Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw

projekty, które zostały ocenione najwyżej, w ramach danej puli alokacji. Wyłączenie 
wszystkich  dokumentów,  zarówno  wniosków  jak  i  tych  powstałych  w  procesie 
oceny  wniosku,  aż  do  czasu  zakończenia  konkursu,  z  ich  udostępniania  w  trybie 
ustawy o dostępie do informacji publicznej ma na celu wyeliminowanie możliwości 
przekopiowywania  innowacyjnych  pomysłów  i  rozwiązań  przez  wnioskodawców, 
którzy,  zamiast  samemu  opracować  wniosek,  liczą  na  wykorzystanie  pomysłów  od 
swoich  konkurentów  ubiegających  się  o  dofinansowanie.  Uniemożliwienie  tego 
procederu  zapewni  najbardziej  efektywne  wykorzystanie  środków  europejskich, 
które zostaną skierowane do rzeczywistych autorów pomysłów i rozwiązań. Z tego 
też powodu przedstawiono propozycję zmiany art. 28 ust. 8 uzppr, który zapewnia 
wnioskodawcom, do czasu podpisania wszystkich umów o  dofinansowanie 
w ramach  konkursu,  pełniejszą  ochronę,  z  uwzględnieniem  stałej  i  niezmiennej 
zasady,  że  zarówno  postępowanie  konkursowe,  jak  i  realizacja  poszczególnych 
projektów są co do zasady jawne. Nowe, uzupełnione brzmienie art. 28 ust. 8 uzppr 
powinno wejść w życie wraz z wejściem w życie całej ustawy zmieniającej. Nie jest 
konieczne wprowadzanie przepisów przejściowych, opóźniających wejście w życie 
tej  propozycji,  ponieważ  ma  ona  na  celu  ochronę  interesów  wnioskujących 
o dofinansowanie. 
 
POZOSTAŁE ZMIANY W UZPPR: 
1.  Art. 1 pkt 3 projektu ustawy – art. 4 ust. 1 uzppr  
Zmiana  polega  na  wskazaniu,  że  polityka  rozwoju  jest  prowadzona  również  za  pomocą 
dokumentów programowych,  tj.  umowy  partnerstwa,  programów  służących  jej  realizacji, 
uwzględniając zobowiązania wynikające z prawa Unii Europejskiej. 
2.  Art. 1 pkt 5 projektu ustawy – art. 6a uzppr 
Projektowany  przepis  wskazuje,  że  przy  opracowywaniu  projektu  strategii  rozwoju, 
programów,  umowy  partnerstwa  i  programów  służących  realizacji  umowy  partnerstwa 
stosuje się przepisy art. 46 i art. 47 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu 
informacji o  środowisku  i  jego  ochronie,  udziale  społeczeństwa  w  ochronie  środowiska 
oraz o  ocenach  oddziaływania  na  środowisko.  Przepis  ten  rozszerzył  swój  katalog, 
w porównaniu do obecnego brzmienia o dokumenty programowe –  opracowywane dla 
wdrożenia nowego okresu programowania. Ponadto rozszerzenie to oraz wprost wskazanie 
27 
na ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa 
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko jest konieczne w celu 
wyeliminowania przy interpretowaniu norm konfliktu między art. 46 i art. 47 ww. ustawy 
a obecnym brzmieniem  art.  6a  uzppr.  Jednakże  w  uzppr  konieczne  jest  wskazanie  pełnej 
ścieżki,  wszystkich  wymogów,  jakie  muszą  spełniać  dokumenty,  tak  aby  żaden 
z elementów koniecznych dla przyjęcia dokumentu nie został pominięty. 
3.  Art. 1 pkt 17 lit. a projektu ustawy – art. 15 ust. 4 pkt 2 uzppr 
Projektowany przepis porządkuje definicję programów rozwoju w sposób jednoznacznie 
wskazujący  na zaliczenie do programów rozwoju wszystkich dokumentów realizujących 
cele zawarte w strategiach rozwoju, o których mowa w art. 9 pkt 3 uzppr. Obecne 
brzmienie definicji programów rozwoju, przez wskazanie, że do tych programów zaliczane 
są  programy  wojewódzkie,  powodowało  wątpliwości  interpretacyjne,  polegające  na 
ograniczeniu pojęcia programów rozwoju wyłącznie do programów wojewódzkich, a tym 
samym wykluczanie z jego zakresu programów opracowywanych przez gminy i powiaty.  
4.  Art. 1 pkt 18 projektu ustawy – art. 18 uzppr 
Projektowany przepis jest konsekwencją rozszerzenia art. 19 uzppr w sposób przyznający 
powiatom oraz gminom uprawnienie do przygotowania oraz realizowania programów 
rozwoju. W przepisie art. 18 pkt 3 określono właściwe podmioty, które będą odpowiadać, 
na poziomie lokalnym,  za opracowanie programów rozwoju –  czyli  obok  właściwego 
ministra i zarządu województwa należało – stosowanie do projektowanych zmian w art. 19 
– wskazać również zarząd powiatu lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta).  
