Senacki projekt ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów

Warszawa, 13 sierpnia 2009 r.

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA–140 –120(4)/09



Pan


Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec senackiego
projektu ustawy:

-
o zmianie ustaw w zakresie
uwierzytelniania dokumentów (druk nr
2064).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Sprawiedliwości do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.



(-) Donald Tusk
Stanowisko Rządu
wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania
dokumentów (nr druku 2064)


Projektowana nowelizacja ma na celu odformalizowanie i przyspieszenie
postępowań: administracyjnego, sądowo-administracyjnego, cywilnego
i podatkowego. W tym celu planuje się wprowadzenie zmian w ustawie z dnia
14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98,
poz. 1071, z późn. zm.), ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania
cywilnego (Dz. U. Nr43, poz. 296, zm. późn. zm.), ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. -
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270,
z późn. i zm.), ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U.
z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.). Proponowane zmiany dotyczą również ustawy
z dnia 26 maja j 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058,
z późn. zm.), ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r.
Nr 123, poz. 1059 z późn. zm.), ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie
podatkowym (Dz. U. z 2008 r. Nr 73, z późn. zm.), ustawy z dnia 11 kwietnia 2001 r.
o rzecznikach patentowych (Dz. U. Nr 49, poz. 509, z późn. zm.), ustawy z dnia
8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417,
z późn. zm.).
Przedłożony projekt przewiduje możliwość korzystania w ww.
postępowaniach z odpisów dokumentów bez jednoczesnego, jak wynika
z
uzasadnienia projektu, (zwiększonego ryzyka nieprawidłowych rozstrzygnięć.
Projekt zmierza do tego, by wszelkie czynności związane z przygotowaniem
i prowadzeniem sprawy w postępowaniach skupiał jeden podmiot - pełnomocnik
ustanowiony w sprawie. Ponadto zamierzonym skutkiem nowelizacji ma być wydatne
umniejszenie uciążliwości polegającej na konieczności wyzbycia się przez strony
postępowania, często na długi czas, oryginałów dokumentów albo ponoszenia kosztów
ich notarialnego uwierzytelniania bądź uzyskania ich urzędowych odpisów.

Projekt zakłada, iż w stosownych postępowaniach adwokat, radca prawny,
rzecznik patentowy, doradca podatkowy, a także radca Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa będą mogli sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa,
jak również odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie.
Ponadto regulacje zawarte w projekcie przewidują ułatwienie w zakresie
korzystania z uwierzytelnionych odpisów dokumentów. W nowelizowanym art. 129
K.p.c. (oraz w projektowanych; art. 76a K.p.a., art. 194a Ordynacji podatkowej
i art. 48 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) zakłada się
w tym względzie, że zawarte w odpisie poświadczenie zgodności z oryginałem
dokumentu, i dokonane przez pełnomocnika w osobie, odpowiednio, adwokata, radcy
prawnego, rzecznika patentowego, doradcy podatkowego lub radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa, będzie miało charakter dokumentu urzędowego.
Projektowany art. 89 § 1 K.p.c. stanowi, iż pełnomocnik obowiązany jest przy
pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem
mocodawcy lub uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny,
rzecznik patentowy, a także radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa mogą sami
uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów
wykazujących ich umocowanie. Tak ukształtowana regulacja nie budzi wątpliwości
co do poszerzonego kręgu podmiotów, mogących dokonywać tej czynności (obecnie
uprawnienie w tym zakresie nie przysługuje radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa), ani co do uwierzytelniania dokumentów wykazujących umocowanie innych
niż pełnomocnictwo (np. odpisu z rejestru przedsiębiorców). Zauważyć jednak trzeba,
że w stosunku do aktualnego brzmienia art. 89 K.p.c. pominięto możliwość zwrócenia
się przez sąd o urzędowe poświadczenie podpisu strony w razie powzięcia wątpliwości
w tym zakresie. Brak ów należy ocenić negatywnie, gdyż w ten sposób
wyeliminowany zostałby instrument pozwalający na zweryfikowanie przez sąd
dokumentacji mającej na celu wykazanie umocowania w sprawie.
Analogiczną uwagę odnieść należy do zmiany zawartej w art. 8 projektu,
a dotyczącej art. 37 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Aktualnie
art. 37 § 1 tej ustawy stanowi, że pełnomocnik obowiązany jest przy pierwszej

2
czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem
mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, doradca
podatkowy i rzecznik patentowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego
im pełnomocnictwa. Sąd może w razie wątpliwości zażądać urzędowego
poświadczenia podpisu strony.
Wydaje się także, iż dla zachowania spójności projektowanych regulacji
należałoby wprowadzić do projektu analogiczne rozwiązania odnoszące się
do kompetencji organów administracji publicznej w zakresie weryfikacji dokumentów
wykazujących umocowanie.
Ponadto zasygnalizować należy potrzebę rozważenia wprowadzenia
do projektu unormowań, które odnosiłyby się do wskazywania miejsca i daty
poświadczenia dokonywanego przez pełnomocnika. Wydaje się bowiem, że taka
regulacja przyczyniłaby się do zwiększenia pewności i wiarygodności obrotu
prawnego.
Mając na uwadze powyższe uznać trzeba, że projekt ustawy zawarty w druku
nr 2064 zmierza do osiągnięcia słusznego celu, jakim jest zwiększenie sprawności
postępowań sądowych, administracyjnych i podatkowych. Niemniej jednak zasadne
wydaje się uwzględnienie aspektu kompetencji sądu lub organu administracji
publicznej w zakresie weryfikowania dokumentacji mającej na celu wykazanie
umocowania w danym postępowaniu.
Reasumując Rząd co do zasady pozytywnie ocenia projekt ustawy,
dostrzegając potrzebę uzupełnienia projektowanych unormowań w wyżej wskazanym
zakresie.

3