Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw

5) Projekt przewiduje, że organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia
24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie spełniające określone wymogi, po podjęciu
stosownej decyzji przez ich organ zatwierdzający, będą mogły prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów
zamiast ksiąg rachunkowych. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw zabezpieczenia społecznego, w drodze rozporządzenia, ustali wzór zestawienia przychodów i kosztów.
Nowe rozwiązanie umożliwi małym organizacjom pozarządowym o niskim przychodzie prowadzenie uproszczonej
ewidencji przychodów i kosztów zamiast prowadzenia ksiąg rachunkowych.

6) W projekcie zawarto dodatkowe zmiany, w szczególności są to:
– zniesienie obowiązku publikacji sprawozdań finansowych przez spółdzielnie w Monitorze Spółdzielczym,
z jednoczesnym pozostawieniem obowiązku składania tych sprawozdań finansowych wraz z innymi dokumentami do
Krajowego Rejestru Sądowego (spowoduje to zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności),
– ujednolicenie przepisów w zakresie terminu przeliczania na walutę polską wielkości wyrażonych w euro, o których
mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości, art. 24a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz
art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne, według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy
dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Pozostałe zmiany w ustawie o rachunkowości mają charakter doprecyzowujący.

3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?

Termin na implementację dyrektywy upływa 20 lipca 2015 r. We wszystkich krajach członkowskich trwają obecnie prace
nad dostosowaniem przepisów krajowych do dyrektywy. Przedstawiona poniżej informacja została przygotowana na
podstawie danych uzyskanych w trybie roboczym od krajów członkowskich (na etapie wstępnych planów w zakresie
implementacji dyrektywy), które odpowiedziały na zapytanie Ministerstwa Finansów. Dotyczy ona kluczowej kwestii
uregulowanej w dyrektywie, tj. wprowadzenia katalogu uproszczeń w zakresie sprawozdawczości finansowej dla małych
jednostek, w tym m.in. w zakresie:

• skorzystania z opcji podwyższenia progów określających małe jednostki o 50%:
– z maksymalnych progów planują skorzystać: UK, DE;
– z częściowo podwyższonych progów planują skorzystać: AT;
– z minimalnych progów (jak PL) planują skorzystać: RO, CZ, LT, MT, EE;
– brak wstępnych planów w kwestii progów: BE, DK;

• skorzystania z opcji uproszczonego bilansu dla małych jednostek:
– z tej opcji planują skorzystać (jak PL): UK, DE, IT, AT, RO, CZ, LT, MT, EE;
– brak wstępnych planów w kwestii skorzystania z tej opcji: BE, DK;

• skorzystania z opcji wymagania maksymalnie pięciu innych dodatkowych ujawnień wobec małych jednostek
(na podstawie art. 16 ust. 2 dyrektywy), tj. ujawnień z art.17 ust. 1 lit. a, m, p, q oraz r:
– brak wstępnych planów ws. skorzystania z opcji wymagania kilku dodatkowych ujawnień (trwają konsultacje)
– UK, DE, BE, CZ, DK;
– wszystkich pięciu ujawnień planują wymagać: IT, MT, EE;
– ujawnień z lit. a, m oraz q z art. 17 ust. 1 (jak PL) planują wymagać: RO;
– ujawnień z lit. a oraz m z art. 17 ust. 1 planują wymagać: AT;
– ujawnień z lit. a, p oraz r planują wymagać: LT.

62

4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Jednostki małe
1) spółki akcyjne – 1258 GUS – dane obliczone na
Zmniejszenie obciążeń
2) spółki z o.o. – 22 860 podstawie sprawozdań SP
administracyjnych dla małych
3) spółki komandytowo- i F–02 za 2011 rok
jednostek.
-akcyjne – 56
Zmniejszenie zakresu
4) spółki jawne – 5450
informacji ujmowanych
(w tym spółki jawne
w sprawozdaniu finansowym
osób fizycznych:
nie wpłynie negatywnie na
4294*)
zdolność do prawidłowej oceny
5) spółki komandytowe
sytuacji finansowej jednostek
– 696
małych przez użytkowników
6) spółki cywilne – 734
tych sprawozdań oraz biegłych
(w tym spółki cywilne
rewidentów.
osób fizycznych:

474*)
7) przedsiębiorstwa
państwowe – 22
8) spółdzielnie 3200
9) oddziały
przedsiębiorców
zagranicznych – 93
10) spółki partnerskie
– 7*
11) osoby fizyczne
prowadzące
działalność
gospodarczą – 6421*

