Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw oraz o zmianie innych ustaw

by na danym stanowisku, a przy tym uwzględnienie i tej statystycznej pra-
widłowości, że tylko dla części sędziów będzie dostępny awans na wyższe
stanowisko sędziowskie (w sądzie okręgowym lub apelacyjnym). Często
awans taki jest bowiem obiektywnie niemożliwy z przyczyn niezależnych
od danego sędziego (brak etatów) czy też z przyczyn niezwiązanych
z jakością jego pracy orzeczniczej (względy rodzinne wykluczające zmianę
miejsca pracy itp.).
Nie przewiduje się natomiast trzeciej stawki awansowej dla sędziów sądu
apelacyjnego przede wszystkim z tego względu, że eliminowana instytucja
awansu poziomego nie odnosiła się do nich. Niezależnie od tego, projek-
towane rozwiązanie zapewni sędziom sądu apelacyjnego wzrost wynagro-
dzeń w związku z utrzymaniem regulacji przewidzianej nowelizacją z dnia
29 czerwca 2007 r., w myśl której wynagrodzenie zasadnicze w stawce
podstawowej wynosi co najmniej 120 % wynagrodzenia zasadniczego
w stawce podstawowej dla bezpośrednio niższego stanowiska sędziow-
skiego.

III. Z uwagi na przyjęte w dotychczasowych przepisach powiązanie systemu
wynagradzania prokuratorów z systemem wynagradzania sędziów sądów
powszechnych wprowadzono analogiczne zmiany w odniesieniu do prze-
pisów ustawy o prokuraturze.
Materia objęta projektowaną ustawą nie stanowi przedmiotu regulacji pra-
wa wspólnotowego.
Projekt nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów roz-
porządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjo-
nowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U.
Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.) i w związku z tym nie podlega procedurze
notyfikacji.
Projekt ustawy został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej,
stosownie do przepisów art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414). a-
den podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad wymienionym projek-
tem.

6
OCENA SKUTKÓW REGULACJI:

1.
Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje ustawa
Projektowana ustawa dotyczy sędziów sądów powszechnych oraz prokura-
torów. Ma ona jednocześnie wpływ na funkcjonowanie sądów i prokuratur.

2. Wpływ regulacji na finanse publiczne, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego
Wprowadzenie z dniem 1 lipca 2008 r. stawki trzeciej awansowej dla sę-
dziego sądu rejonowego i sędziego sądu okręgowego oraz prokuratora
prokuratury rejonowej i prokuratora prokuratury okręgowej w wysokości
120 % wynagrodzenia zasadniczego nie spowoduje skutków finansowych
w budżecie państwa na rok 2008 w części 15 – „Sądy powszechne” i czę-
ści 37 – „Sprawiedliwość” z uwagi na fakt, że wielkość wydatków związa-
nych z wprowadzeniem trzeciej stawki awansowej zostanie zrównoważo-
na przez środki ujęte w budżecie na rok 2008 z przeznaczeniem na pla-
nowane wprowadzenie od dnia 1 lipca 2008 r. możliwości tzw. awansów
poziomych, na gruncie ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy
– Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, któ-
ry to mechanizm (awans poziomy) – w związku z treścią art. 1 pkt 1a i b
oraz art. 1 pkt 2a i b omawianego projektu – nie zostanie ostatecznie
wprowadzony w życie.

3. Wpływ regulacji na rynek pracy
Projektowana ustawa nie powinna mieć wpływu na rynek pracy.

4. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowana ustawa nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki ani
przedsiębiorczość.

