Rządowy projekt ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania

różnicowania sytuacji tej osoby; dotyczy to również wymagania od
zatrudnionych osób fizycznych działania w dobrej wierze
i lojalności wobec etyki kościoła, innego związku wyznaniowego
oraz organizacji, których etyka opiera się na religii, wyznaniu lub
światopoglądzie;
8) odmiennego traktowania osób fizycznych ze względu na wiek:
a)

gdy jest to obiektywnie i racjonalnie uzasadnione celem
zgodnym z prawem, w szczególności celami kształcenia
zawodowego, pod warunkiem że środki służące realizacji tego
celu są właściwe i konieczne,
b) polegającego na ustalaniu dla celów zabezpieczenia społecznego
różnych zasad przyznawania lub nabycia prawa do świadczeń,
w tym różnych kryteriów wieku do obliczania wysokości
świadczeń; w przypadku pracowniczych programów
emerytalnych takie odmienne traktowanie jest dopuszczalne, pod
warunkiem że nie stanowi dyskryminacji ze względu na płeć;
9) odmiennego traktowania ze względu na kryterium obywatelstwa,
w szczególności w zakresie warunków wjazdu i pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz związanego ze statusem
prawnym, osób fizycznych będących obywatelami państw innych
niż państwa członkowskie Unii Europejskiej, państwa członkowskie
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacja
Szwajcarska.

Rozdział 2
Zasada równego traktowania i środki prawne dla jej ochrony

Art. 6. Zakazuje się nierównego traktowania osób fizycznych ze względu na
płeć, rasę, pochodzenie etniczne lub narodowość w zakresie dostępu i warunków
5
korzystania z zabezpieczenia społecznego, usług, w tym usług mieszkaniowych, rzeczy
oraz nabywania praw lub energii, jeżeli są one oferowane publicznie.

Art. 7. Zakazuje się nierównego traktowania osób fizycznych ze względu na
rasę, pochodzenie etniczne lub narodowość w zakresie opieki zdrowotnej oraz oświaty
i szkolnictwa wyższego.

Art. 8. 1. Zakazuje się nierównego traktowania osób fizycznych ze względu
na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie, światopogląd,
niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną w zakresie:
1) podejmowania kształcenia zawodowego, w tym dokształcania,
doskonalenia, przekwalifikowania zawodowego oraz praktyk
zawodowych;
2)

warunków podejmowania i wykonywania działalności
gospodarczej lub zawodowej, w tym w szczególności w ramach
stosunku pracy albo pracy na podstawie umowy
cywilnoprawnej;
3) przystępowania i działania w związkach zawodowych,
organizacjach pracodawców oraz samorządach zawodowych,
a także korzystania z uprawnień przysługujących członkom tych
organizacji;
4) dostępu i warunków korzystania z instrumentów rynku pracy
i usług rynku pracy określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia
2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
oferowanych przez instytucje rynku pracy oraz instrumentów
rynku pracy i
usług rynku pracy oferowanych przez inne
podmioty działające na rzecz zatrudnienia, rozwoju zasobów
ludzkich i przeciwdziałania bezrobociu.
2. Nie stanowi naruszenia ust. 1 nierówne traktowanie ze względu na
religię, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
6
w zakresie podejmowania środków koniecznych w demokratycznym państwie dla jego
bezpieczeństwa publicznego i porządku, ochrony zdrowia lub ochrony wolności i praw
innych osób oraz zapobiegania działaniom podlegającym sankcjom karnym, w zakresie
określonym w innych przepisach.

Art. 9. Zakazuje się zachęcania do nierównego traktowania lub nakazywania
nierównego traktowania określonego w art. 6, 7 i art. 8 ust. 1.

Art. 10. W zakresie określonym w art. 6, 7, art. 8 ust. 1 i art. 9 zakazuje się
nierównego traktowania odpowiednio osób prawnych i jednostek organizacyjnych
niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli
naruszenie zasady równego traktowania następuje ze względu na rasę, pochodzenie
etniczne lub narodowość ich członków.

