Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

– 6 – 
3) 
lekarza dentysty, 
4) 
szpitala 
–  w  miejscu  pełnienia  służby,  spośród  świadczeniodawców, którzy zawarli umowy 
o udzielanie  świadczeń  opieki  zdrowotnej,  będących  podmiotami  leczniczymi 
utworzonymi przez Ministra Obrony Narodowej.”. 
Art. 3. W ustawie z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2011 r. 
Nr 116, poz. 675, z późn. zm.4)) w art. 153 ust. 7a otrzymuje brzmienie: 
„7a.  Funkcjonariusz  w  służbie  kandydackiej,  na  zasadach  określonych  w  ustawie 
z dnia  27  sierpnia  2004  r.  o  świadczeniach  opieki  zdrowotnej  finansowanych  ze 
środków publicznych, ma prawo wyboru: 
1) 
lekarza,  o  którym  mowa  w  art.  55  ust.  2a  tej  ustawy,  i  pielęgniarki  podstawowej 
opieki zdrowotnej, 
2) 
świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych, 
3) 
lekarza dentysty, 
4) 
szpitala 
–  spośród  świadczeniodawców,  którzy  zawarli  umowy  o  udzielanie  świadczeń  opieki 
zdrowotnej,  mających  siedzibę  w  terytorialnym  zasięgu  działania  jednostki 
organizacyjnej Straży Granicznej.”. 
Art. 4. W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, 
poz. 557, z późn. zm.) w art. 115 § 1a otrzymuje brzmienie: 
„§  1a.  Skazanemu  odbywającemu  karę  pozbawienia  wolności  nie  przysługuje 
prawo wyboru lekarza, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 
2004 r.  o  świadczeniach  opieki  zdrowotnej  finansowanych  ze  środków  publicznych 
(Dz. U.  z  2008  r.  Nr  164,  poz.  1027,  z  późn.  zm.2)),  pielęgniarki  podstawowej  opieki 
zdrowotnej,  świadczeniodawcy  udzielającego  ambulatoryjnych  świadczeń  opieki 
                                                 
5)  Zmiany  wymienionej  ustawy  zostały  ogłoszone  w  Dz.  U.  z  1997  r.  Nr  160,  poz.  1083,  z  1999  r.  Nr  83, 
poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 701 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 111, poz. 1194, 
z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 142, poz. 1380 i Nr 179, 
poz. 1750, z 2004 r. Nr 93, poz. 889, Nr 210, poz. 2135, Nr 240, poz. 2405, Nr 243, poz. 2426 i Nr 273, 
poz. 2703, z 2005 r. Nr 163, poz. 1363 i Nr 178, poz. 1479, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 226, poz. 1648, 
z 2007 r. Nr 123, poz. 849, z 2008 r. Nr 96, poz. 620 i Nr 214, poz. 1344, z 2009 r. Nr 8, poz. 39, Nr 22, 
poz. 119, Nr 62, poz. 504, Nr 98, poz. 817, Nr 108, poz. 911, Nr 115, poz. 963, Nr 190, poz. 1475, Nr 201, 
poz. 1540 i Nr 206, poz. 1589, z 2010 r. Nr 34, poz. 191, Nr 40, poz. 227, Nr 125, poz. 842 i Nr 182, 
poz. 1228, z 2011 r. Nr 39, poz. 201 i 202, Nr 112, poz. 654, Nr 129, poz. 734, Nr 185, poz. 1092, Nr 217, 
poz. 1280 i Nr 240, poz. 1431, z 2012 r. poz. 908 oraz z 2013 r. poz. 628. 
– 7 – 
zdrowotnej,  lekarza  dentysty  oraz  szpitala,  określone  w  ustawie  z  dnia  27  sierpnia 
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.”. 
Art. 5.  W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. –  Prawo  o  ustroju  sądów  powszechnych 
(Dz. U. z 2013 r. poz. 427, 662 i 1165) w art. 162 w § 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie: 
„4)  zaświadczenie  lekarskie o stanie zdrowia, wystawione przez lekarza, o którym 
mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki 
zdrowotnej  finansowanych  ze  środków  publicznych  (Dz.  U.  z  2008  r.  Nr  164, 
poz. 1027,  z  późn.  zm.2)),  stwierdzające  brak  przeciwwskazań  do  wykonywania 
funkcji ławnika;”. 
Art. 6.  W  ustawie  z  dnia  5  grudnia  2008  r.  o  zapobieganiu  oraz  zwalczaniu  zakażeń 
i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 r. poz. 947) w art. 7 ust. 1 otrzymuje brzmienie: 
„1.  Badania lekarskie u osób, o  których  mowa  w  art.  6  ust.  1,  przeprowadzają 
lekarze, o których mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. 
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, lub lekarze 
wykonujący  zadania  służby  medycyny  pracy  w  rozumieniu przepisów ustawy z dnia 
27 czerwca  1997  r.  o  służbie  medycyny  pracy  (Dz.  U.  z  2004  r.  Nr  125,  poz.  1317, 
z późn. zm..”. 
Art. 7. W ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r. 
poz. 217) w art. 4 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie: 
„3)  jednostki  budżetowe,  w  tym  państwowe  jednostki  budżetowe  tworzone 
i nadzorowane  przez  Ministra  Obrony  Narodowej,  ministra  właściwego  do  spraw 
wewnętrznych,  Ministra  Sprawiedliwości  lub  Szefa  Agencji  Bezpieczeństwa 
Wewnętrznego,  posiadające  w  strukturze  organizacyjnej  ambulatorium, 
ambulatorium z izbą chorych lub lekarza, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy 
z  dnia  27  sierpnia  2004  r.  o  świadczeniach  opieki  zdrowotnej  finansowanych  ze 
środków publicznych,”. 
Art. 8.  W ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy 
zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135, z 2012 r. poz. 1519 oraz z 2013 r. poz. 154 i 866) 
wprowadza się następujące zmiany: 
1) 
w art. 42 w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: 
                                                 