Razem przewidywana
grupa jednostek
małych: 40 797, w tym
s.a.+sp. z o.o.+S.K.A.
objęte dyrektywą:
24 174

* liczby jednostek
prowadzonych przez osoby
fizyczne, spółki cywilne osób
fizycznych, spółki jawne osób
fizycznych, spółki partnerskie
(spośród jednostek
prowadzących księgi
rachunkowe), których
przychody netto ze sprzedaży
towarów, produktów i operacji
finansowych wyniosły na dzień
bilansowy równowartość
w walucie polskiej nie mniej
niż 1 200 000 euro
(tj. 5 059 560 zł) i nie więcej
niż 8 000 000 euro
(tj. 33 730 400 zł) za poprzedni
rok obrotowy
Jednostki zobowiązane do
Jednostki
GUS – dane obliczone na
Pracochłonność sporządzania
sporządzania i ogłaszania
zakwalifikowane do
podstawie sprawozdań SP
przez jednostkę sprawozdania
sprawozdania dotyczącego
działów PKD od 05 do i F–02 za 2011 rok
dotyczącego płatności na rzecz
płatności na rzecz
08**(„przemysł
administracji publicznych
administracji publicznych
wydobywczy”):
będzie znikoma, ponieważ
1) spółki akcyjne – 18
dane objęte raportowaniem są
2) spółki z o.o. mniej niż
ujęte w księgach
63

3 jednostki
rachunkowych jednostki.
3) spółki komandytowo-
Przygotowanie tego
-akcyjne – 0
sprawozdania nie będzie

obejmować wytworzenia
Jednostki
danych, a jedynie ich
zakwalifikowane do
agregację, analizę
grupy PKD 02.2
i prezentację.
(„przemysł leśny”)
Projekt nie przewiduje badania
– 0***
przez biegłych rewidentów

sprawozdania dotyczącego
** Spośród jednostek
płatności na rzecz administracji
prowadzących księgi
publicznych.
rachunkowe, które
przekroczyły dwa z trzech
warunków:
– suma bilansowa –
84 936 000 zł,
– przychody netto ze
sprzedaży produktów
towarów i materiałów –
169 872 000 zł,
– przeciętne zatrudnienie –
250 etatów.
*** Z informacji uzyskanych
z Ministerstwa Środowiska,
z uwagi na zastosowane
w dyrektywie pojęcia „lasów
pierwotnych” według
wskazanej tam definicji,
należy uznać, iż nie dotyczy
ona lasów gospodarczych,
które stanowią większość
lasów Polski; może natomiast
dotyczyć lasów w granicach
parków narodowych lub
rezerwatów, jednak w tych
przypadkach nie można
mówić o „pozyskiwaniu
drewna”, ponieważ celem
powoływania różnych form
ochrony przyrody jest
ochrona ekosystemów
i procesów w nich
zachodzących, a nie
gospodarka leśna.
Organizacje pozarządowe
nowe rozwiązanie
dane przekazane przez Główny Zmniejszenie obciążeń małych
oraz podmioty wymienione
dotyczyłoby 52,7 tys.
Urząd Statystyczny
organizacji pozarządowych,
w art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy
podmiotów
spełniających wymogi,
z dnia 24 kwietnia 2003 r.
o których mowa w ustawie,
o działalności pożytku
dzięki wyłączeniu ich ze
publicznego
stosowania przepisów
i o wolontariacie
o rachunkowości przy
spełniające określone
prowadzeniu ksiąg
wyżej wymagania
rachunkowych.
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Konsultacje poprzedzające przygotowanie projektu
Kwestie ewentualnego rozszerzenia katalogu jednostek stosujących obligatoryjnie lub fakultatywnie MSR oraz katalog
jednostek, których sprawozdania finansowe powinny podlegać obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta,
skonsultowano z Komisją Nadzoru Finansowego, organizacjami pracodawców (Izbą Pracodawców Polskich,
Pracodawcami Rzeczypospolitej Polskiej, Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”), Ministrem
Skarbu Państwa, Ministrem Gospodarki, Business Centre Club, Krajową Izbą Gospodarczą, Stowarzyszeniem
Księgowych w Polsce, Krajową Izbą Biegłych Rewidentów, Głównym Urzędem Statystycznym.
Na podstawie konsultacji poprzedzających przygotowanie projektu zdecydowano nie rozszerzać katalogu jednostek
stosujących MSR (obligatoryjnie lub fakultatywnie) z uwagi na ciągłe zmiany regulacji w MSR oraz szereg opcji w nich
64

zawarty pozostawionych do decyzji jednostki. Na niezmienionym poziomie pozostawiono również progi obligujące
jednostkę do badania sprawozdania finansowego ze względu na wpływ na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego,
ochronę interesów akcjonariuszy i udziałowców, kontrahentów, kredytodawców oraz innych użytkowników
sprawozdania finansowego.
Konsultacje dotyczące projektu
Przeprowadzono konsultacje społeczne z partnerami reprezentującymi środowisko biegłych rewidentów i księgowych,
organizacjami pracodawców i związków zawodowych oraz organizacjami reprezentującymi środowisko biznesowe,
tj. z przedstawicielami następujących podmiotów:

1) , będących spółkami kapitałowymi,
przepisów o obrocie



spółkami komandytowo-akcyjnymi lub takimi spółkami
papierami
jawnymi
lub komandytowymi, których wszystkimi
wartościowymi,
wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność
przepisów o funduszach są spółki kapitałowe lub spółki komandytowo-akcyjne bądź
inwestycyjnych,
spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie

30) Patrz przypis 21.
66

przepisów o działalności prawnej w sektorze wydobywczym i eksploatacji lasów
ubezpieczeniowej
pierwotnych, uzależnione będą od ilości projektów
i reasekuracyjnej,
realizowanych przez poszczególne jednostki, a także liczby
przepisów
administracji publicznych, na rzecz których dokonują one
o spółdzielczych kasach płatności; dodatkowe obciążenia zwiększą liczbę zadań
oszczędnościowo-
komórki przygotowującej ww. sprawozdanie, jednakże
-kredytowych lub
z uwagi na to, iż pracochłonność tego zadania będzie
przepisów o organizacji znikoma, a regulacja dotyczy dużych jednostek, nie oczekuje
funkcjonowaniu
się pogorszenia konkurencyjności.
funduszy emerytalnych; Należy podkreślić, iż dane objęte raportowaniem są danymi,
3) jednostki zamierzające które jednostka posiada (są one ujęte w jej księgach
ubiegać się albo
ubiegające się
rachunkowych). Zatem koszty raportowania nie będą
obejmować wytworzenia danych, a jedynie ich agregacji,
o zezwolenie na
wykonywanie
analizy i prezentacji.
działalności na
podstawie przepisów,
o których mowa w pkt 1
4) emitenci papierów
wartościowych
dopuszczonych,
zamierzających ubiegać
się lub ubiegających się
o ich dopuszczenie do
obrotu na jednym
z rynków regulowanych
Europejskiego Obszaru
Gospodarczego;
5) emitenci papierów
wartościowych
dopuszczonych do
obrotu w alternatywnym
systemie obrotu;
6) krajowe instytucje
płatnicze;
7) instytucje pieniądza
elektronicznego
sektor mikro-, małych
Korzyści: Jednostki małe (objęte przepisami dyrektywy oraz 61 195 500 zł
i średnich
katalog jednostek, na który rozszerza się tzw. reżim małych)
przedsiębiorstw
– 40 797
Korzyści finansowe:
(3 000 zł x 50% x 40 797) = 61 195 500 zł
rodzina, obywatele oraz







gospodarstwa domowe
(dodaj/usuń)







W ujęciu
duże przedsiębiorstwa

niepieniężnym
sektor mikro-, małych

i średnich
przedsiębiorstw
rodzina, obywatele oraz

gospodarstwa domowe

31) Korzyści finansowe obliczone na podstawie danych zawartych w raporcie Ministerstwa Gospodarki „Pomiar obciążeń
administracyjnych w przepisach prawa gospodarczego” (Warszawa, 31 maja 2010 r.). Według ww. raportu rocznego łączne
koszty administracyjne per przedsiębiorca poniesione w związku z obowiązkiem sporządzania sprawozdania finansowego
wynoszą średnio 5051 zł (niezależnie od wielkości jednostki). Na podstawie badania internetowego cen na rynku biur
rachunkowych szacuje się, że w przypadku jednostek małych koszty te będą wynosiły ok. 3000 zł. Mając na uwadze tę kwotę,
przyjęto założenie, że w wyniku wprowadzenia uproszczeń dla jednostek małych, redukcji o połowę ulegnie czas potrzebny na
sporządzenie sprawozdania finansowego, co doprowadzi do 50% obniżki kosztów przygotowania ww. dokumentu. Dla
ww. zaprezentowanej liczby jednostek małych objętych dyrektywą korzyści te wynoszą 36 261 000 zł. W przypadku
rozszerzenia katalogu jednostek małych na inne podmioty korzyści te będą wynosić łącznie 61 195 500 zł.
67