5.  Art. 1 pkt 19 projektu ustawy – art. 19 uzppr 
Projektowany  przepis  wprowadza  zmiany  w  procedurze  wyrażania  przez  ministra 
właściwego do spraw rozwoju regionalnego opinii o zgodności programu rozwoju ze śsrk, 
analogicznie jak w przypadku opinii o zgodności strategii rozwoju, o której mowa w art. 9 
pkt 3 uzppr, ze śsrk. 
Wprowadzono  również  procedurę  opracowywania  i  przyjmowania,  a  także  ogłaszania 
programów rozwoju na poziomie lokalnym (powiat, gmina). 
 
 
28 
6.  Art. 1 pkt 20 projektu ustawy – art. 19a ust. 1 uzppr 
Wprowadzono  obowiązek  konsultacji  projektów  programów  z  Komisją  Wspólną  Rządu 
i Samorządu Terytorialnego. 
7.  Art. 1 pkt 22 projektu ustawy – art. 20b uzppr 
Wprowadzony  art.  20b  jest  przepisem  materialnym,  precyzującym,  na  co  mogą  być 
przyznawane  dotacje  celowe  dla  jst,  w  stosunku  do  ogólnej  normy  określonej  w  art.  42 
ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. 
8.  Art. 1 pkt 25 projektu ustawy – art. 26 ust. 3 uzppr 
W art. 1 pkt 25  zmieniono art. 26 ust. 3 uzppr przez uchylenie zarówno w pkt 1,  jak 
i w pkt 2 lit. c. Wprowadzona zmiana zmierza do rezygnacji z zawierania w komunikacie 
ogłaszanym  w  Dzienniku  Urzędowym  Rzeczypospolitej  Polskiej  „Monitor  Polski” 
informacji  o  zakresie  zmian  wprowadzonych  do  szczegółowego  opisu  priorytetów. 
Opisywanie  zmian  wprowadzonych  do  szczegółowego  opisu  priorytetów  ma  charakter 
merytoryczny, natomiast komunikat takiego charakteru  nie  ma.  W  samym  założeniu 
szerokiego informowania o  przyjęciu  czy  też  zmianach  programów  operacyjnych, 
szczegółowych  opisów  priorytetów  czy  innych  dokumentów  oparto  się  na  konstrukcji 
komunikatu  jako  nośnika  informacji  o  miejscu publikacji pierwotnych  dokumentów lub 
ich zmian, aby każdy zainteresowany mógł się z nimi zapoznać. Komunikat jest jedynie 
wskazówką, gdzie są umieszczone dokumenty, dlatego też niewłaściwe jest umieszczanie 
w  komunikacie  informacji  mających  charakter  merytoryczny,  odnoszący  się  do 
dokumentów pierwotnych lub ich zmian. Z tego też powodu postanowiono zrezygnować 
z obowiązku  umieszczania  takich  informacji  w  komunikacie  i  uchylono  powołane  wyżej 
przepisy. 
9.  Art. 1 pkt 26 – art. 27 ust. 1 pkt 6a uzppr 
Zmiana przepisu ma charakter doprecyzowujący  i  stanowi  konsekwencję  dokonywanej 
projektowaną ustawą zmiany ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych 
w zakresie  związanym  z  wydawaniem  decyzji  o  odsetkach,  o  których  mowa  w  art.  189 
ust. 3 ustawy o finansach publicznych.  
Zgodnie  z  zaproponowaną  zmianą  instytucja  zarządzająca  będzie  miała  możliwość 
powierzenia instytucji pośredniczącej, w drodze porozumienia, oprócz wydawania decyzji 
o  zwrocie  środków  przekazanych  na  realizację  programów,  projektów  lub  zadań,  także 
29 
decyzji  o  zapłacie  odsetek,  o  których  mowa  w  przepisach o finansach publicznych, jak 
również rozpatrywania odwołań od tych decyzji, wydawanych w pierwszej instancji przez 
inną instytucję. 
10.  Art. 1 pkt 28 – art. 32 ust. 1 uzppr 
Podobnie jak w przypadku art. 27 ust. 1 pkt 6a uzppr,  zmiana przepisu ma charakter 
doprecyzowujący  i  stanowi  konsekwencję  dokonywanej  projektowaną  ustawą  zmiany 
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.  o  finansach  publicznych  w  zakresie  związanym 
z wydawaniem decyzji o odsetkach, o których mowa w art. 189 ust. 3 ustawy o finansach 
publicznych.  Zgodnie  z projektowanym  przepisem  instytucja  zarządzająca  lub  instytucja 
pośrednicząca może zawrzeć z instytucją wdrażającą porozumienie lub umowę o realizacji 
powierzonych jej zadań, w tym o wydawaniu decyzji o zwrocie środków przekazanych na 
realizację  programów,  projektów  lub  zadań  oraz  decyzji  o  zapłacie  odsetek,  o  których 
mowa w przepisach o finansach publicznych. 
