Poselski projekt ustawy o szkodach łowieckich, ubezpieczeniach obowiązkowych od szkód łowieckich, Łowieckim Funduszu Odszkodowawczym oraz o zmianie niektórych ustaw

dojazdu kształtuje się na poziomie ok. 40 km. Koszty te, jako tzw. koszty towarzyszące
ponoszone są przez dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich.

Dane dotyczące obwodów łowieckich.
Liczba obwodów
W tym
Procent
Powierzchnia
Liczba kół
dzierżawionych
grunty
lesistości
Rok
ogółem w tys.
łowieckich
przez koła
leśne w obwodów
ha
łowieckie
tys. ha
łowieckich
2010
2533
4727
25335,8
7590,7
30,0
2011
2535
4730
25369,1
7607,1
30,0
2012
2536
4725
25401,8
7645,8
30,1
2013
2541
4703
25506,5
7708,8
30,2
2014
2550
4696
25254,6
7559,9
31,3

Dane dotyczące liczby obwodów łowieckich w poszczególnych województwach w roku 2014
Liczba
lesistość
Liczba kół
Powierzchnia
W tym
obwodów
obwodów
Województwo
łowieckich w
ogółem w tys.
grunty
łowieckich w
łowieckich
roku 2014
ha.
leśne
roku 2014
w %
Dolnośląskie
200
347
1544,4
533,3
34,5
Kujawsko-pomorskie
177
279
1657,0
430,4
26,0
Lubelski
119
309
1971,5
452,3
22,9
Lubuski
112
234
1253,8
606,5
48,4
Łódzkie
173
305
1560,0
355,7
22,8
Małopolskie
199
196
931,6
299,2
32,1
Mazowieckie
363
602
3095,0
725,7
23,4
Opolskie
72
130
660,0
176,4
26,7
Podkarpackie
118
250
1469,2
545,2
37,1
Podlaskie
95
380
2112,6
685,4
32,4
Pomorskie
132
250
1283,8
531,8
41,4
24

Śląskie
176
262
1162,7
444,0
38,2
Świętokrzyskie
95
170
841,2
262,6
31,2
Warmińsko-
116
272
1654,4
419,1
25,3
mazurskie
Wielkopolskie
255
505
2640,5
556,8
21,1
Zachodniopomorskie
148
205
1416,9
535,5
37,8
Razem
2 550
4 696
25 255
7 560
501

Dane dotyczące liczby szkód w poszczególnych latach i spraw sądowych w obwodach
dzierżawionych przez koła łowieckie.
Liczba spraw Procent spraw w
Procent spraw w
Liczba
Liczba spraw
Łowiecki rok
wygranych
sądzie pozytywnie sądzie względem
Lp.
zgłoszonych skierowanych
gospodarczy
przez
rozstrzygniętych szacowanych szkód
szkód
do sądów
rolników
dla rolnika
%
1
2010/11
60 059,00
79
27
34,2
0,13
2
2011/12
57 715,00
109
36
33,0
0,19
3
2012/13
60 657,00
106
29
27,4
0,17
4
2013/14
63 162,00
110
20
18,2
0,17
5
Średnia
60 398,25
101
28
28,2
0,17

Skala wyzwań wiążących się z rozwojem gospodarki rolnej i gospodarki łowieckiej wskazuje na
potrzebę uchwalenia odrębnego aktu ustawy.

Celem projektowanej ustawy jest:
1) wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia od wystąpienia szkód łowieckich
dokonywanych przez zwierzęta łowne: dziki, łosie, jelenie, daniele, sarny;
2) określenie podmiotów, które zostaną objęte tym ubezpieczeniem;
3) sposobu wyłonienia zakładu ubezpieczeń;
4) określenie zakresu obowiązkowego ubezpieczenia;
5) powołanie podmiotu Łowieckiego Funduszu Odszkodowawczego;
6) uregulowanie procedury zgłaszania szkód łowieckich;
25

7) uregulowanie procedury szacowania szkód łowieckich;
8) rozładowanie napięć społecznych;
9) zobiektywizowanie szacowania szkód łowieckich.

