Urlop macierzyński i rodzicielski 2013

Przeczytaj także: Dłuższy urlop macierzyński dla matek I kwartału

Przewiduje się, że z urlopu rodzicielskiego będą mogli skorzystać jedynie rodzice dzieci urodzonych po 17 marca 2013 r. Pojawiły się postulaty aby nowymi przepisami objąć również rodziców dzieci urodzonych w I kwartale 2013 r. Jednak w projekcie nowelizacji ustawy Kodeks pracy z dnia 25 kwietnia 2013 r. znajduje się zapis, że postulaty te nie zostały uwzględnione. Jak zostało wyjaśnione: “Przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy spowodowałoby bowiem daleko idące skutki finansowe. Ze względu na to, że FUS, w tym fundusz chorobowy są funduszami deficytowymi, tzn. że wpływające od ubezpieczonych składki nie wystarczają na sfinansowanie wydatków koszty te musiałyby zostać pokryte przez budżet państwa, co w obecnej sytuacji nie jest możliwe.”

Urlop rodzicielski nie tylko dla matek

Co ciekawe z urlopu rodzicielskiego będą mogli skorzystać zarówno matka jak i ojciec. Stąd właśnie nazwa "rodzicielski". Jak wyjaśnia Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: “Taka regulacja powinna sprzyjać częstszemu podejmowaniu obowiązków związanych z opieką nad małym dzieckiem przez ojca dziecka, zgodnie z decyzją obojga rodziców, podejmowaną z uwzględnieniem ich sytuacji rodzinnej, a także zawodowej. Wydłużenie okresu płatnych urlopów związanych z opieką nad małym dzieckiem nie służy zatem wydłużeniu okresu nieobecności w pracy pracownicy-matki dziecka, ale przede wszystkim ma umożliwić rozłożenie w dłuższym okresie czasu obowiązków rodzicielskich na oboje rodziców dziecka.”

To od decyzji rodziców dziecka zależeć zatem będzie, które z nich skorzysta z urlopu w pełnym wymiarze albo w jaki sposób podzielą się tym urlopem, wykorzystując go w częściach.

Zgodnie bowiem z nowelizacją ustawy urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w trzech częściach, z których każda nie może być krótsza niż 8 tygodni, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej. Z urlopu rodzicielskiego mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice dziecka. W takim przypadku łączny wymiar urlopu nie może przekraczać wymiaru 26 tygodni.

Łączenie pobierania zasiłku macierzyńskiego z pracą na pół etatu

Projekt ustawy przewiduje, że Pracownik może łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy; w takim przypadku dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy.

Podjęcie pracy musi wtedy nastąpić na pisemny wniosek pracownika składany w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy, w którym pracownik wskaże wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierza łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek pracownika, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.

Wydłużony urlop a dyskryminacja kobiet w pracy

Wraz nowymi przywilejami dla kobiet w postaci wydłużonego płatnego urlopu, pojawiają się obawy jak zmiany w przepisach wpłyną na dyskryminację kobiet w pracy. W uzasadnieniu do nowelizacji ustawy zawarto zapis, że poprzez możliwość korzystania z urlopu rodzicielskiego zarówno przez pracownicę - matkę dziecka, jak i pracownika - ojca dziecka, nowe rozwiązania prawne nie powinny skutkować dyskryminacją kobiet na rynku pracy. W dalszej części uzasadnienia przedstawiono badania OECD oraz podsumowanie:

“Biorąc pod uwagę nowe rozwiązanie prawne należy mieć również na uwadze następujące kwestie:

• wydłużony urlop nie jest obligatoryjny - nie wszyscy rodzice muszą decydować się na takie rozwiązanie;
• wydłużenie zasiłku macierzyńskiego wspomoże budżet domowy tych rodzin, w których rodzice nie mogą lub nie chcą zostawić dziecka w placówce opiekuńczej i które gdyby regulacja nie weszła w życie musiałyby podjąć bezpłatny urlop wychowawczy;
• rozwiązanie może stanowić dodatkową zachętę do podjęcia decyzji prokreacyjnych, co w świetle spadającego od początku lat 90-tych współczynnika dzietności jest znaczące;
• deklaracja ze strony rodziców o ewentualnym wyborze ścieżki korzystania z urlopu macierzyńskiego, a następnie rodzicielskiego podejmowana już po 14 dniach od porodu, powinna pozytywnie wpłynąć, na zwiększenie zatrudnienia w przedsiębiorstwach;
• w przytoczonym już badaniu OECD wskazano również, że powrót matek na rynek pracy po 6 miesiącach od urodzenia dziecka, szczególnie na pełny etat, może negatywnie wpłynąć na późniejsze zdolności poznawcze dziecka.”

Nowe przepisy wychodzą zatem na przeciw rodzicom planującym założenie lub powiększenie rodziny, mając przy tym na celu dobro dziecka.