Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin

Druk nr 3336


Warszawa, 19 lutego 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja




Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

-
o zmianie ustawy o zaopatrzeniu
emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz
ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego,
Służby
Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Straży Granicznej,
Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży
Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich
rodzin.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Patryka Jakiego.

(-) Andrzej
Dąbrowski;
(-) Andrzej Dera; (-) Mieczysław
Golba; (-) Jarosław Gowin; (-) Patryk Jaki; (-) Beata Kempa; (-) Arkadiusz
Mularczyk;
(-) Krzysztof
Popiołek; (-) Józef Rojek; (-) Andrzej
Romanek;
(-) Edward Siarka; (-) Tadeusz
Woźniak;
(-) Jan
Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jacek Żalek.
Projekt
USTAWA
z dnia ……….. 2015 r.
o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin
oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej
oraz ich rodzin.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej:
-
uznając, że system władzy komunistycznej opierał się głównie na rozległej sieci
organów bezpieczeństwa państwa, spełniającej w istocie funkcje policji politycznej,
stosującej bezprawne metody i naruszające podstawowe prawa człowieka,
-
stwierdzając,
że wobec organizacji i osób broniących niepodległości
i demokracji dopuszczano się zbrodni przy jednoczesnym wyjęciu sprawców spod
odpowiedzialności i rygorów prawa,
-
dostrzegając, że funkcjonariusze organów bezpieczeństwa pełnili swoje funkcje bez
ponoszenia ryzyka utraty zdrowia lub życia, korzystający przy tym z licznych
przywilejów materialnych i prawnych w zamian za utrwalenie nieludzkiego systemu
władzy,
-
uznając, że samozwańcza Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego służyła utrwalaniu
systemu komunistycznego w Polsce,
-
biorąc pod uwagę prawomocne orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
w Strasburgu, w którym stwierdził, iż funkcjonariusze organów bezpieczeństwa PRL
pracowali dla aparatu bezpieczeństwa wzorowanym na sowieckim KGB, porównując
służby bezpieczeństwa PRL do Stasi i Securitate i przypominając, że wszystkie te
formacje powstały po to, aby łamać prawa człowieka,
-
wyróżniając postawę tych funkcjonariuszy i obywateli, którzy ponosząc wielkie
ryzyko stanęli po stronie wolności i krzywdzonych obywateli
-
kierując się zasadą sprawiedliwości społecznej wykluczającą tolerowanie
i nagradzanie bezprawia,
uchwala co następuje:

Art. 1. W ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy
zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. 2004, Nr 8, poz. 66 j.t.) po art. 15a dodaje się art. 15b w
brzmieniu:

„Art. 15b. W przypadku osoby, która była członkiem Wojskowej Rady Ocalenia

Narodowego, emerytura wynosi 0,25% podstawy wymiaru za każdy rok służby

w Wojsku Polskim po dniu 12 grudnia 1981 r.”.


Art. 2. W ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy
Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich
rodzin (Dz. U. 2004, Nr 8, poz. 67 z późn. zm.) w art. 15b w ust. 1 pkt 1 i 2 otrzymują
brzmienie:
„1) 0,25% podstawy wymiaru – za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa
państwa w latach 1944-1990;
2) 0,92% podstawy wymiaru – za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze
służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, 1a oraz pkt 2-4.”.

Art. 3. 1. W stosunku do osób będących członkami Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego
organy emerytalne właściwe według przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, dokonają z
urzędu ponownego ustalenia prawa do świadczeń i wysokości świadczeń, przy czym złożenie
do sądu odwołania od decyzji organu emerytalnego nie wstrzymuje wykonania decyzji.
2. W przypadku osób, w stosunku do których z informacji, o której mowa w art. 13a ustawy,
o której mowa w art. 2, wynika, że pełniły służbę w latach 1944-1990 w organach
bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o
ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz
treści tych dokumentów i które w dniu wejścia w życie ustawy otrzymują świadczenia
przyznane na podstawie ustawy, o której mowa w art. 2, organ emerytalny właściwy według
przepisów ustawy, o której owa w art. 2, wszczyna z urzędu postępowanie w przedmiocie
ponownego ustalenia prawa do świadczeń i wysokości świadczeń, przy czym złożenie do
sądu odwołania od decyzji organu emerytalnego nie wstrzymuje wykonania decyzji.
3. Wypłata świadczeń ustalonych zgodnie z ust. 1 i 2 następuje od dnia 1 stycznia 2016 r.

Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.





UZASADNIENIE

1. Wyjaśnienie celu ustawy.
Przedstawiony projekt ustawy jest odpowiedzią na apele osób poszkodowanych przez
działalność organów bezpieczeństwa PRL w latach 1944-1990. Projekt jest również reakcją
na niedawne orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, który w
dniu 6 czerwca 2013 r. nie dopuścił do rozpatrzenia skargi Adama Cichopka i 1627 innych
osób przeciwko Polsce. Wspomniana skarga m.in. Adama Cichopka oraz Lucyny Tulei
dotyczyła obniżenia im wysokości świadczenia emerytalnego za okres pracy w służbach
specjalnych PRL. Na skutek ustawy dezubekizacyjnej przyjętej przez Sejm w 2009 roku
około 41 tys. funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa PRL i 9 członkom WRON obniżono
emerytury, które otrzymali za wierną służbę systemowi komunistycznemu.
Jak czytamy w uzasadnieniu ww. ustawy „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stoi na stanowisku,
że służba w organach bezpieczeństwa w latach 1944-1990 była pracą skierowaną przeciwko
wolnościowym dążeniom Narodu Polskiego”. Również Europejski Trybunał Praw Człowieka
w Strasburgu w swoim orzeczeniu przypomniał, że funkcjonariusze SB pracowali dla aparatu
bezpieczeństwa wzorowanego na sowieckim KGB, porównując służby specjalne PRL do
niemieckiej Stasi oraz rumuńskiej Securitate. Trybunał przypomniał również, że wszystkie te
formacje powstały po to, aby łamać prawa człowieka, chronione przez Europejską Konwencję
Praw Człowieka, którą kieruje się w swoich orzeczeniach ETPCz w Strasburgu.
Zdaniem projektodawców niedopuszczalnym jest utrzymywanie w Polsce systemu prawnego,
który przewiduje szczególne przywileje emerytalne dla osób działających przeciwko
narodowi Polskiemu. Z uwagi na panujący w naszym kraju kryzys finansowy nie stać nas na
utrzymywanie przywilejów ludzi, których działalność została negatywnie oceniona przez
historię. Biorąc pod uwagę ww. orzeczenie ETPCz oraz trudną sytuację finansową ludzi,
którzy walczyli o wolność i niepodległość Polski, a którzy byli masowo prześladowani przez
funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL konieczne jest – z punktu widzenia
konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej – obniżenie świadczenia emerytalnego tych
funkcjonariuszy do wysokości odpowiadającej realiom systemu emerytalnego w Polsce.
W 2015 r. wysokość najniższej emerytury gwarantowanej przez ZUS to 844,44 zł.
Świadczenie w takiej wysokości pobiera około 350 tysięcy osób w skali całego kraju.
Natomiast emerytury byłych funkcjonariuszy SB nie są wypłacane z ZUS ale z Zakładu
Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (ZER) – są więc one
finansowane z innego źródła, pomimo iż są one waloryzowane tak jak emerytury z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z art. 6 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby
Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i
Służby Więziennej oraz ich rodzin.
Wnioskodawcy uważają, iż przywileje emerytalne związane z pracą w aparacie
bezpieczeństwa PRL nie zasługują na ochronę prawną ze względu na działanie tych osób na
szkodę państwa polskiego. Ochrona prawna tych przywilejów stanowiłaby naruszenie
konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej. Państwo polskie powinno piętnować
wszelką działalność na rzecz aparatu komunistycznego, jednocześnie zaś upamiętniać
działalność antykomunistyczną, której wyrazem jest m.in. senacki projekt ustawy o
działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów
politycznych (druk nr 2137), który niestety po pierwszym czytaniu nie jest dalej
procedowany.
Należy podkreślić, iż Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu uznał, że praca
funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa powinna być uważana za istotną okoliczność dla
zdefiniowania i uzasadnienia kategorii osób, które mogą być objęte redukcją świadczeń
emerytalnych.

2. Przedstawienie stanu obecnego oraz różnice między dotychczasowym
a przewidywanym stanem prawnym.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby
Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i
Służby Więziennej oraz ich rodzin do okresów równoważnych ze służbą w Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy innych służbach mundurowych zalicza okresy służby w
organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990, w rozumieniu ustawy z dnia 18
października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa
państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, przy czym wymiar emerytury za te
okresy (służby w aparacie bezpieczeństwa PRL) wynosi 0,7% za każdy rok służby. Tę samą
zasadę stosuje się względem osób będących członkami Wojskowej Rady Ocalenia
Narodowego za każdy rok służby w Wojsku Polskim po dniu 12 grudnia 1981 r.
Zgodnie z przedstawioną nowelizacją, wnioskodawcy proponują obniżenie podstawy
wymiaru świadczenia emerytalnego z 0,7% do 0,25% za każdy rok służby. Biorąc pod uwagę
informację podaną przez MON, dotyczącą średniej wysokości dzisiejszego świadczenia
emerytalnego funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PRL (wynoszącą ok. 4143 zł brutto)
należy uznać, iż obniżenie podstawy wymiaru świadczenia jest w pełni uzasadnione. Jak już