Poselski projekt ustawy o statusie Weterana Opozycji Antykomunistycznej i Korpusie Weterana Opozycji Antykomunistycznej wobec dyktatury komunistycznej PRL w latach 1956-1989 oraz o zmianie niektórych innych ustaw

represji, o których mowa w art. 3  -  6, lub oświadczenie  o nie otrzymaniu odszkodowania lub 
zadośćuczynienia z tytułu doznanych represji, o których mowa w art. 3 - 6. 
5.  Wdowa  lub  wdowiec  po  weteranie  lub  inni  członkowie  rodziny  zmarłego  weterana  do 
wniosku  dołącza  także  kopię  odpisu  skróconego  aktu  zgonu  weterana  oraz  kopię  skróconego 
aktu małżeństwa potwierdzającą zawarcie małżeństwa przez weterana. 
6.  Decyzje  wydane  przed  dniem  wejścia  w  życie ustawy przez Kierownika  Urzędu  ds. 
Kombatantów i Osób  Represjonowanych  lub  osoby  przez  niego  upoważnionej  w  sprawie 
świadczenia  pracy  po  1956  r.  na  rzecz  organizacji  politycznych  i  związków  zawodowych, 
nielegalnych  w  rozumieniu  przepisów  obowiązujących  do  kwietnia  1989  r.,  lub  w  sprawie 
pozostawania bez pracy  z  powodów  politycznych  uznaje  się  za  równoznaczne  z  decyzją  o 
przyznaniu statusu weterana, o której mowa w art. 8 ust. 1.   
 
Art.  9. 1.  Po otrzymaniu wniosku Kierownik  Urzędu  do  spraw  Kombatantów  i  Osób 
Represjonowanych  występuje  do  Prezesa  Instytutu  Pamięci  Narodowej  -  Komisji  Ścigania 
Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu o przekazanie informacji o treści posiadanych przez 
Instytut  dokumentów  dotyczących  Wnioskodawcy  w  szczególności,  czy  z  treści  tych 
dokumentów nie wynika,  że  wnioskodawca  był  pracownikiem,  funkcjonariuszem  lub 
żołnierzem  organów  bezpieczeństwa  państwa  określonych  w  art.  5  ustawy  z  dnia  18  grudnia 
1998  r.  o  Instytucie  Pamięci  Narodowej  –  Komisji  Ścigania  Zbrodni  przeciwko  Narodowi 
Polskiemu (Dz. U. z 2007  r.,  Nr  63,  poz.  424  z  późn.  zm.),  albo  czy  w  archiwum  Instytutu 
Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu zachowały się 
dokumenty  wytworzone  przez  wnioskodawcę  lub  przy  jego  udziale,  w  ramach  czynności 
wykonywanych w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym 
zdobywaniu informacji. 
2.  Prezes  Instytutu  Pamięci  Narodowej  –  Komisji  Ścigania  Zbrodni  przeciwko  Narodowi 
Polskiemu obowiązany jest przedstawić informacje, o których mowa w ust. 1, nie później niż w 
terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia żądania ich przedstawienia.                                                                                                                             
3.  Instytut  Pamięci  Narodowej  –  Komisja  Ścigania  Zbrodni  przeciwko  Narodowi Polskiemu 
udziela  pomocy  w  sporządzeniu  wniosku  o  stwierdzenie  statusu  działacza  opozycji 
antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. 
4.  W  przypadku  wznowienia  postępowania  na  podstawie  art.  145  §  1  pkt  5  ustawy  z  dnia  14 
czerwca 1960 r. –  Kodeks  postępowania  administracyjnego  (Dz.  U.  z  2013  r.  poz.  267), 
przepisu art. 146 § 1 tej ustawy nie stosuje się. 
 