Podstawową potrzebą i celem uchwalenia ustawy o szkodach łowieckich, ubezpieczeniach
obowiązkowych od szkód łowieckich, Łowieckim Funduszu Odszkodowawczym oraz o zmianie
niektórych ustaw jest wyodrębnienie i usystematyzowanie mechanizmów na styku gospodarki
rolnej i łowieckiej.

2. Wskazanie różnic pomiędzy dotychczasowym i projektowanym stanem organizacyjnym

Obecnie ustawa – Prawo łowieckie określa m.in. podmioty odpowiedzialne za oględziny i
szacowanie oraz wynagradzanie szkód łowieckich, komu nie przysługuje odszkodowanie. W/w
ustawa bardzo ogólnie określa współdziałanie właścicieli i posiadaczy gruntów rolnych i leśnych
z dzierżawcami i zarządcami obwodów łowieckich, jak również zasady mediacji w przypadku
powstania sporu co do wysokości wynagrodzenia za szkody. Upoważnia ministra ds. środowiska,
w porozumieniu z ministrem ds. rolnictwa do określenia w drodze rozporządzenia całości
procedur związanych z szacowaniem szkód w uprawach i płodach rolnych.
Projektowana ustawa o szkodach łowieckich, ubezpieczeniach obowiązkowych od szkód
łowieckich, Łowieckim Funduszu Odszkodowawczym oraz o zmianie niektórych ustaw ma na
celu doprowadzenie do stabilizacji stanu prawnego prowadzącego do wynagradzania szkód
łowieckich, jego przejrzystości i trwałości.
W obecnym stanie prawnym ubezpieczenie od szkód łowieckich jest dobrowolne. Projekt ustawy
wprowadza obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia od szkód łowieckich – ubezpieczenie
obowiązkowe (art. 3 projektu). Nakłada taki obowiązek na dzierżawców i zarządców obwodów
łowieckich, a więc na te podmioty, które obecnie dokonują szacowania wielkości szkód
łowieckich, ich wyliczenia oraz dokonują wypłaty kwoty odszkodowania na rzecz
poszkodowanego. Ponadto obowiązek obowiązkowego ubezpieczenia w proponowanej ustawie
obejmuje również Skarb Państwa jako właściciela zwierzyny łownej w stanie wolnym (art. 17
ust.1 projektu). Ochroną ubezpieczeniową objęci są tylko dzierżawcy i zarządcy obwodów
łowieckich (art. 3 projektu). Nie są nią objęci w sposób bezpośredni wszyscy właściciele upraw
26