5. Wpływ na rozwój regionalny
Projektowana ustawa nie wpłynie na rozwój regionalny.

7
6. Konsultacje
społeczne
Projekt został przekazany do konsultacji Krajowej Radzie Sądownictwa,
Stowarzyszeniu Sędziów Polskich „Iustitia”, Radzie Prokuratorów przy
Prokuratorze Generalnym, Stowarzyszeniu Prokuratorów Rzeczypospolitej
Polskiej oraz Związkowi Zawodowemu Prokuratorów i Pracowników Pro-
kuratury Rzeczypospolitej Polskiej.
Uwzględniając obecny zakres projektowanej regulacji, omówienie zgło-
szonych uwag ograniczono do uwag odnoszących się do aktualnej treści
projektu.
Krajowa Rada Sądownictwa zgłosiła uwagi dotyczące systemu stawek
awansowych, wskazując, że trzecia stawka awansowa powinna obejmo-
wać także sędziów sądów apelacyjnych.
Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” zgłosiło uwagi dotyczące:
1) awansu poziomego, wskazując, że jest on od kilku lat obiecywaną
sędziom instytucją, która miała uregulować należycie sytuację sę-
dziów, którzy nie mogą awansować z uwagi na brak wolnych stano-
wisk w sądach wyższego rzędu lub orzekanie w nietypowych, specy-
ficznych wydziałach; natomiast zaproponowana trzecia stawka awan-
sowa w żadnej mierze nie zastępuje awansu poziomego, gdyż po-
zbawi sędziów sądu rejonowego i okręgowego możliwości uzyskania
ewentualnych kolejnych stawek awansowych, które otwierałyby się
dla nich po uzyskaniu awansu poziomego – trzecia stawka będzie dla
nich ostatnią, wobec czego zamiast awansu poziomego należałoby
zaproponować sędziom sądów rejonowych i okręgowych (czyli tych,
którym awans poziomy się odbiera) oprócz trzeciej – także kolejną
czwartą, a może i piątą stawkę awansową; Stowarzyszenie opowie-
działo się za nieodstępowaniem od awansu poziomego w wyniku re-
alizowania doraźnych celów politycznych i fiskalnych;
2) przepisów przejściowych, wskazując na potrzebę wprowadzenia ja-
snych regulacji intertemporalnych, które określą, że nowe przepisy
o stawkach awansowych będą stosowane od razu w pełnym zakre-
sie wobec wszystkich sędziów; zaznaczono również, że należy wy-
raźnie przewidzieć, że przy obliczaniu okresów potrzebnych do uzy-

8
skania kolejnych stawek awansowych zalicza się odpowiednio okresy
służby na stanowisku prokuratora.
Powyższe uwagi nie mogły zostać uwzględnione z następujących powo-
dów:
Nieuchronność zmian modelu kariery prawniczej i konieczność wzmocnie-
nia statusu sędziego nie pozwala na pozostawienie w przepisach ustawy
– Prawo o ustroju sądów powszechnych instytucji awansu poziomego,
wprowadzonego nowelizacją tej ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. Należy
w tym miejscu powtórzyć, że tworzenie dwóch dodatkowych, tytularnych
w
istocie stanowisk w sądach rejonowych i okręgowych, pozostaje
w sprzeczności z założeniami wspomnianych na wstępie dokumentów
programowych, a ponadto pociągałoby za sobą negatywne skutki dla pra-
widłowej organizacji sądownictwa powszechnego, zarówno w aspekcie
ustrojowym, jak i praktycznym. Ponadto instytucja awansu poziomego nie
jest również spójna z systemowymi założeniami aktualnie obowiązującej
ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, odrywałaby się bowiem
od hierarchicznego modelu sądownictwa powszechnego, a równocześnie
komplikowałaby nadmiernie jego organizację i czyniła strukturę stanowisk
sędziowskich nieprzejrzystą. System awansu poziomego, stanowiąc czyn-
nik demotywujący sędziów o dużym doświadczeniu i wysokich kwalifika-
cjach zawodowych do ubiegania się o wyższe stanowiska sędziowskie
w drodze tzw. awansu pionowego, mógłby negatywnie rzutować na funk-
cjonowanie sądów wyższych i pogłębić aktualne problemy z doborem ka-
dry sędziowskiej o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych w sądach
apelacyjnych.
Niezależnie od powyższych argumentów należy wskazać, że w toku prac
legislacyjnych projekt zmian w tym zakresie został przekazany prezesom
sądów apelacyjnych w celu zapoznania środowiska sędziowskiego
i z prośbą o wyrażenie opinii. Z zebranych opinii wynika, że inicjatywa
odejścia od instytucji awansu poziomego znajduje poparcie w środowisku
sędziowskim, w tym wśród wielu sędziów sądów rejonowych i okręgowych.
Rada Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym oraz Związek Zawo-
dowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury Rzeczypospolitej Polskiej

9
zgłosiły jedynie pewne uwagi natury redakcyjnej, dotyczące projektowa-
nych zmian w przepisach ustawy o
prokuraturze. Uwagi te zostały
uwzględnione.
Stowarzyszenie Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej nie zgłosiło do
projektu żadnych uwag.



05/23rch

10