 
Art. 10. 1. Wydanie decyzji w sprawie statusu weterana następuje po zasięgnięciu opinii Rady 
Konsultacyjnej przy Kierowniku  Urzędu  do  spraw  Kombatantów  i  Osób Represjonowanych 
oraz  organizacji  zrzeszającej  wnioskodawcę  lub  nie  zrzeszającej  go,  ale  odpowiadającej 
terenowi, z którego wnioskodawca pochodzi. 
2.  W  skład  Rady  Konsultacyjnej przy Kierowniku  Urzędu  do  spraw  Kombatantów  i  Osób 
Represjonowanych wchodzi od 15 do 20 członków. 
3. Radę  Konsultacyjną  tworzą  przedstawiciele  ogólnokrajowych  stowarzyszeń  osób 
represjonowanych uprawnionych do wydawania rekomendacji, o których mowa w art. 8 ust. 3 
oraz  przedstawiciel  NSZZ  Solidarność,  przedstawiciel  NSZZ  RI  Solidarność  i  przedstawiciel 
Stowarzyszenia Niezależne Zrzeszenie Studentów. 
4. Delegowani  członkowie  Rady  są  powoływani  i  odwoływani  przez  Kierownika  Urzędu  do 
spraw  Kombatantów i Osób Represjonowanych. 
5. Kadencja członka Rady wynosi pięć lat. 
6. Rada Ministrów  określi,  w  drodze  rozporządzenia,  tryb  powołania  i  pracy  Rady 
Konsultacyjnej,  mając  na  uwadze  możliwość  reprezentowania  stowarzyszeń  osób 
represjonowanych. 
7. Rada Ministrów określi  w  drodze  rozporządzenia  wysokość  diet  przysługujących  członkom 
Rady  Konsultacyjnej  z  tytułu  delegacji  i  kosztów  podróży  oraz  wykonywanych  przez  nich 
zadań, uwzględniając ich zakres. 
8. Kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych może odwołać członka 
Rady w trakcie trwania kadencji jedynie na wniosek delegującej członka organizacji. 
9. Kierownik  Urzędu  do  spraw  Kombatantów  i  Osób Represjonowanych  publikuje katalog 
zawierający dane Osób Represjonowanych. 
10. W  katalogu  umieszcza  się  imię  i  nazwisko  Weterana  (imiona  i  nazwiska,  w  tym  imiona  i 
nazwiska  poprzednie,  jeżeli  były  używane  oraz  nazwisko rodowe), imiona rodziców, datę  i 
miejsce urodzenia oraz nazwę nielegalnej organizacji, której był działaczem. 
Art. 11. W wydanej decyzji o statusie  Weterana  określa  się  okres  pozbawienia  Weterana 
wolności oraz pobytu  w  miejscu odosobnienia. 
Art. 12. Członkowie posiadający status Weterana Opozycji Antykomunistycznej tworzą Korpus 
Weterana Opozycji Antykomunistycznej. 
Art.  13. 1. Kierownik  Urzędu  do  Spraw  Kombatantów  i  Osób  Represjonowanych  na  wniosek 
weterana, o stwierdzonym statusie weterana, wydaje legitymację oraz nadaje odznakę honorową 
weterana.  
2.  Kierownik  Urzędu  do  Spraw  Kombatantów  i  Osób  Represjonowanych  na  wniosek  członka 
rodziny weterana o stwierdzonym statusie weterana, nadaje odznakę pamiątkową.  
3.  Do  wniosku  o  wydanie  legitymacji  weterana  dołącza  się  aktualną  fotografię  weterana, 
odzwierciedlającą w sposób niebudzący wątpliwości jej wizerunek twarzy.  
4. Do wydawania legitymacji,  odznaki  honorowej  oraz  odznaki  pamiątkowej  stosuje  się 
odpowiednio  przepisy  działu  VII  ustawy  z  dnia  14  czerwca  1960  r.  –  Kodeks  postępowania 
administracyjnego.  
5. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, 
wzór  legitymacji  oraz  wzór  odznaki  honorowej  i  odznaki  pamiątkowej,  mając  na  względzie 
konieczność zróżnicowania legitymacji i wzorów odznak, ze względu na spełnienie warunków, 
o których mowa w art. 3-6. 
  
