Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw

40


zeznań i oświadczeń w postępowaniu o nadanie statusu uchodźcy lub skorzy-
stania ze świadczeń zdrowotnych.

Art. 69. W stosunku do cudzoziemca, którego badanie lekarskie po-
twierdziło, że był poddany przemocy lub jest niepełnosprawny, czynności w po-
stępowaniu o nadanie statusu uchodźcy oraz związane z udzielaniem pomocy
w ośrodku mogą być wykonywane przez osobę płci wskazanej przez cudzo-
ziemca, która odbyła szkolenie przygotowujące do pracy z osobami poszkodo-
wanymi na skutek przestępstwa lub poddanymi przemocy i z osobami niepełno-
sprawnymi.

Rozdział 5
Pomoc dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy

Art. 70. 1. Wnioskodawcy oraz osobie, w imieniu której wnioskodawca
występuje, zapewnia się pomoc socjalną i opiekę medyczną oraz można za-
pewnić pomoc w dobrowolnym powrocie do kraju, do którego mają prawo wjaz-
du, zwaną dalej „pomocą w dobrowolnym powrocie”.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do cudzoziemca, który:
1) korzysta z ochrony uzupełniającej,
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na
podstawie zgody na pobyt tolerowany
– po upływie okresów, o których mowa w art. 74 ust. 1;
3) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na
podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas ozna-
czony, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na
pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europej-
skich;
4) przebywa w placówce opiekuńczo-wychowawczej;


41


5) przebywa w strzeżonym ośrodku lub w areszcie w celu
wydalenia;
6) jest tymczasowo aresztowany lub odbywa karę pozba-
wienia wolności.
3. Wniosek cudzoziemca, o którym mowa w ust. 2, o udziele-
nie pomocy socjalnej, medycznej lub w dobrowolnym powrocie pozostawia się
bez rozpoznania.
4. Cudzoziemcowi, który przed upływem 2 lat od dnia udziele-
nia mu pomocy w dobrowolnym powrocie, złożył kolejny wniosek o nadanie sta-
tusu uchodźcy, przysługuje wyłącznie pomoc medyczna oraz pomoc socjalna
w postaci świadczenia pieniężnego w wysokości jednej trzeciej świadczenia
pieniężnego udzielanego w przypadkach, o których mowa w art. 72.
5. Jeżeli w toku postępowania prowadzonego w związku z ko-
lejnym wnioskiem o nadanie statusu uchodźcy okaże się, że istnieją nowe oko-
liczności prześladowania w stosunku do podnoszonych przez cudzoziemca
w poprzednim postępowaniu, Szef Urzędu, w drodze decyzji, przyznaje cudzo-
ziemcowi pomoc na zasadach ogólnych.

Art. 71. 1. Pomoc socjalna obejmuje:
1) pomoc udzielaną w ośrodku, w tym:
a) zakwaterowanie,
b) całodzienne wyżywienie zbiorowe lub ekwiwalent
pieniężny w zamian za wyżywienie,
c) kieszonkowe na drobne wydatki osobiste,
d) stałą pomoc pieniężną na zakup środków czystości
i higieny osobistej,
e) jednorazową pomoc pieniężną lub bony towarowe na
zakup odzieży i obuwia,


42


f) naukę języka polskiego i podstawowe materiały nie-
zbędne do nauki tego języka,
g) pomoce dydaktyczne dla dzieci korzystających z na-
uki i opieki w publicznych placówkach, szkołach pod-
stawowych, gimnazjach lub szkołach ponadgimna-
zjalnych,
h) pokrycie, w miarę możliwości, kosztów zajęć poza-
lekcyjnych i rekreacyjno-sportowych dzieci,
i) finansowanie
przejazdu
środkami transportu publicz-
nego:
– w celu wzięcia udziału w postępowaniu o nadanie
statusu uchodźcy,
– w celu leczenia lub poddania się szczepieniom
ochronnym,
– w innych szczególnie uzasadnionych przypad-
kach albo
2) pomoc udzielaną poza ośrodkiem polegającą na wypła-
cie świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym
zakresie kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, z wyłączeniem kosztów opieki medycznej,
zwaną dalej „świadczeniem pieniężnym”.
2. Całodzienne wyżywienie zbiorowe, z którego korzysta mało-
letnie dziecko, powinno być dostosowane do jego wieku.
3. Ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b,
przysługuje w zamian za wyżywienie dziecka do ukończenia przez nie 3 lat lub
dziecka uczęszczającego do przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum lub
szkoły ponadgimnazjalnej.