rolnych i płodów rolnych. W sposób pośredni projekt ustawy obejmuje ubezpieczeniem tych
właścicieli upraw rolnych i płodów rolnych, u których szkoda łowiecka wystąpiła (art. 33 ust.
10 projektu).
Dotychczasowe rozwiązania prawne nakładają obowiązek wynagradzania szkód łowieckich
powstałych w uprawach rolnych i płodach rolnych na terenach które wchodzą w skład obwodów
łowieckich na ich dzierżawców i zarządców. Są to podmioty, które są jedną ze stron
postępowania zmierzającego do wypłaty odszkodowania w przypadku wystąpienia szkody.
Drugą jest właściciel lub posiadacz uprawy bądź płodu rolnego. Stan taki powoduje konflikty,
które przy takim rozwiązaniu są nie uniknione, gdyż obie strony mają sprzeczne interesy. W
proponowanym rozwiązaniu prawnym wynagradzanie szkód łowieckich dokonywane będzie
przez niezależny podmiot (art. 11 ust. 1 projektu). Będzie nim wyłoniony w wyniku
postępowania przetargowego zakład lub zakłady ubezpieczeń ( art. 13 projektu). Na
ubezpieczycielu będzie ciążył obowiązek przeprowadzenia całego procesu odszkodowawczego.
W przypadku braku zgody pomiędzy stronami tego procesu, będzie możliwość mediacji a w
ostateczności spory będzie rozstrzygał sąd.
W celu gromadzenia składek na ubezpieczenie, reprezentowania dzierżawców i zarządców
obwodów łowieckich wobec ubezpieczyciela projektowana ustawa powołuje Łowiecki Fundusz
Odszkodowawczy (art. 6 ust. 1 projektu). Oprócz wskazanego wyżej celu, Fundusz ten poprzez
powołaną Komisję do Spraw Oceny Ofert Ubezpieczeniowych, będzie wyłaniał w drodze
rozpatrzenia ofert zakład ubezpieczeń, który daje najlepsze gwarancje realizacji całego procesu
likwidacji powstałych szkód łowieckich. W imieniu i na ich rzecz będzie zawierał z wybranym
ubezpieczycielem umową ubezpieczenia (art. 7 ust. 2 projektu). W obecnym systemie prawnym
taki podmiot nie występuje.
Ustawa Prawo łowieckie nie wskazuje źródeł finansowania wynagradzania za szkody
łowieckie wyrządzane przez zwierzęta: łosie, jelenie, daniele, sarny i dziki, jak również powstałe
podczas polowania. Nakłada na dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich obowiązek
wynagradzania tych szkód. Tym samym to dzierżawcy i zarządcy tych obwodów wpłacają z
własnych środków odszkodowania. W całej tej procedurze pominięty jest właściciel zwierzyny
w stanie wolnym. Projektowana ustawa zmienia cały system finansowania wynagradzania za
szkody łowieckie wyrządzane przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny. Wprowadza
obowiązkowe ubezpieczenie od nich, a poprzez to obowiązek wnoszenia składek do tego
27

ubezpieczenia przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich (art. 3 projektu) oraz
Skarb Państwa jako właściciela zwierzyny (art. 17 ust. 2 projektu). Składki wnoszone są
wysokość 50% wypłaconych w poprzednim łowieckim roku gospodarczym odszkodowań przez
Skarb państwa oraz 70% wypłaconych w poprzednim łowieckim roku gospodarczym
odszkodowań przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich.

Składa wpłacana przez
Składka wpłacana ze
Kwota wypłaconych
dzierżawców i
środków Budżetu
Łowiecki
odszkodowań we
zarządców obwodów
Państwa będąca w
rok
wszystkich obwodach
łowieckich do
dyspozycji ministra
gospodarczy łowieckich - dane GUS
Łowieckiego Funduszu
właściwego do spraw
(w tys. zł)
Odszkodowawczego (w
środowiska (w tys. zł)
tys. zł)
2009/2010
49513,90
24756,95
34659,73
2010/2011
57376,20
28688,10
40163,34
2011/2012
56998,03
28499,01
39898,62
2012/2013
68510,40
34255,20
47957,28
2013/2014
75278,00
37639,00
52694,60

Ustawa nie spowoduje obciążenia dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Środki te uzupełnione są przez środki własne ubezpieczyciela (art. 4 projektu). Obowiązek
opłacenia składek mają także ci dzierżawcy i zarządcy obwodów łowieckich, na terenie których
dzierżawionych lub zarządzanych obwodów łowieckich do tej pory szkody nie występowały
(art. 22 ust. 2 projektu). Wynika to z tego, że zwierzyna która przyczynia się do powstania tych
szkód przebywa na obszarach wchodzących w skład tych obwodów i w wyniku przemieszczania
się w celu poszukiwania atrakcyjnego żeru dokonuje szkód na obszarach poza miejscem ostoi,
poza terenem dzierżawionego lub zarządzanego obwodu. Ponadto w przypadku braku realizacji
rocznego planu pozyskania zwierzyny, która powoduje szkody za które wypłacane jest
wynagrodzenie odszkodowawcze, wprowadzono zasadę wzrostu płaconej składki o procent
braku niezrealizowania tego planu za dany łowiecki rok gospodarczy (art. 23 ust. 1 projektu) .
28