 
 
  
Rozdział 3 
Uprawnienia medyczne i socjalne 
 
Art. 14.  Weterani  korzystają  z  pierwszeństwa  do  środowiskowej  opieki  socjalnej  w  miejscu 
zamieszkania, w uzyskaniu miejsc w domach pomocy społecznej, w szczególności w domach 
przeznaczonych dla kombatantów. 
Art. 15.  1.  Weteranom  znajdującym  się  w  trudnej  sytuacji materialnej oraz  w  związku  z 
zaistnieniem zdarzeń losowych, może być przyznana pomoc pieniężna. 
2. Pomoc pieniężna może być również przyznana na częściowe pokrycie kosztów zakupu wózka 
inwalidzkiego,  sprzętu  rehabilitacyjnego,  przedmiotów  ortopedycznych,  środków 
pomocniczych, dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju inwalidztwa oraz opłacanie 
pomocy pielęgnacyjnej. 
3. Pomoc pieniężną w pierwszej kolejności przyznaje się osobom wymagającym takiej pomocy, 
które ukończyły 75 lat. 
4. Pomoc pieniężna przysługuje również pozostałym po weteranach wdowom lub wdowcom – 
emerytom,  rencistom,  inwalidom,  osobom  pobierającym  uposażenie  w  stanie  spoczynku  lub 
uposażenie rodzinne.”; 
Art. 16. 1. Pomoc pieniężna może być przyznana, jeżeli: 
1) dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza 220% kwoty, o której mowa w art. 85 
ust.  2  ustawy  z  dnia  17  grudnia  1998  r.  o  emeryturach  i  rentach  z  Funduszu  Ubezpieczeń 
Społecznych, zwanej dalej „najniższą emeryturą”; 
2) dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 
150% najniższej emerytury; 
2. Pomoc pieniężna może być przyznana na zakup sprzętu rehabilitacyjnego ułatwiającego życie 
osobie całkowicie niezdolnej do pracy i do samodzielnej egzystencji – w przypadku gdy dochód 
osoby  samotnie  gospodarującej  lub  dochód  na  osobę  w  rodzinie  nie  przekracza  kwoty 
odpowiadającej 300% najniższej emerytury. 
3. Pomoc pieniężna jest przyznawana w formie: 
1) pomocy doraźnej – jednorazowej: 
a) w przypadku trudnej sytuacji materialnej, także w razie zaistnienia zdarzeń losowych – do 
wysokości 150% najniższej emerytury, 
b) na częściowe pokrycie kosztów: 
–  zakupu  wózka  inwalidzkiego,  sprzętu  rehabilitacyjnego,  przedmiotów  ortopedycznych  i 
środków pomocniczych ułatwiających pracę i życie, 
– dostosowania pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju inwalidztwa 
– do wysokości 300% najniższej emerytury; 
2) pomocy okresowej – do wysokości 100% najniższej emerytury 
miesięcznie, w szczególności na:  
a)  zaspokojenie  potrzeb  bytowych  i  ochronę  zdrowia  w  przypadku  długotrwałej  choroby 
powodującej  wzrost  kosztów  utrzymania,  zakupu  leków,  środków  opatrunkowych  oraz 
dojazdów do zakładów opieki zdrowotnej na zabiegi medyczne i rehabilitacyjne,   
b) usługi pielęgnacyjne niezbędne ze względu na wiek i stan zdrowia,  
3. Pomoc pieniężną w formie okresowej wypłaca się do czasu ustania przyczyn, które stanowiły 
podstawę  jej  przyznania,  jednak  nie  dłużej  niż  do  końca  terminu  określonego  w  decyzji 
przyznającej tę pomoc. 
Art. 17. 1. Ustalanie prawa i wypłata pomocy pieniężnej należy do zadań zleconych z zakresu 
administracji rządowej realizowanych przez gminę. 
2.  Podziału  środków  finansowych  na  pomoc  pieniężną  dokonuje Kierownik  Urzędu  do  Spraw 
Kombatantów i Osób Represjonowanych. 
Art. 18. 1. Pomoc pieniężna może być przyznana na wniosek osób, o których mowa w art. 15 
ust. 1 i 4. 
2.  Wniosek  o  przyznanie  pomocy  pieniężnej  składa  się  w  ośrodku  pomocy  społecznej 
właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osób, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 4.  
Art. 19. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Weteranom i innym osobom uprawnionym, 
a  także  pozostałym  po  nich  wdowom  lub  wdowcom  –  emerytom, rencistom, inwalidom, 
osobom pobierającym uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne, na ich wniosek, 
Kierownik  Urzędu  do  Spraw  Kombatantów  i  Osób  Represjonowanych  może  przyznać  pomoc 
pieniężną na innych warunkach, niż określone w art. 16 ust. 1 i 2. 
Art. 20. 1. Do spraw związanych z przyznawaniem pomocy pieniężnej przez gminę stosuje się 
odpowiednio przepisy art. 6 pkt 3, 10, 14 i 16, art. 8 ust. 3–6 i ust 9–13, art. 11 ust. 1, art. 12 i 
art. 13, art. 100, art. 101 ust. 2, 3, 6 i 7, art. 104 i art. 105, art. 106 ust. 1 i 3–6, art. 106a, art. 
107, art. 109 i art. 110 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 
2013 r. poz. 182, z późn. zm.). 
2.  Do  postępowania  w  sprawie  przyznania  pomocy  pieniężnej  przez  Kierownika  Urzędu  do 
Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 
1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267). 
Art.  21.  Minister  właściwy  do  spraw  zabezpieczenia  społecznego  określi,  w  drodze 
rozporządzenia, dokumenty, które należy dołączyć do wniosku o przyznanie pomocy pieniężnej, 
mając na względzie konieczność zapewnienia sprawności postępowania przy jej przyznawaniu. 
 