Art. 11. Nie stanowi naruszenia zasady równego traktowania podejmowanie
działań służących zapobieganiu nierównemu traktowaniu lub wyrównywaniu
niedogodności związanych z nierównym traktowaniem, u podstaw których leży jedna
lub kilka przyczyn, o których mowa w art. 1.

Art. 12. 1. W przypadku naruszeń zasady równego traktowania określonych
w niniejszej ustawie, w tym wszelkiego mniej korzystnego traktowania osoby fizycznej
w związku z ciążą, urlopem macierzyńskim, dodatkowym urlopem macierzyńskim,
urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowym urlopem na warunkach
urlopu macierzyńskiego, urlopem ojcowskim lub urlopem wychowawczym, osobom
fizycznym przysługuje roszczenie, o którym mowa w art. 13.
2. W przypadku naruszeń określonych w art. 10, roszczenie, o którym
mowa w art. 13, przysługuje osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym
niebędącym osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli
naruszenie nastąpiło wobec nich.
7
Art. 13. 1. Każdy, wobec kogo zasada równego traktowania została naruszona,
ma prawo do odszkodowania.
2. W sprawach naruszenia zasady równego traktowania stosuje się
przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93,
z późn. zm5)

Art. 14. 1. Do postępowań o naruszenie zasady równego traktowania stosuje
się przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm6)
2.

Kto zarzuca naruszenie zasady równego traktowania,

uprawdopodobnia fakt jej naruszenia.
3. W przypadku uprawdopodobnienia naruszenia zasady równego
traktowania ten, któremu zarzucono naruszenie tej zasady, jest obowiązany wykazać, że
nie dopuścił się jej naruszenia.

Art. 15. Termin przedawnienia roszczeń z tytułu naruszenia zasady równego
traktowania wynosi 3 lata od dnia powzięcia przez poszkodowanego wiadomości
o naruszeniu zasady równego traktowania, nie dłużej jednak niż 5 lat od zaistnienia
zdarzenia stanowiącego naruszenie tej zasady.

Art. 16. Dochodzenie roszczeń na podstawie niniejszej ustawy nie pozbawia
prawa do dochodzenia roszczeń na podstawie przepisów innych ustaw.

Art. 17. 1. Skorzystanie z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia
zasady równego traktowania nie może być podstawą niekorzystnego traktowania,
a także nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec tego,
kto z nich skorzystał.
2.

Przepis ust. 1 stosuje się również do tego, kto udzielił
w jakiejkolwiek formie wsparcia korzystającemu z uprawnień przysługujących z tytułu
naruszenia zasady równego traktowania.
8
3. Do przypadków, o których mowa w ust. 1 i 2, mają zastosowanie
przepisy art. 13 – 15.

Rozdział 3
Organy właściwe w sprawach przeciwdziałania naruszeniom
zasady równego traktowania

Art. 18. Wykonywanie zadań dotyczących realizacji zasady równego
traktowania powierza się Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz Pełnomocnikowi
Rządu do Spraw Równego Traktowania.

Art. 19. Rzecznik Praw Obywatelskich wykonuje zadania dotyczące realizacji
zasady równego traktowania na zasadach i w trybie określonych w odrębnych
przepisach.

Art. 20. 1. Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania, zwanego
dalej „Pełnomocnikiem”, powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.
2. Pełnomocnik podlega Prezesowi Rady Ministrów.
3. Pełnomocnikiem jest sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów.
4. Obsługę merytoryczną, organizacyjno-prawną, techniczną
i kancelaryjno-biurową Pełnomocnika zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Art.
21. 1. Do zadań Pełnomocnika należy realizowanie polityki rządu
w zakresie zasady równego traktowania, w tym przeciwdziałania dyskryminacji,
w szczególności ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię,
wyznanie, światopogląd, wiek, niepełnosprawność oraz orientację seksualną.
2. Do zadań Pełnomocnika należy w szczególności:
9