Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw

Art. 44d – zawiera przepisy regulujące obowiązek informacyjny spoczywający na
podmiotach wypłacających oraz pośrednich odbiorcach i zasady jego wykonywania.
Ust. 1 – stanowi, że w terminie do końca miesiąca następującego po zakończeniu roku
podatkowego podmiotu wypłacającego, podmiot ten jest obowiązany sporządzić i
przesłać imienne informacje o dokonanych lub zabezpieczonych wypłatach odsetek.
Informacje te sporządza się według ustalonego wzoru na formularzach załączonych do
rozporządzenia Ministra Finansów wydanego na podstawie art. 44d ust. 9 updof.
Podmiot wypłacający przesyła imienne informacje faktycznemu odbiorcy, któremu
wypłaca lub zabezpiecza wypłatę odsetek i który jest rezydentem podatkowym w innym
niż RP państwie członkowskim (lub w państwie lub na terytorium zależnym lub
terytorium stowarzyszonym Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii
Północnej oraz Królestwa Niderlandów, z którymi RP związana jest umową w sprawie
środków równoważnych do środków zawartych w rozdziale 7a updof) oraz, za pomocą
środków komunikacji elektronicznej, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego
wykonuje swoje zadania naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach
opodatkowania osób zagranicznych. Przesyłanie imiennych informacji faktycznemu
odbiorcy nie jest wymagane przez dyrektywę 2003/48/WE, niemniej stanowi standard
przyjęty w polskim prawie podatkowym. Obowiązek informacyjny nie powstaje w
przypadku wypłat odsetek lub ich zabezpieczenia na rzecz faktycznego odbiorcy, który
ma rezydencję podatkową poza wskazanym wyżej terytorium.
Ust. 2 – reguluje sytuację, kiedy podmiot wypłacający nie posiada informacji
dotyczących poszczególnych kwot przychodu (dochodu), odsetek lub zysku w zakresie
poszczególnych kategorii wypłat odsetek. Wówczas za wypłatę odsetek uznaje się
całość wypłaconej lub uzyskanej kwoty lub cały przychód.
Jeśli podmiot wypłacający nie posiada informacji dotyczących udziału procentowego
zainwestowanych aktywów lub tej części wyniku umowy ubezpieczenia na życie, która
jest związana z wypłatą odsetek – uznaje się, że udział lub część wyniku wynoszą
ponad 25%.
Ust. 3 – określa zakres obowiązku informacyjnego ciążącego na podmiocie
gospodarczym, który dokonuje wypłaty lub zabezpiecza wypłatę odsetek na rzecz
pośredniego odbiorcy, mającego miejsce faktycznego zarządu w innym niż RP państwie
członkowskim UE (lub w państwie lub na terytorium zależnym lub terytorium
29
stowarzyszonym Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz
Królestwa Niderlandów, z którymi RP związana jest umową w sprawie środków
równoważnych do środków zawartych w rozdziale 7a updof). Przepis przewiduje, że
podmiot gospodarczy będzie przesyłał informacje pośredniemu odbiorcy oraz urzędowi
skarbowemu, przy pomocy którego wykonuje swoje zadania naczelnik urzędu
skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, w terminach i w
sposób analogiczny jak określony w przepisie ust. 1.
Oprócz danych identyfikujących pośredniego odbiorcę, informacja taka obejmuje
całkowitą kwotę wypłat odsetek dokonanych lub zabezpieczonych na jego rzecz oraz
datę ostatniej wpłaty.
Ust. 4 – nakłada obowiązek informacyjny również na pośredniego odbiorcę i nakazuje
odpowiednie stosowanie ust. 2. Jednocześnie, aby jasno określić, kto jest zobowiązany
do złożenia informacji, w przypadku jeżeli pośredni odbiorca mający siedzibę w Polsce
jest przedsięwzięciem, doprecyzowano, że w takiej sytuacji obowiązek informacyjny
spoczywa na osobie fizycznej lub osobie prawnej określonej w art. 44c ust. 1 pkt 7
lit. b, tj. odpowiedzialnej za zarządzanie aktywami lub za podejmowanie największej
części istotnych decyzji dotyczących zarządzania w odniesieniu do aktywów
skutkujących wypłatami odsetek.