  
 
Rozdział 4 
Uprawnienia obywatelskie i honorowe 
Art. 22. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej występuje do Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej 
o  nadanie  Krzyża  Wolności  i  Solidarności  osobie,  która  uzyskała  status  Weterana  Opozycji 
Antykomunistycznej. 
Art.  23.  1.  Przyznaje  się  Weteranowi  comiesięczną  Rentę  Weterana  w  wysokości  najniższej 
emerytury  ogłaszanej  przez  Prezesa  Zakładu  Ubezpieczeń  Społecznych,  na  podstawie  art.  94 
ust.  2  ustawy  z  dnia  17  grudnia  1998  r.  o  emeryturach  i  rentach  z  Funduszu  Ubezpieczeń 
Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), w kwocie obowiązującej w dniu 
złożenia wniosku, jeżeli dochód weterana nie przekracza kwoty odpowiadającej 75% średniej 
krajowej płacy brutto publikowanej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. 
2. Renta wskazana w ust.  1 podlega corocznej  waloryzacji  o  wskaźnik  inflacji,  zgodnie  ze 
średniorocznym  wskaźnikiem  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  dla  gospodarstw 
domowych  publikowanym  przez  Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego  na  podstawie 
ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach  i  rentach  z  Funduszu  Ubezpieczeń 
Społecznych. 
3.  W  przypadku  śmierci  Weterana  przyznana  renta  jest  wypłacana  dożywotnio 
współmałżonkowi  pod  warunkiem,  że  współmałżonek  takiej  renty  nie  posiada  i  brak  jest  w 
stosunku do jego osoby w archiwach Instytutu Pamięci  Narodowej  dokumentów,  o  których 
mowa w art. 9 ustawy.                                                                                                                             
4.  Wypłaty  renty  dokonuje  Kierownik  Urzędu  do  spraw  Kombatantów  i  Osób 
Represjonowanych z części budżetu państwa, której jest dysponentem. 
5. Renta przyznawana jest na podstawie decyzji  Kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i 
Osób  Represjonowanych  stwierdzającej  spełnienie  warunków,  o  których    mowa  w  art.  23 
niniejszej ustawy. 
6. Do wniosku wdowa lub wdowiec po działaczu opozycji lub osobie represjonowanej dołącza 
kopię odpisu skróconego aktu zgonu działacza opozycji lub osoby represjonowanej oraz kopię 
odpisu skróconego aktu małżeństwa potwierdzającego zawarcie małżeństwa przez weterana. 
7. Renta Weterana przysługuje  oprócz  emerytury  lub  renty  i  nie  jest  uwzględniana  przy 
obliczaniu wysokości świadczeń określonych w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o 
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 
 
