nauczycieli bibliotekarzy lub może zatrudnić osoby, o których mowa w art. 7 ust. 1a i
1b.
5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi w drodze
rozporządzenia zasady funkcjonowania biblioteki szkolnej w sytuacji , o której mowa
w ust. 3.”
Art. 2
W ustawie z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. z 2012 r. poz. 642) w art. 19
po ust. 2 wprowadza się ust. 2a o brzmieniu:
„2a. W przypadku gdy biblioteka publiczna nie zabezpiecza w pełni potrzeb
mieszkańców tej gminy funkcje biblioteki publicznej może przejąć biblioteka
szkolna, o której mowa w art. 67b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).”
Art. 3
Ustawa wchodzi wżycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

















UZASADNIENIE

1. Cel i potrzeba wydania ustawy. Stan w dziedzinie która ma być unormowana.
Wykazanie różnic między dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym.
Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne.

Biblioteka jest interdyscyplinarną pracownią szkolną, której najważniejszym
zadaniem, oprócz kształtowania postaw czytelniczych, jest integracja procesu
dydaktyczno-wychowawczego poprzez rozwijanie samodzielności myślenia uczniów,
przygotowanie ich do samokształcenia oraz świadomego poszukiwania, porządkowania
i wykorzystania informacji z różnych źródeł. Biblioteka szkolna stanowi nieodłączną
część szkoły, jest jej centrum dydaktycznym i multimedialnym. To tutaj najmocniej
rozbudzane i rozwijane są indywidualne zainteresowania uczniów, pogłębiana jest ich
wrażliwość kulturowa i społeczna. Nowoczesna biblioteka szkolna to naturalne
laboratorium intelektualne młodego człowieka.
Bez dobrej biblioteki szkolnej niemożliwe jest zrealizowanie celów edukacyjnych
szkoły. Dobra biblioteka szkolna musi być dobrze wyposażona, tak by zaspokajała
rosnące potrzeby uczniów i nauczycieli. Tym należy tłumaczyć poczynione w ostatnich
latach starania w sprawie informatyzacji bibliotek szkolnych. Niemałe środki, w tym
europejskie, zostały wydane na tworzenie tzw. ICIM-ów (Internetowe Centrum
Informacji Multimedialnej), przeszkolono kadrę, zainwestowano w wyposażenie.
Dzięki ICIM-om uczniowie i nauczyciele nie tylko mogą korzystać z dostępnych
informacji, ale także tworzyć w rozmaity sposób ich nowe zasoby, np. w postaci
prezentacji multimedialnych, czy projektów opartych na konkretnym tekście,
wykorzystując przy tym różne możliwości technik cyfrowych (skanowanie ,
iluminowanie za pomocą obrazów, tworzenie plików dźwiękowych itp.) W takich
warunkach biblioteka szkolna staje się również centrum informacji, co znalazło wyraz w
nowym brzmieniu art. 67 ust. 1 pkt 2 oraz w nowododanym art. 67b ust. 1. W bibliotece
szkolnej prowadzone są zajęcia, w trakcie których wykorzystywane są zgromadzone
zbiory: książki, czasopisma, mapy, nuty, plansze, fotografie, nagrania na kasetach
magnetofonowych i video, płytach CD, DVD i innych nośnikach elektronicznych.
Na biblioteki szkolne nałożone zostały zadania zapisane w podstawie programowej.
Za ich realizację odpowiadają nauczyciele – bibliotekarze. Są oni współodpowiedzialni
za tworzenie w szkole właściwych warunków do zarządzania informacją i wiedzą oraz
prowadzenia edukacji czytelniczej i medialnej, a także wspomaganie procesu
budowania jakości pracy szkoły. Nauczyciele ci prowadzą z uczniami różnego rodzaju
zajęcia czytelnicze, oprócz typowych lekcji bibliotecznych, są to konkursy, warsztaty
twórczości, wystawy, wycieczki do placówek kultury. Zgodnie z wymaganiami
określonymi przez MEN, posiadają oni wyższe wykształcenie bibliotekarskie z zakresu
informacji naukowej oraz kwalifikacje pedagogiczne. Podobnie jak pozostali nauczyciele
zobligowani są do systematycznego podnoszenia kwalifikacji oraz ustawicznego
samokształcenia.
Biblioteka wraz z wypożyczalnią i czytelnią, wyposażona w dobry księgozbiór, z
dostępnymi dla użytkowników komputerami, sprzętem odtwarzającym oraz miejscami
do cichej pracy intelektualnej, powinna stanowić centrum dydaktyczne szkoły.
Nie może istnieć szkoła, w której nie ma biblioteki. To nie jest przywilej, to
cywilizacyjna konieczność. Dlatego też należy przeciwdziałać wszelkim próbom
likwidacji bibliotek szkolnych, w tym również tym zakamuflowanym –
przekształceniom w biblioteki publiczne. Zgłaszając projekt ustawy jego autorzy chcą
jednoznacznie określić zadania szkoły w zakresie obowiązku prowadzenia biblioteki
szkolnej – centrum informacji, jednej z pracowni szkolnych.
Współczesna biblioteka szkolna służy uczniom (oraz pozostałym użytkownikom –
nauczycielom i rodzicom) nie tylko w czasie lekcji, ale także w czasie przerw, przed i po
lekcjach. Powinni oni mieć jak najbardziej ułatwiony dostęp do jej zbiorów, niezależnie
od tego, czy w szkole trwają lekcje, czy nie. Autorzy nowelizacji obu ustaw chcą
również, by w gminie, w której biblioteka publiczna nie zabezpiecza w pełni potrzeb
mieszkańców tej gminy funkcje biblioteki publicznej przejęła biblioteka szkolna (nowy
art. 67b) . Biblioteki szkolne byłyby otwarte na środowisko lokalne pozbawione pełnej
możliwości korzystania z biblioteki publicznej, zgodnie z oczekiwaniami wielu
samorządów poszukujących możliwości optymalnego wykorzystania istniejących
bibliotek szkolnych. Jednocześnie zapewniona byłaby ochrona odrębności i autonomii
bibliotek szkolnych, co jest konieczne z uwagi na specyfikę ich pracy.


2. Wskazanie źródeł finansowania.
Projekt ustawy nie pociąga za sobą żadnych dodatkowych obciążeń poza
dotychczasowymi, zaś może spowodować zmniejszenie obciążeń budżetów jednostek
samorządu terytorialnego.

3. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych.

Projekt ustawy przewiduje w art. 67b ust. 5 wydanie przez ministra właściwego do
spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego rozporządzenia, w którym określi zasady
funkcjonowania biblioteki szkolnej w sytuacji wypełniania przez nią w oznaczonym
zakresie na stałe lub na czas określony także funkcji biblioteki publicznej. W
szczególności w rozporządzeniu minister określi zasady wypełniania przez bibliotekę
szkolną funkcji biblioteki publicznej z uwzględnieniem prawidłowego funkcjonowania
szkoły, bezpieczeństwa uczniów, wymiany księgozbioru, przepływu pracowników,
czasu otwarcia w ciągu dnia i podczas ferii letnich i zimowych.

4. Oświadczenie o zgodności z prawem Unii Europejskiej.

Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

5. Wyniki przeprowadzonych konsultacji.

Wnioskodawcy nie przeprowadzili konsultacji nad projektem ustawy. Należy
jednakże wskazać, ze projekt ustawy w podobnym kształcie był już przedmiotem
pierwszego czytania na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w VI kadencji
Sejmu w dniu 6.10.2010 r. (druk nr 24).