Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny

Druk nr 4420

Warszawa, 23 maja 2011 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Kodeks karny.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Pawła Poncyljusza.


(-) Lena Dąbkowska-Cichocka; (-) Adam Gawęda; (-) Kazimierz Hajda;
(-) Elżbieta Jakubiak; (-) Lucjan Karasiewicz; (-) Wiesław Kilian;
(-) Joanna
Kluzik-Rostkowska;
(-) Jan
Filip
Libicki;
(-) Wojciech
Mojzesowicz; (-) Jan Ołdakowski; (-) Zbysław Owczarski; (-) Jacek Pilch; (-
) Paweł Poncyljusz; (-) Andrzej Sośnierz; (-) Jacek Tomczak; (-) Andrzej
Walkowiak; (-) Zbigniew Wojciechowski.


Projekt
U S T A W A

z dnia 2011 r.

o zmianie ustawy- Kodeks karny

Art. 1.
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.)
wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 135 uchyla się § 2;

2) uchyla się art. 212, 213, 214 i 215.
Art. 2

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




UZASADNIENIE
Proponowane zmiany mają za zadanie przywrócić równowagę pomiędzy
koniecznością ochrony czci i dobrego imienia osób publicznych oraz wymogiem
zagwarantowania przestrzegania konstytucyjnej zasady wolności słowa. W realiach państwa
demokratycznego przepisy art. 135 § 2 oraz art. 212 są niewspółmiernie restrykcyjne i
stanowią nadmierną ingerencję w sferę swobody wypowiedzi.
Przepis art. 135 § 2 z uwagi na nieprecyzyjne sformułowanie definicji czynu
zabronionego nastręcza trudności interpretacyjne, powodując, iż obywatel może nie być w
stanie określić granicy pomiędzy dozwoloną krytyką a czynem noszącym znamiona
znieważenia głowy państwa. Stanowi on ponadto nieuzasadnione uprzywilejowanie
Prezydenta RP względem innych organów konstytucyjnych, których ochronie służą inne
przepisy prawa, na przykład art. 226 § 3 KK. Przede wszystkim zaś penalizacja znieważenia
Prezydenta RP stoi w sprzeczności ze współczesnymi standardami w zakresie wolności
słowa. Zgodnie z linią orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału
Praw Człowieka granice dopuszczalnej krytyki wobec polityków (a więc także Prezydenta
RP) są szersze niż w stosunku do osób prywatnych.
Przepis art. 212 z kolei w sposób bezzasadny wprowadza sankcję karną w sytuacjach,
w których z powodzeniem zastosować można przepisy prawa cywilnego o ochronie dóbr
osobistych. Orzeczenie wyroku w sprawie z art. 212 stanowi nadmierną dolegliwość dla osób
zajmujących się działalnością o charakterze publicznym z uwagi na odium, jakie niesie za
sobą wyrok w sprawie karnej. Zagrożenie tego rodzaju sankcją może być wykorzystywane
przez osoby publiczne do skutecznego ograniczania wolności słowa, jako że komentatorzy
życie społecznego w obliczu tak drastycznych sankcji mogą czuć się niejako zmuszeni do
zachowania milczenia. Biorąc pod uwagę fakt, iż przepisy ustanawiające cywilnoprawną
ochronę dóbr osobistych wprowadzają sankcje o charakterze pieniężnym, które, choć
dotkliwe, nie niosą za sobą tak daleko idących skutków jak sankcja na gruncie prawa karnego,
wydaje się, że art. 212 KK stanowi bezzasadną ingerencję w sferę wolności obywatelskich,
stawiając osoby publiczne w nadmiernie uprzywilejowanej pozycji. Z przyczyn powyższych
zatem zasadne wydaje się wyeliminowanie z polskiego porządku prawnego penalizacji
czynów określonych w treści art. 135 § 2 oraz art. 212 KK.
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje projekt aktu prawnego  
Projektowana ustawa oddziałuje na wszystkie osoby prawne i fizyczne uczestniczące w
publicznej wymianie opinii.
2. Konsultacje społeczne. 
Niniejszy projekt nie był poddawany konsultacjom.
3. Wpływ  regulacji  na  sektor  finansów  publicznych,  w  tym  budżet  państwa  i  budżety  jednostek 
samorządu terytorialnego. 
Niniejszy projekt nie wywoła skutków dla dochodów do budżetu państwa oraz budżetów
jednostek samorządu terytorialnego.
4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Proponowane zmiany nie będą miały wpływu na rynek pracy.
5. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze.
Należy zakładać, że wejście w życie niniejszej nowelizacji ustawy wpłynie na
wzmocnienie konstytucyjnej zasady wolności słowa.
6. Zgodność z prawem Unii Europejskiej.
Projektowana ustawa nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.

   

Warszawa, 1 czerwca 2011 r.
BAS-WAPEiM-1239/11
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny (przedstawiciel wnioskodawców:
poseł Paweł Poncyljusz)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:
1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt ustawy przewiduje uchylenie przepisów art. 135 § 2 oraz art. 212
– 215 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553,
ze zmianami). Proponowana zmiana zakłada depenalizację publicznego
znieważenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz depenalizację
zniesławienia.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.
2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii, o których mowa w
projekcie ustawy.
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa Unii
Europejskiej.
4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny nie jest
objęty prawem Unii Europejskiej.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski