Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
projekt nowelizuje niektóre ustaw w celu zapewnienia stabilności finansów publicznych i umożliwienia zahamowania szybkiego wzrostu długu publicznego; - dotyczy m.in. zamrożenia wynagrodzeń państwowych jednostek budżetowych, sędziów i prokuratorów oraz podstaw naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (pozostaną na poziomie z 2011 roku), wykluczenia możliwości omijania tzw. podatku Belki, podwyższenia akcyzy na olej napędowy, biokomponenty i wyroby tytoniowe oraz ograniczenia wysokości dotacji z budżetu państwa dla PFRON do wysokości 30 proc. wydatków Funduszu przeznaczonych na dofinansowanie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych;
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 29
- Data wpłynięcia: 2011-11-24
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej
- data uchwalenia: 2011-12-22
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 291, poz. 1707
29
zwrotu podatku). Wnioski te po ich zbilansowaniu przez wojewodów są przez nich
przekazywane za po rednictwem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do Ministra Żinansów.
Tym samym termin składania wniosków w drugim terminie nie jest spójny z postanowieniami
art. 154 ustawy o finansach publicznych, regulującymi tryb uruchamiania rodków z rezerwy
celowej budżetu państwa, gdyż najpóźniej w terminie 30 wrze nia do Ministra Żinansów
powinien trafić wniosek o podział rezerwy celowej, z której finansowany jest proces zwrotu
podatku.
W związku z zawartą w art. 14 zmianą do ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego
w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej, w art. 34 został
wprowadzony przepis przej ciowy, regulujący pierwszy w roku 2012 zwrot podatku. Ostatni
zwrot podatku był realizowany na podstawie wniosków składanych we wrze niu 2011 r.,
które to wnioski obejmowały zakup oleju napędowego dokonany przez producentów rolnych
w okresie od marca do sierpnia 2011 r.
Mając na uwadze wprowadzaną do ustawy zmianę polegającą na okre leniu wcze niejszego
o jeden miesiąc terminu na składanie wniosków o zwrot podatku (wnioski powinny być
składane w lutym i sierpniu, a nie jak dotychczas w marcu i we wrze niu danego roku),
pierwszy zwrot podatku realizowany w 2012 r. powinien obejmować okres od wrze nia
2011 r. do stycznia 2012 r., tzn. okres 5 miesięcy.
VII. Blok zmian związanych z akcyzą od paliw silnikowych i wyrobów tytoniowych
(art. 15)
Zmiana ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 108, poz.
626, z późn. zm.) została opracowana w związku z konieczno cią harmonizacji polskich
regulacji z zakresu podatku akcyzowego z przepisami wspólnotowymi, przez wdrożenie
postanowień wynikających z dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r.
w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania
produktów energetycznych i energii elektrycznej oraz dyrektywy Rady 2004/74/WE z dnia
29 kwietnia 2004 r. zmieniającej dyrektywę 2003/96/WE w zakresie możliwo ci stosowania
przez okre lone Państwa Członkowskie czasowych zwolnień lub obniżek poziomu
opodatkowania na produkty energetyczne i energię elektryczną.
9
W celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i osiągnięcia celów
innych polityk Unii Europejskiej zostały ustanowione na poziomie unijnym minimalne
poziomy opodatkowania większo ci wyrobów akcyzowych, w tym m.in. wyrobów
energetycznych i wyrobów tytoniowych. Znaczne różnice między krajowymi poziomami
opodatkowania wyrobów akcyzowych stosowanymi przez państwa członkowskie mogłyby
okazać się szkodliwe dla prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego.
Dla państw członkowskich, które nie przyjęły euro (w tym Polski), warto ć euro wyrażona
w walutach krajowych mająca zastosowanie do warto ci poziomów opodatkowania jest
ustalana raz w roku. Stosuje się kursy obowiązujące w pierwszym dniu roboczym
października, opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Kursy te stosuje się
od dnia 1 stycznia następnego roku kalendarzowego.
W dniu 4 października 2011 r. Komisja Europejska opublikowała referencyjny kurs wymiany
walut Europejskiego Banku Centralnego z dnia 3 października 2011 r. (Dz. Urz. UE C 291/1).
Obowiązujący na 2012 rok kurs euro wynosi 4,3815 PLN/EUR.
Biorąc pod uwagę znaczącą zmianę kursu euro w stosunku do złotego (obowiązujący
w 2011 r. kurs wymiany wynosi 3,9370 PLN/EUR) konieczne jest skorygowanie krajowych
stawek podatku akcyzowego na:
– paliwa do silników odrzutowych o kodzie CN 2710 19 21 – z 1401,00 zł/1000 l na
1446,00 zł/1000 litrów (minimum unijne 330 EUR/1000 l),
– oleje napędowe o kodzie CN 2710 19 41 oraz wyroby powstałe ze zmieszania tych olejów
z biokomponentami, spełniające wymagania jako ciowe okre lone w odrębnych przepisach –
z 1048,00 zł/1000 l na 1196,00 zł/1000 litrów (minimum unijne 330 EUR/1000 l),
– biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, spełniające wymagania jako ciowe okre lone
w odrębnych przepisach, przeznaczone do napędu silników spalinowych, bez względu
na kod CN – z 1048,00 zł/1000 l na 1196,00 zł/1000 litrów (minimum unijne
330 EUR/1000 l).
Stawki akcyzy na pozostałe wyroby energetyczne spełniają kryterium unijnego minimum
bądź mieszczą się w granicach dozwolonej w przepisach unijnych tolerancji. Państwa
członkowskie mogą bowiem zachować kwoty opodatkowania obowiązujące w czasie
waloryzacji rocznej, je li przeliczenie kwot poziomu opodatkowania wyrażonych w EUR
skutkowałoby podwyższeniem o mniej niż 5 % lub 5 EUR, w zależno ci od tego, która z tych
kwot jest niższa, w poziomie opodatkowania wyrażonego w walucie krajowej.
W przypadku olejów napędowych i biokomponentów stanowiących samoistne paliwa przy
ustalaniu nowej stawki podatku akcyzowego wzięto pod uwagę zmianę wysoko ci opłaty
10
paliwowej od tych paliw obowiązującej od 1 stycznia 2012 r. (249,92 zł/1000 l). Obecnie
obowiązująca stawka opłaty paliwowej w wysoko ci 239,84 zł/1000 l zostanie
zwaloryzowana o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych
trzech kwartałów 2011 r. w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, wynoszący
104,2 % (wzrost cen o 4,2 %), a ogłoszony w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego z dnia 13 października 2011 r. w sprawie wskaźnika cen towarów i usług
konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów 2011 r. (M. P. Nr 95, poz. 966).
Tak obliczoną wysoko ć opłaty paliwowej minister wła ciwy do spraw transportu na
podstawie art. 37m ust. 4 ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu
Drogowym oraz ustawy o Żunduszu Kolejowym ogłasza, w drodze obwieszczenia,
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 2 dyrektywy 2003/96/WE, na potrzeby tej dyrektywy poziom
opodatkowania stanowi całkowitą kwotę opłat pobranych jako podatki po rednie
(z wyłączeniem podatku od warto ci dodanej) wyliczoną bezpo rednio lub po rednio
na podstawie ilo ci produktów energetycznych i energii elektrycznej w momencie
przekazania do konsumpcji.
Oprócz zmiany opodatkowania akcyzą ww. wyrobów energetycznych projekt odzwierciedla
także konieczno ć dostosowania krajowego poziomu stawek podatku akcyzowego na wyroby
tytoniowe do wymogów wynikających z dyrektywy Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca
2011 r. w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 tej dyrektywy całkowity podatek akcyzowy (podatek specyficzny
i podatek proporcjonalny z wyłączeniem VAT) od papierosów wynosi co najmniej 57 %
redniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży papierosów dopuszczonych do konsumpcji (dalej
WC). Taki podatek akcyzowy wynosi nie mniej niż 64 EUR za 1000 papierosów,
niezależnie od WC.
Wzrost stawek podatku akcyzowego na papierosy podyktowany jest konieczno cią
osiągnięcia wyższego unijnego minimum podatkowego na papierosy. Od dnia 1 stycznia
2014 r. całkowity podatek akcyzowy od papierosów wynosić będzie co najmniej 60 % WC,
przy czym podatek ten musi wynie ć nie mniej niż 90 EUR na 1000 sztuk od wszystkich
papierosów. Jednakże Polska uzyskała uprawnienie do stosowania okresu przej ciowego
do dnia 31 grudnia 2017 r. na podwyższenie stawek podatku akcyzowego na papierosy
do wspomnianego powyżej unijnego minimum podatkowego. Oznacza to jednak konieczno ć
stopniowego, corocznego podwyższania stawek podatku akcyzowego na papierosy, tak aby
wymagane minimum zostało osiągnięte w wyznaczonym terminie, tj. na dzień 1 stycznia
11
2018 r. Pozwoli to zneutralizować skutki społeczne i gospodarcze, jakie spowodowałaby
jednorazowa, skokowa podwyżka akcyzy.
Mając na uwadze szeroko pojęte względy społeczne, a zwłaszcza zdrowotne, zaproponowano
zwiększenie obciążenia podatkowego także innych wyrobów tytoniowych – tytoniu
do palenia (cięty tytoń do ręcznego sporządzania papierosów i inny tytoń do palenia, tj. tytoń
fajkowy) oraz cygar i cygaretek. Przepisy ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie
zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r.
Nr 10, poz. 55, z późn. zm.) obligują bowiem Radę Ministrów do ustalania programu
okre lającego politykę zdrowotną, społeczną i ekonomiczną, zmierzającą do zmniejszenia
używania wyrobów tytoniowych.
Proponuje się, aby od 1 stycznia 2012 r., okre lone w art. 99 ust. 2 ustawy stawki podatku
akcyzowego na wyroby tytoniowe wyniosłyŚ
– na papierosy: stawka kwotowa – 170,97 zł/1000 sztuk i stawka procentowa w wysoko ci
31,41 %,
– na tytoń do palenia: stawka kwotowa – 115,86 zł/kg i stawka procentowa 31,41 %,
– na cygara i cygaretki 254,20 zł/1000 sztuk.
Zakłada się, że w przypadku papierosów podwyżka akcyzy ogółem wyniesie 4 %, co wymaga
podwyższenia stawki kwotowej z dotychczasowego poziomu 158,36 zł/1000 szt.
do wysoko ci 170,97 zł/1000 szt., przy niezmienionej stawce procentowej 31,41 %.
Na 2012 r. przyjęto założenie nieuwzględniania podwyżek cen detalicznych papierosów,
tj. przyjęto WC na poziomie ceny za 10 miesięcy roku 2011. Szacuje się, że wyniesie ona
499,50 zł/1000 szt., tj. 9,99 zł/20 szt. i będzie wyższa od redniej ważonej detalicznej ceny
sprzedaży papierosów w roku 2011 przyjętej na poziomie roku 2010 (wynoszącej 456,84 zł,
tj. 9,14 zł/20 szt.) o 85 gr na paczkę 20 sztuk.
W przypadku proponowanej 4 % podwyżki akcyzy ogółem na papierosy jej udział w redniej
ważonej detalicznej cenie sprzedaży papierosów (przyjętej na 2012 r. na poziomie roku
2011 ) osiągnąłby poziom 65,64 %.
Proponuje się zwiększyć obciążenie podatkowe na tytoń do palenia tak, aby łączne
opodatkowanie akcyzą tej grupy wyrobów tytoniowych stanowiło 2/3 łącznego
opodatkowania akcyzą papierosów. Doprowadzenie do relacji na poziomie 2/3
w opodatkowaniu między tytoniem do palenia a papierosami wymagałoby podwyższenia
w 2012 r. łącznej akcyzy na tytoń do palenia o 6,6 %, przy założeniu przyjęcia na 2012 r.
WC na ten wyrób na poziomie ceny za I półrocze 2011 r., tj. w wysoko ci 327,00 zł/kg.
12
Przy takim założeniu, proponuje się podwyższyć kwotową stawkę akcyzy na tytoń do palenia
z poziomu 102,32 zł/kg do wysoko ci 115,86 zł/kg, przy niezmienionej stawce procentowej
31,41 %.
Na cygara i cygaretki proponuje się wzrost akcyzy w tej samej skali co na papierosy,
tj. o 4 %. W związku z powyższym, należy podwyższyć stawkę kwotową z poziomu
244,40 zł/1000 szt. do poziomu 254,20 zł/1000 szt.
Należy podkre lić, że system z większym udziałem stawki kwotowej, tj. oparty w znacznej
mierze na liczbie konsumowanych papierosów, a nie na ich cenach, jest korzystniejszy
z punktu widzenia stabilno ci i przewidywalno ci wpływów budżetowych z tytułu akcyzy
od wyrobów tytoniowych, gdyż zmniejsza zależno ć budżetu od polityk cenowych
producentów, importerów i nabywców wewnątrzwspólnotowych. Wzrost procentowej czę ci
stawki stanowiłby zachętę do obniżania poziomu cen detalicznych, co byłoby niekorzystne
z punktu widzenia zdrowotnego (większa dostępno ć wyrobów tytoniowych, zwłaszcza dla
grup słabszych ekonomicznie, w tym dla młodzieży), jak i budżetowego (niższe wpływy
z tytułu akcyzy).
W art. 99 ust. 3 okre lono nowe stawki kwotowe na papierosy i tytoń do palenia nieobjęte
obowiązkiem oznaczania znakami akcyzy i nieoznaczone maksymalną ceną detaliczną.
Na papierosy proponuje się podwyższenie stawki kwotowej z poziomu 300,00 zł/1000 szt.
do wysoko ci 312,00 zł/1000 szt., tj. o 4 %.
Na tytoń do palenia proponuje się podwyższenie stawki kwotowej z poziomu 200,00 zł/kg
do wysoko ci 208,00 zł/kg, zachowując relację na poziomie 2/3 w opodatkowaniu między
tytoniem do palenia a papierosami.
Zmiana nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039,
z późn. zm.).
Projektowana zmiana nie wymaga także przedstawienia instytucjom i organom Unii
Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii, dokonania
konsultacji albo uzgodnienia, bowiem w przepisach Unii Europejskiej obowiązujących
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie okre lono takiego wymogu, zatem nie występują
przesłanki, o których mowa w § 12a Regulaminu pracy Rady Ministrów.
W związku z opisanymi powyżej uwarunkowaniami termin wej cia w życie projektowanej
zmiany ustawy okre lono na 1 stycznia 2012 r.
13