Ust. 5 – reguluje kwestię przekazywania informacji przez pośredniego odbiorcę w
sytuacji, o której mowa w art. 44c ust. 3 pkt 3 updof, tj. gdy osoba fizyczna w
późniejszym okresie uzyskuje prawo do całości lub części aktywów skutkujących
wypłatą odsetek lub do innych aktywów stanowiących taką wypłatę. Wówczas pośredni
odbiorca, przez okres 10 lat, ale nie dłużej niż do dnia wypłaty odsetek faktycznemu
odbiorcy, przesyła informacje za rok, w którym otrzymał wypłatę odsetek lub jej
zabezpieczenie. Jeżeli osoba fizyczna uzyska prawo do całości lub części aktywów
skutkujących wypłatą odsetek lub do innych aktywów stanowiących taką wypłatę, to
sytuację tę normuje art. 44c ust. 3 pkt 1 updof i w konsekwencji przepis ust. 5 nie ma
zastosowania.
Pośredni odbiorca jest również zobowiązany przesyłać przez ten okres urzędowi
skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach
opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, informację o zmianie
miejsca faktycznego zarządu – w terminie 14 dni od tej zmiany.
30
Ust. 6 – doprecyzowuje, jak należy liczyć dziesięcioletni okres, o którym mowa
w ust. 5. Jest to okres 10 lat od późniejszego z dni: dnia ostatniej wypłaty odsetek
otrzymanej lub zabezpieczonej przez pośredniego odbiorcę albo ostatniego dnia, w
którym osoba fizyczna, o której mowa w ust. 5, uzyskała prawo do aktywów
skutkujących taką wypłatą odsetek lub do innych aktywów stanowiących wypłatę
odsetek.
Ust. 7 – określa sposób ustalania udziału procentowego aktywów zainwestowanych w
wierzytelności, papiery wartościowe, akcje, udziały lub jednostki przez odniesienie do
polityki inwestycyjnej lub strategii i celów inwestycyjnych określonych w dokumentach
regulujących funkcjonowanie przedsiębiorstw, funduszy lub programów zbiorowego
inwestowania. Dokumenty takie obejmują zasady dotyczące funkcjonowania funduszu
lub akty założycielskie przedsiębiorstwa, funduszu lub programu zbiorowego
inwestowania. Mogą to być również wszelkie porozumienia, umowy lub inne ustalenia
prawne zawarte przez przedsiębiorstwa, fundusze lub programy zbiorowego
inwestowania, jak również prospekty emisyjne lub podobne dokumenty wydane przez
ww. podmioty lub w ich imieniu i udostępnione inwestorom.
Jeżeli nie jest to możliwe, należy odnieść się do rzeczywistej struktury aktywów, która
odpowiada średniej z wartości aktywów na początku lub w dacie pierwszego
półrocznego sprawozdania oraz na końcu ostatniego okresu obrachunkowego przed datą
dokonania lub zabezpieczenia wypłaty odsetek na rzecz właściciela przez podmiot
wypłacający. W przypadku nowo powstałych podmiotów rzeczywista struktura
aktywów odpowiada średniej z wartości aktywów w dniu rozpoczęcia działalności i w
dniu pierwszej oceny aktywów zgodnie z dokumentami regulującymi funkcjonowanie
tych podmiotów.
Struktura aktywów określana jest zgodnie z przepisami państwa członkowskiego lub
innego państwa należącego do EOG, w którym przedsiębiorstwa, fundusze lub
programy zbiorowego inwestowania są zarejestrowane, albo którego prawo reguluje
zasady ich funkcjonowania (np. akty założycielskie).
Ust. 8 – poprzez odesłanie do art. 42 ust. 3 i 4 updof reguluje kwestię przekazywania
imiennej informacji w przypadku zaprzestania działalności przez podmiot wypłacający
– nie później niż w dniu zaprzestania prowadzenia działalności oraz na pisemny
wniosek faktycznego odbiorcy – w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
31
Ust. 9 – zawiera przepis upoważniający ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do wydania rozporządzenia określającego wzór informacji dotyczących
wypłaty odsetek lub zabezpieczenia takiej wypłaty, o których mowa w ust. 1 i 3, z
uwzględnieniem wymagań określonych przez Komisję Europejską dotyczących
wspólnych formatów i praktycznych procedur niezbędnych do celów elektronicznej
wymiany tych informacji, wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełniania tych
informacji oraz terminu i miejsca ich składania, w celu umożliwienia jednolitego i
poprawnego przekazywania tych informacji przez podmiot wypłacający, pośredniego
odbiorcę oraz podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 3.
Na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów, zawierających analogiczne
upoważnienie, Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 14 grudnia 2014 r. w
sprawie określenia wzoru informacji o przychodach (dochodach) wypłaconych lub
postawionych do dyspozycji faktycznemu albo pośredniemu odbiorcy9) (dalej:
rozporządzenie IFT), które określa wzory formularzy IFT-3/IFT-3R oraz IFT-A.