Art. 72. 1. Pomoc socjalna może być udzielana w postaci świadczenia
pieniężnego, w przypadku gdy wymagają tego względy organizacyjne albo jest


43


to niezbędne do:
1) zapewnienia
bezpieczeństwa cudzoziemcowi,

z uwzględnieniem szczególnej sytuacji samotnych ko-
biet;
2) ochrony porządku publicznego;
3) ochrony i utrzymania więzi rodzinnych;
4) przygotowania cudzoziemca do prowadzenia samo-
dzielnego życia poza ośrodkiem, po otrzymaniu decyzji
o nadaniu statusu uchodźcy albo decyzji o odmowie na-
dania statusu uchodźcy, w której udzielono ochrony
uzupełniającej lub zgody na pobyt tolerowany.
2. Decyzję w sprawie udzielania pomocy socjalnej w postaci
świadczenia pieniężnego wydaje, na wniosek cudzoziemca lub z urzędu, Szef
Urzędu.
3. Szef Urzędu stwierdza wygaśnięcie decyzji o udzielaniu
pomocy socjalnej w postaci świadczenia pieniężnego, w przypadku gdy:
1) ustały okoliczności, które uzasadniały jej udzielanie;
2) istnieją okoliczności, o których mowa w art. 70 ust. 2
pkt 3-6.

Art. 73. 1. Opieka medyczna obejmuje świadczenia opieki zdrowotnej
w zakresie, w jakim osobom objętym obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpie-
czeniem zdrowotnym przysługuje prawo do świadczeń na podstawie ustawy
z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.)), z wyłączeniem
leczenia uzdrowiskowego.
2. Opieka medyczna jest wykonywana na podstawie umów
cywilnoprawnych zawartych między Szefem Urzędu a świadczeniodawcami
w rozumieniu przepisów ustawy, o której mowa w ust. 1.


44


Art. 74. 1. Pomoc socjalną i opiekę medyczną zapewnia się w okresie
postępowania w sprawie nadania statusu uchodźcy i przez okres 2 miesięcy od
dnia doręczenia decyzji ostatecznej w tej sprawie, z tym że gdy postępowanie
o nadanie statusu uchodźcy umarza się – przez okres 14 dni od dnia doręcze-
nia decyzji ostatecznej o umorzeniu postępowania.
2. W przypadku gdy wnioskodawca powiadomił na piśmie Sze-
fa Urzędu o zamiarze dobrowolnego powrotu, okres udzielania pomocy socjal-
nej i opieki medycznej ulega przedłużeniu do dnia, w którym wnioskodawca
i osoba, w imieniu której wnioskodawca występuje, powinni wyjechać z teryto-
rium Rzeczypospolitej Polskiej w sposób zorganizowany przez Szefa Urzędu.
3. Jeżeli w stosunku do małżonków przebywających w ośrodku
toczą się odrębne postępowania o nadanie statusu uchodźcy, okresy pomocy
udzielanej małżonkom i towarzyszącym im małoletnim dzieciom kończą się jed-
nocześnie z upływem tego okresu udzielania pomocy, który jest dłuższy.

Art. 75. 1. Pomoc w dobrowolnym powrocie można zapewnić wnio-
skodawcy, który zawiadomi na piśmie Szefa Urzędu o zamiarze dobrowolnego
powrotu, nie później niż przed upływem terminu, do którego jest obowiązany
opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Pomoc w dobrowolnym powrocie można zapewnić także
osobom objętym decyzją o umorzeniu postępowania o nadanie statusu uchodź-
cy lub decyzją o wydaleniu.
3. Pomoc w dobrowolnym powrocie obejmuje pokrycie:
1) kosztów zakupu biletu na przejazd najtańszym środkiem
komunikacji publicznej do wybranego przez cudzoziem-
ca kraju, do którego ma prawo wjazdu;
2) opłat administracyjnych związanych z uzyskaniem nie-
zbędnych wiz i zezwoleń;
3) części kosztów wyżywienia w podróży.