Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw

powinien  współpracować  z  tymi jednostkami, tak  aby realizacja polityki 
przestrzennej  w  województwie  przebiegała  w  sposób  racjonalny i w ramach 
współpracy  między  poszczególnymi  jst.  Wprowadzenie  nowego  pojęcia 
planistycznego, jakim jest obszar funkcjonalny,  może  rodzić  obawy  gmin  co do 
możliwości  nieuzasadnionego  ograniczania  w  ten  sposób  ich  suwerenności 
planistycznej.  Z  tego  też  powodu  strona  samorządowa  KWRiST  zaproponowała 
dodanie przepisu potwierdzającego, że kształtowanie przestrzeni w odniesieniu do 
danego obszaru funkcjonalnego, zgodnie z polityką przestrzenną województwa, na 
terenie jednostki samorządu terytorialnego będzie prowadzone w konsultacji z tą 
jednostką.  Przepis  ten  został  pozytywnie  oceniony przez przedstawicieli 
samorządów  lokalnych  w  Komisji  Wspólnej  Rządu  i  Samorządu  Terytorialnego. 
Ponadto powiązano kierunki, cele i czas obowiązywania koncepcji przestrzennego 
zagospodarowania  kraju  z  długookresową  strategią  rozwoju  kraju  oraz 
dostosowano jej zakres do zmian wprowadzonych uopizp (art. 7 pkt 6 projektu 
ustawy – art. 47 uopizp). 
7.  Ustawa  z  dnia  13  listopada  2003  r.  o  dochodach  jednostek  samorządu  terytorialnego 
(udjst) 
Mając  na  uwadze  konieczność  zagwarantowania  jednostkom  samorządu  terytorialnego 
źródeł finansowania m.in. przedsięwzięć priorytetowych wynikających z projektowanego 
w  przepisach uzppr instrumentu, jakim jest kontrakt terytorialny, w przepisach udjst 
zmieniono art. 42 ust. 1, przez  wskazanie,  że  jednostki  samorządu  terytorialnego  mogą 
otrzymywać  dotacje  z  budżetu  państwa  w  zakresie,  o  którym  mowa  w  przepisach 
o rozwoju regionalnym (art. 8 projektu ustawy – art. 42 ust. 1 udjst). 
8.  Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (NPR) 
Zaproponowano uchylenie przepisu  upoważniającego  do  wydania  aktu  wykonawczego, 
zgodnie  z  którym  Rada  Ministrów  określi,  w  drodze  rozporządzenia,  szczegółowy  tryb 
i harmonogram  prac  nad  długofalową  strategią  rozwoju  regionalnego  kraju  oraz  jej 
aktualizacją,  mając  w  szczególności  na  uwadze  konieczność  uwzględnienia  materiałów 
dotyczących  rozwoju  regionalnego  oraz  średniookresowych  i  długofalowych  polityk 
w zakresie  poszczególnych  działów  administracji  rządowej  (art.  9  projektu  ustawy  – 
art. 16 ust. 3 NPR). 
42 
Dodatkowo zaproponowano uchylenie przepisów, które pozostają nieaktualne w stosunku 
do funkcjonujących obecnie dokumentów strategicznych. 
9.  Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (ufp)  
1)  art. 60 pkt 6 –  zmiana  ma  na  celu  wyeliminowanie  pojawiających  się  wątpliwości 
interpretacyjnych  przez  szerokie  sformułowanie  katalogu  środków  publicznych 
uznawanych  za  niepodatkowe  należności  budżetowe  o  charakterze  publiczno- 
-prawnym.  Projektowany  przepis  będzie  jednoznacznie  wskazywał,  że  pojęcie  to 
będzie obejmować należności z tytułu zwrotu środków przeznaczonych na realizację 
programów  finansowanych  z  udziałem  środków  europejskich  oraz  inne  należności 
związane  z  realizacją  projektów  finansowanych  z  udziałem  tych  środków,  a  także 
odsetki od tych środków i od tych należności; 
2)  art. 61 ust. 1 pkt 1 –  zmiana polega na dostosowaniu brzmienia przepisu do zmian 
wprowadzonych w art. 60 pkt 6 przez wskazanie organów właściwych do wydawania 
decyzji  w  odniesieniu  do  należności  z  tytułu  zwrotu  środków  przeznaczonych  na 
realizację  programów  finansowanych  z  udziałem  środków  europejskich  oraz  innych 
należności  związanych  z  realizacją  projektów  finansowanych  z  udziałem  tych 
środków, a także odsetki od tych środków i od tych należności; 
3)  art. 61 ust. 3 –  zmiana ma na  celu  uzupełnienie  przepisu  przez  umożliwienie 
rozpatrywania  odwołań  od  decyzji  instytucji  wdrażających  w  odniesieniu  do 
należności,  o  których  mowa  w  art.  60  ufp,  instytucjom  pośredniczącym,  jeżeli 
kompetencje  w  tym  zakresie  zostały  powierzone  im  przez  organ  pełniący  funkcję 
instytucji  zarządzającej.  Obecnie  odwołania  takie  mogą  rozpatrywać  wyłącznie 
instytucje zarządzające; 
4)  art. 188 ust. 1a (dodany) –  zmiana  ma  na  celu  wprowadzenie  możliwości 
upoważniania  przez  instytucje,  z  którymi  beneficjenci  zawarli  umowy 