Zmiany ww. formularzy, wynikające z wdrożenia dyrektywy 2014/48/UE, zostaną
dokonane niezwłocznie po przyjęciu formatu wymiany danych.
Art. 44e – określa sposób ustalania tożsamości i miejsca zamieszkania faktycznego
odbiorcy na potrzeby sporządzenia informacji.
Ust. 1 – w pkt 1 stanowi, iż podmiot wypłacający ustala tożsamość faktycznego
odbiorcy w zakresie imienia i nazwiska, adresu zamieszkania, daty i miejsca urodzenia
oraz numeru identyfikacji podatkowej lub jego odpowiednika nadanego przez państwo
członkowskie UE, w którym faktyczny odbiorca ma miejsce zamieszkania dla celów
podatkowych. Dane te ustala się na podstawie paszportu lub innego urzędowego
dokumentu potwierdzającego tożsamość – przedstawionego przez faktycznego
odbiorcę. Wymagane dane, które nie są zawarte w tych dokumentach, ustala się na
podstawie
jakiegokolwiek
innego
dokumentu
potwierdzającego
tożsamość,
przedstawionego przez faktycznego odbiorcę.
Zgodnie z pkt 2 podmiot wypłacający przyjmuje, iż faktyczny odbiorca ma miejsce
zamieszkania dla celów podatkowych w państwie (terytorium) wskazanym w
przedstawionym przez niego zaświadczeniu o miejscu zamieszkania do celów
podatkowych (certyfikacie rezydencji). Certyfikat taki powinien być wydany przez

9) Dz. U. z 2014 r. poz. 1777.
32
właściwy organ podatkowy tego państwa w okresie 3 lat poprzedzających datę wypłaty
lub datę, w której wypłata odsetek przysługiwała faktycznemu odbiorcy, o którym
mowa w art. 44c ust. 3 updof. Warunkiem uznania certyfikatu rezydencji jest to, aby
okres jego ważności obejmował datę wypłaty odsetek lub datę, w której taka wypłata
przysługiwała faktycznemu odbiorcy. Jeżeli faktyczny odbiorca nie przedstawi
certyfikatu rezydencji, przyjmuje się, że ma on miejsce zamieszkania dla celów
podatkowych w państwie (terytorium), w którym ma miejsce zamieszkania.
Pkt 3 – określa, iż podmiot wypłacający ustala miejsce zamieszkania faktycznego
odbiorcy na podstawie przedstawionych przez niego dokumentów potwierdzających
tożsamość.
W przypadku gdy faktyczny odbiorca, legitymujący się urzędowym dokumentem
tożsamości, wydanym przez jedno z państw członkowskich UE, deklaruje się jako
rezydent podatkowy państwa trzeciego, jego miejsce zamieszkania ustala się na
podstawie certyfikatu rezydencji wydanego przez właściwy organ tego państwa
trzeciego. Mają tu zastosowanie opisane wyżej wymogi odnośnie daty jego wydania
oraz okresu ważności. Jeśli faktyczny odbiorca nie przedstawi certyfikatu rezydencji,
przyjmuje się, iż ma on miejsce zamieszkania w państwie, które wydało urzędowy
dokument tożsamości.
Jeżeli jednak, w sytuacji opisanej w poprzednim akapicie, podmiot wypłacający
dysponuje urzędową dokumentacją, wskazującą miejsce zamieszkania do celów
podatkowych faktycznego odbiorcy w związku z jego statusem dyplomatycznym lub
innymi przywilejami ustalonymi zgodnie z prawem międzynarodowym – ustala miejsce
zamieszkania na podstawie tej dokumentacji.
Ust. 2 – ogranicza obowiązki w zakresie ustalenia tożsamości faktycznego odbiorcy w
odniesieniu do wypłat odsetek dokonanych lub zabezpieczonych na podstawie umów
zawartych przed dniem 1 stycznia 2004 r. Podmiot wypłacający może ustalić, na
podstawie posiadanych informacji, tożsamość faktycznego odbiorcy wyłącznie w
zakresie imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania.
Ust. 3 – stanowi, iż w odniesieniu do wypłat odsetek dokonanych lub zabezpieczonych
przed dniem 1 lipca 2015 r., lub wypłat odsetek dokonanych lub zabezpieczonych na
podstawie umów zawartych przed dniem 1 lipca 2015 r., podmiot wypłacający ustala
33