Adopcja a urlop macierzyński

Do pewnego wieku

Pracownik musi zdawać sobie sprawę, że przysposobienie dziecka nie zawsze musi wiązać się z uzyskaniem prawa do urlopu quasi- macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Co więcej, może się zdarzyć i tak, że pracownik w ogóle nie nabędzie prawa do tego urlopu. Dlaczego?

Otóż, urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, maksimum do jego 10 roku życia. Wszystko zależy zatem od tego, ile tygodni brakuje do 7 bądź 10 urodzin nowego członka rodziny. Jeżeli jest to np. 10 tygodni, to adopcyjny rodzic może liczyć jedynie na 10 tygodni urlopu quasi- macierzyńskiego.

Ustawodawca gwarantuje tu jednak pewne minimum. Zgodnie bowiem z art. 183 § 2 K.p., wymiar urlopu pracownika przysposabiającego dziecko do 7 lub 10 roku życia nie może być krótszy niż 9 tygodni.

Na urlop quasi- macierzyński nie mogą natomiast liczyć rodzice starszych dzieci (przyjętych na wychowanie po ukończeniu 7 roku życia, a w sytuacji gdy adopcja dotyczy dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – po ukończeniu dziesięciu lat).

Podział urlopu

W odniesieniu do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego zastosowanie znajduje art. 180 § 5-7 K.p. W praktyce oznacza to m.in., że rodzice przysposabiający dziecko mogą podzielić urlop między siebie w sytuacji, gdy jeden z nich zrezygnuje z wykorzystania go w pełnym wymiarze. Aby podział urlopu stał się możliwy, muszą być jednak spełnione następujące przesłanki:

• jeden z rodziców wykorzystał co najmniej 14 tygodni urlopu quasi- macierzyńskiego,
• z niewykorzystanej części urlopu skorzysta drugi z rodziców.

Wniosek w sprawie rezygnacji z urlopu musi trafić do rąk szefa najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem pracy. Do wniosku załącza się oświadczenie pracodawcy zatrudniającego drugiego rodzica, potwierdzające termin rozpoczęcia urlopu quasi- macierzyńskiego, który pracownik wskazał we wniosku o jego udzielenie.
Termin rozpoczęcia urlopu musi przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji z części urlopu przez rodzica, który dotychczas korzystał ze zwolnienia od świadczenia pracy.

Zważywszy na ustawowy wymiar urlopu (20 tygodni w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka) oraz fakt, że do podziału może dojść po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu, regułą staje się, iż drugi z rodziców może skorzystać z maksymalnie 6 tygodni zwolnienia od świadczenia pracy (chyba że na wychowanie przyjęto więcej niż jedno dziecko, wtedy wymiar urlopu do wykorzystania odpowiednio się zwiększa).

Warto podkreślić, że pozostała część urlopu quasi- macierzyńskiego przysługuje jedynie rodzicowi- pracownikowi. Z uprawnienia tego nie może zatem skorzystać osoba zatrudniona w oparciu o umowę cywilnoprawną, czy też posiadająca status osoby bezrobotnej.