11.  Art. 1 pkt 31 projektu ustawy – art. 35b uzppr 
Projektowany przepis polega na zmianie terminu opracowania raportu o rozwoju 
społeczno-gospodarczym, regionalnym oraz przestrzennym z 3 na 4 lata. 
 
ZMIANY W PRZEPISACH OBOWIĄZUJĄCYCH: 
1.  Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (kpc) 
W art. 2 projektu ustawy zaproponowano zmianę art. 831 § 1 i 2 kpc przez wyłączenie 
spod  egzekucji  środków  z  budżetu  Unii  Europejskiej  oraz  niepodlegających  zwrotowi 
środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia 
o Wolnym  Handlu  (EFTA),  a  także  niepodlegających  zwrotowi  środków  pochodzących 
z innych źródeł zagranicznych.  
Zgodnie z art. 831 § 1 pkt 2 kpc  nie  podlegają  egzekucji  m.in. sumy przyznane przez 
Skarb  Państwa  na  specjalne  cele  (w  szczególności  stypendia,  wsparcia),  chyba  że 
wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo 
z tytułu  obowiązku  alimentacyjnego.  Egzekucji  w  tym  przypadku  nie  podlegają  także 
sumy i świadczenia w naturze już wypłacone lub wydane. Jak podkreśla się w doktrynie, 
ww.  ograniczenia  egzekucji  obejmują  nie  tylko  świadczenia  już  fizycznie  wydane 
dłużnikowi  (wypłacone),  ale  również  takie  świadczenia,  które  zostały  mu  dopiero 
30 
przyznane  i  będą  wypłacone  w  przyszłości.  Jak  wynika  z  dotychczasowej  praktyki, 
wypłaty  dokonywane w  ramach  programów  finansowanych  z  udziałem  środków 
europejskich zarówno w formie refundacji,  jak  i  w  formie  zaliczek  nie  były  jednolicie 
traktowane w praktyce komorniczej. W  niektórych sprawach komornicy sankcjonowali 
stanowisko Ministra Sprawiedliwości wyrażone w piśmie z dnia 25 października 2012 r., 
znak: DPrC-4190-4/12, zgodnie z którym obecne brzmienie art. 831 kpc stanowi 
podstawę  wyłączenia  spod  egzekucji  środków  europejskich.  W  przeważającej  jednak 
liczbie  przypadków  środki  te  próbowano  zająć  w  trakcie prowadzonej egzekucji 
komorniczej.  
W  tym  miejscu  należy  podkreślić,  że  zgodnie  z  art.  80  rozporządzenia  Rady  (WE) 
nr 1083/2006  z  dnia  11  lipca  2006  r.  ustanawiającego  przepisy  ogólne  dotyczące 
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego  Funduszu  Społecznego 
oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE 
L 210 z  31.07.2006, str. 25,  z  późn.  zm.)  (rozporządzenie  nr  1083/2006),  państwa 
członkowskie  upewniają  się,  że  instytucje  odpowiedzialne  za  dokonywanie  płatności 
zapewniają,  aby  beneficjenci  otrzymali  pełną  kwotę  wkładu  ze  środków  publicznych 
możliwie najszybciej i w całości. Nie potrąca się ani nie wstrzymuje żadnych kwot, ani 
też nie nakłada się żadnych opłat szczególnych lub innych opłat o równoważnym skutku, 
które  powodowałyby  zmniejszenie  kwot  wypłacanych  beneficjentom.  Analogiczne 
rozwiązanie będzie obowiązywało w nowym okresie programowania UE. 
Ponadto  należy  mieć  na  względzie  tzw.  zasadę  trwałości  projektu,  wyrażoną  w  art.  57 
rozporządzenia  nr  1083/2006,  zgodnie  z  którą  państwo  członkowskie  lub  instytucja 
zarządzająca zapewniają, że projekt zachowuje wkład funduszy europejskich wyłącznie, 
jeżeli  projekt  ten  w  terminie  pięciu  lat  od  jego  zakończenia  nie  zostanie  poddany 
zasadniczej modyfikacji  wynikającej  ze  zmiany  charakteru  własności  elementu 
infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej i mającej wpływ na charakter 
lub  warunki  realizacji  projektu  lub  powodującej  uzyskanie  nieuzasadnionej  korzyści 
przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny. Prowadzenie egzekucji w przedmiotowym 
zakresie może w praktyce doprowadzić do konieczności zwrotu środków przekazanych 
beneficjentom, w tym także przez Polskę, do budżetu Unii Europejskiej. Może to również 
doprowadzić do upadłości beneficjenta, co z kolei oznaczać będzie zarówno zaprzestanie 
realizacji  projektu,  jak  i  brak  możliwości  odzyskania  środków  przekazanych 
31