Art. 24.  1.  Weteran  ubiegający  się  o  przyznanie  renty  weterana  jest  obowiązany  przedstawić 
zaświadczenie właściwego miejscowo urzędu skarbowego o wysokości dochodów uzyskanych 
w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku.  
2.Weteran, który otrzymał rentę honorową jest obowiązany składać Kierownikowi Urzędu do 
spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych raz  na  rok, w terminie do dnia 30 kwietnia 
danego  roku,  oświadczenie  o  dochodach    uzyskanych    w  roku  poprzedzającym  rok  złożenia 
wniosku. 
3. W razie gdy weteran nie złoży oświadczenia w terminie, o którym mowa w ust. 2, Kierownik 
Urzędu  do  spraw  Kombatantów  i  Osób  Represjonowanych  wstrzymuje  wypłatę  renty 
honorowej do czasu złożenia deklaracji. 
4.  Minister  właściwy  do  spraw  zabezpieczenia  społecznego  określi  w  drodze  rozporządzenia, 
wzór oświadczenia o dochodzie osoby oraz dane, które powinny być zawarte w oświadczeniu. 
 
  
Art. 25. 1. Weteranom przysługuje ulga taryfowa w wysokości 50% przy przejazdach środkami 
komunikacji miejskiej. 
2. Weteranom i innym osobom uprawnionym –  emerytom  i  rencistom oraz osobom 
pobierającym  uposażenie  w  stanie  spoczynku  lub  uposażenie  rodzinne,  poza  uprawnieniami 
określonymi  w  ust.  1,  przysługuje  ulga  w  wysokości  51%  w komunikacji krajowej przy 
przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w: 
1)  1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych i autobusowego w komunikacji zwykłej i 
przyspieszonej - na podstawie biletów jednorazowych, 
2)  2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne - na podstawie biletów jednorazowych; 
3. Osoba uprawniona do ulgowego przejazdu, o której mowa w ust. 2 pkt 2,  korzystająca  z 
przejazdu w klasie 1, zobowiązana jest do uiszczenia dopłaty w wysokości stanowiącej różnicę 
między należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 1 a należnością za pełnopłatny przejazd w 
klasie 2. 
4. Uprawnienie,  o  których  mowa  w  ust.  2,  przysługują  również  wdowom  lub  wdowcom  - 
emerytom  i  rencistom  oraz  osobom  pobierającym  uposażenie  w  stanie  spoczynku  lub 
uposażenie rodzinne pozostałym po weteranach. 
5.  Minister  właściwy  do  spraw  transportu  określi,  w  drodze  rozporządzenia,  rodzaje 
dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów, o których 
mowa w ust. 2 pkt 1-2 i ust. 3, mając na względzie konieczność zapewnienia identyfikacji osób 
uprawnionych do ulgowych przejazdów 
7.  Właściwe  organy  administracji  rządowej  oraz  organy  jednostek  samorządu  terytorialnego  i 
ich związków określają szczegółowe zasady stosowania ulg i uprawnień, o których mowa w ust. 
1-3. 
Art. 26. Weterani są zapraszani przez władze państwowe i samorządowe na oficjalne lokalne i 
centralne święta i inne uroczystości dotyczące spraw niepodległego bytu państwa polskiego oraz