o dofinansowanie  projektu,  innych  instytucji  będących  państwowymi jednostkami 
budżetowymi do wystawiania zleceń płatności na rzecz beneficjentów; 
5)  art. 189 ust. 3a–3e i ust. 5 (dodane) –  w  związku  z  propozycją  wskazania  wprost 
w art. 60  pkt  6  ufp  możliwości  stosowania ulg w odniesieniu do odsetek, o których 
mowa  w  art.  189  ust.  3,  określono  właściwe  instytucje  oraz  procedurę  wydawania 
decyzji administracyjnych w odniesieniu do tych odsetek. Dodanie ust. 5 ma na celu 
43 
uzupełnienie  przepisu  o  zasady  rozliczania  zaliczek  w  Norweskim  Mechaniźmie 
Finansowym, Mechaniźmie Finansowym EOG oraz Szwajcarsko-Polskim Programie 
Współpracy, przez odesłanie do warunków określonych w umowie o dofinansowanie 
oraz zgodnie z wytycznymi państw-darczyńców; 
6)  art. 192 ust. 7 (dodany) –  zmiana  ma  na  celu  uzupełnienie  przepisu  o  zobowiązanie 
Ministra  Finansów  do  niezwłocznego  informowania  ministra  właściwego  do  spraw 
rozwoju  regionalnego  oraz  ministra  właściwego  do  spraw  rozwoju  wsi  i  ministra 
właściwego  do  spraw  rybołówstwa  o  kwocie  środków  przekazanych  przez  Komisję 
Europejską  w  związku  z  realizacją  programów  finansowanych  z  udziałem  środków 
europejskich oraz o odsetkach narosłych od tych środków w ramach poszczególnych 
programów; 
7)  art. 193 ust. 1 – zmiana ma na celu doprecyzowanie w art. 193 ust. 1 kwoty, do której 
jednostki  realizujące  program  finansowany  z  udziałem  środków  europejskich  mogą 
zaciągać  zobowiązania,  czyli  podpisywać  umowy  o  dofinansowanie.  Maksymalnym 
progiem będzie wysokość łącznej kwoty wydatków określonych dla całego programu 
z  uwzględnieniem  wieloletnich  limitów  wydatków  (a  nie  jak  obecnie  –  limitów 
zobowiązań i wydatków), o których mowa w art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. c; 
8)  art. 207 –  zmiana  ma  na  celu  wykreślenie  przesłanki  wykluczenia  z  możliwości 
otrzymania środków europejskich tych beneficjentów, którzy nie zrealizowali pełnego 
zakresu rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie 
zrealizowali  celu  projektu,  a  którzy  nie  popełnili  przestępstwa  przy  jednoczesnym 
zwrocie  w  terminie  wszystkich  należnych  środków  wraz  z  odsetkami,  oraz 
uzupełnienie  przepisu  o  możliwość  rozpatrywania  odwołań  od  decyzji  o  zwrocie 
środków  przez  instytucje  pośredniczące.  Ustaleniu  katalogu  podmiotów,  które  będą 
zobowiązane do zwrotu środków na podstawie projektowanego przepisu, będą służyć 
umowy  o  dofinansowanie,  jak  również  porozumienia  zawierane  zarówno 
z beneficjentami,  jak i innymi podmiotami  wykorzystującymi  środki  europejskie, 
zaangażowanymi w proces ich wydatkowania i wdrażania funduszy europejskich, oraz 
decyzje o dofinansowaniu, których adresatami są te podmioty. Ponadto proponuje się 
zmianę brzmienia przepisu w sposób umożliwiający dochodzenie na jego podstawie 
zwrotu środków od innych niż beneficjent podmiotów zaangażowanych w realizację 
programów  z  udziałem  środków  z  budżetu  UE.  Projektowany  przepis  art.  207 
44 
obejmować  będzie  swoim  zakresem  wszystkie  podmioty  uczestniczące  w  systemie 
realizacji programów, które w jakikolwiek sposób zarządzają środkami finansowymi 
przeznaczonymi  na  ich  realizację;  będą  to  instytucje  zarządzające  (RPO), 
pośredniczące i wdrażające uczestniczące w systemie realizacji programów, takie jak: 
samorządy województw, PARP, NCBiR. 
10.  Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki  
Dostęp  do  dokumentów  i  informacji  stanowiących  informację  publiczną  będzie 
uwzględniał  szczegółowe  rozwiązania  wynikające  z  ustawy  z  dnia  30  kwietnia  2010  r. 
o zasadach  finansowania  nauki.  Zgodnie  z  powyższym,  informacje  o  wynikach 
z realizacji  zadań  związanych  z  finansowaniem  nauki,  które  stanowią  tajemnicę 
przedsiębiorstw  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  są 
udostępniane  wyłącznie  przez  podmiot  uprawniony.  Propozycja  ta  ma  na  celu 
ujednolicenie rozwiązań w zakresie finansowania projektów ze środków krajowych oraz 
projektów współfinansowanych  z  innych  źródeł,  a  tym  samym  wyeliminowanie 
wątpliwości  interpretacyjnych  i  zapewnienie  ochrony  nowatorskich  pomysłów 
i rozwiązań  objętych  ww.  dokumentami  niezależnie  od  źródła  pochodzenia  środków 
finansowania projektów.  
 Należy  również  wskazać,  że  odwołanie  w  zmienianym  art.  24  ustawy  do  przepisów 
o programach operacyjnych, a nie do przepisów o polityce rozwoju,  wynika  z  faktu,  że 
odwołanie to dotyczy nie tylko polskiej ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, 
ale również rozporządzeń unijnych stanowiących o programach operacyjnych. 
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I DOSTOSOWUJĄCE 
Z uwagi na fakt, że wejście w życie zmienionych przepisów będzie miało wpływ na stosunki 
powstałe pod działaniem ustawy w dotychczasowym brzmieniu, proponuje się wprowadzenie 
w art. 12–21  przepisów  przejściowych  i  dostosowujących.  Co  do  zasady  do  spraw  lub 
postępowań wszczętych i niezakończonych będą stosowane przepisy dotychczasowe (art. 13, 
art. 15, art. 16, art. 20 oraz art. 21).  
Ze  względu  na  zamiany  wprowadzane  do  strategii  regulowanych  uzppr,  w  celu 
wyeliminowania  wątpliwości  co  do  mocy  obowiązującej  strategii,  wprowadza  się  przepis 
utrzymujący w mocy te strategie oraz umożliwiający ich aktualizację (art. 12). Należy przy 
tym zaznaczyć,  że  Krajowa  Strategia  Rozwoju  Regionalnego,  której  zakres  przedmiotowy 
45 
określa art. 14b uzppr, jest inną strategią rozwoju, w rozumieniu art. 9 pkt 3. Oznacza to, że 
przepis art. 12, utrzymujący w mocy strategie z art. 9 uzppr, odnosi się również do KSRR. 
Wprowadza się także przepisy dostosowujące w zakresie średniookresowej strategii rozwoju 
kraju, planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz Koncepcji przestrzennego 
zagospodarowania kraju (art. 14, art. 17 i art. 19).  
W art. 14 projektu  ustawy  został  wskazany  obowiązek  dostosowania  zakresu  śsrk  do  zmian 
wprowadzanych  przedmiotowym  projektem  w  terminie  do  18  miesięcy  od  dnia  wejścia 
w życie  nowelizacji.  Dostosowanie  to  ma  polegać  na  określeniu  obszarów  strategicznej 
interwencji  państwa,  w  tym obszarów problemowych,  w  załączniku  do  tej  strategii. 
W obecnym stanie zaawansowania procesu programowania  perspektywy finansowej UE 
2014–2020  obszary  strategicznej  interwencji  państwa  występują  już  w  dokumentach 
dotyczących stworzenia ram prawnych, finansowych i organizacyjnych nowej perspektywy, 
tj. przede wszystkim w założeniach do Umowy Partnerstwa przyjętych przez Radę Ministrów 
w  dniu  15  stycznia  2013  r.  Obszary  strategicznej  interwencji  państwa  zostaną  również 
uwzględnione  w  samej  umowie  partnerstwa  jako  przedmiot  koncentracji  działań  z  zakresu 
polityki  rozwoju.  Przewidziany  w  projektowanym  przepisie  termin  18  miesięcy  stanowi 
maksymalny czas, w którym  powinno  nastąpić  dostosowanie  śsrk  do  przepisów  ustawy, 
a zatem minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, uwzględniając złożoność procesu 
opracowania i uzgodnienia  dokumentów  strategicznych,  rozpocznie  prace  nad  zmianą 
strategii w terminie umożliwiającym jak najszybsze wywiązanie się z obowiązku nałożonego 
art. 14 projektowanej ustawy. Jednocześnie  opisane  powyżej  uwarunkowania  w  zakresie 
uwzględniania obszarów strategicznej interwencji państwa w procesie programowania nowej 
perspektywy UE, mimo  braku  ich  wskazania  w  dokumencie  strategicznym,  umożliwią 
przygotowanie i realizację działań rozwojowych skierowanych do tych obszarów. Dodanie do 
średniookresowej  strategii  rozwoju  kraju  załącznika  określającego  obszary  strategicznej 
interwencji  państwa  nie  spowoduje  obligatoryjnej  aktualizacji  strategii  rozwoju,  o  których 
mowa w art. 9 pkt 3 ustawy zmienianej w art. 1, ponieważ wymagana struktura tych strategii 
określona w art. 13 ust. 1 nie obejmuje obszarów strategicznej interwencji państwa. 
W  art.  18  wskazuje  się,  że  obszary  problemowe  określone  w  studium  uwarunkowań 
i kierunków zagospodarowania przestrzennego  gminy,  z  upływem  6  miesięcy  od  dnia 
ogłoszenia ustawy, stają się obszarami funkcjonalnymi o znaczeniu lokalnym w rozumieniu 
art. 49a pkt 3 zmienianej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Tym 
46