6)  Zmiany  tekstu  jednolitego  wymienionej  ustawy  zostały  ogłoszone  w  Dz.  U.  z 2006 r. Nr 141, poz. 1011, 
z 2008 r. Nr 220, poz. 1416 i Nr 234, poz. 1570 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654. 
– 8 – 
„5)  są  zdolne  do  sprawowania  właściwej  opieki  nad  dzieckiem,  co  zostało 
potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia 
funkcji  rodziny  zastępczej  lub  prowadzenia  rodzinnego  domu  dziecka, 
wystawionymi przez lekarza, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 
27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków 
publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.2));”; 
2) 
w art. 46 ust. 3 otrzymuje brzmienie: 
„3.  Osoby,  o  których  mowa  w  ust.  1,  są  obowiązane  do  poinformowania starosty 
o każdej  zmianie  danych,  o  których  mowa  w  ust.  2,  oraz  do  przedstawiania  co  2  lata 
zaświadczenia  o  braku  przeciwwskazań  zdrowotnych  do  pełnienia  funkcji  rodziny 
zastępczej  lub  prowadzenia  rodzinnego  domu  dziecka,  wystawionego  przez  lekarza, 
o którym  mowa  w  art.  55  ust.  2a  ustawy  z  dnia  27  sierpnia  2004  r.  o  świadczeniach 
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.”. 
Art. 9.  Świadczeniodawca,  u  którego  przed  dniem  wejścia  w  życie  ustawy  złożono 
deklarację  wyboru,  o  której  mowa  w  art.  56  ust.  1  ustawy  wymienionej  w  art.  1,  staje  się 
świadczeniodawcą,  o  którym  mowa  w  art.  28  ust.  1  ustawy  wymienionej  w  art.  1, 
w brzmieniu nadanym ustawą. 
Art. 10.  Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 55 ust. 6 ustawy, o której 
mowa w art. 1, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych 
na podstawie art. 55 ust. 6 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym ustawą, nie 
dłużej jednak niż przez okres 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. 
Art. 11. Ilekroć w obowiązujących przepisach jest mowa o lekarzu podstawowej opieki 
zdrowotnej  rozumie  się  przez  to  lekarza,  o  którym  mowa  w  art.  55  ust.  2a  ustawy 
wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym ustawą. 
Art. 12. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10/35rch 
UZASADNIENIE 
Obowiązująca  obecnie  definicja  lekarza  podstawowej  opieki  zdrowotnej  w  systemie 
powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, zawarta w art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 
27 sierpnia  2004  r.  o  świadczeniach  opieki  zdrowotnej  finansowanych  ze  środków 
publicznych (Dz. U. z  2008  r.  Nr  164,  poz.  1027,  z  poźn.  zm.),  zwanej  dalej  „ustawą 
o świadczeniach”, jest wynikiem zmian ustawowych z 2007 r., których głównym celem 
była  implementacja  przepisów  obowiązującej  wówczas  dyrektywy  Rady  93/16/EWG 
z dnia 5 kwietnia  1993  r.  mającej  na  celu  ułatwienie  swobodnego  przepływu  lekarzy 
i wzajemnego  uznawania  ich  dyplomów,  świadectw  i  innych  dokumentów 
potwierdzających  posiadanie  kwalifikacji.  Wynikiem  tych  zmian,  obok  wymaganego 
przez  ww.  dyrektywę  potwierdzenia  uprawnień  lekarzy  medycyny  rodzinnej,  było 
nieznajdujące podstawy w jej przepisach zawężenie świadczeń udzielanych w zakresie 
podstawowej opieki zdrowotnej wyłącznie do świadczeń medycyny rodzinnej. Należy 
również  zauważyć,  że  ww.  ograniczenie  stało  w  sprzeczności  z ustawową  definicją 
podstawowej opieki zdrowotnej (art. 5 pkt 27 ustawy o świadczeniach), za którą uważa 
się  świadczenia  zdrowotne  profilaktyczne,  diagnostyczne,  lecznicze,  rehabilitacyjne 
oraz  pielęgnacyjne  z  zakresu  medycyny  ogólnej,  rodzinnej  i  pediatrii, udzielane 
w ramach  ambulatoryjnej  opieki  zdrowotnej.  Skutkowało  to  wyeliminowaniem 
pewnych  grup  lekarzy  z  udzielania  świadczeń  w  podstawowej  opiece  zdrowotnej. 
Dotyczy  to  w  szczególności  lekarzy  pediatrów  i  lekarzy  internistów.  W  rezultacie 
lekarze pediatrzy,  którzy  są  profesjonalnie  przygotowani  do  udzielania  świadczeń 
zdrowotnych dzieciom, są tej możliwości pozbawieni, a dzieci mają ograniczony dostęp 
do świadczeń lekarza pediatry w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Proponowane 
zmiany mają tę sytuację poprawić. 
W tym celu projekt ustawy przewiduje dodanie ust. 2a w art. 55 ustawy 
o świadczeniach,  rozszerzającego  możliwość  udzielania  świadczeń  zdrowotnych 
w podstawowej opiece zdrowotnej w ramach systemu powszechnego ubezpieczenia 
zdrowotnego przez lekarzy pediatrów i lekarzy internistów w wyniku otwarcia tego 
segmentu świadczeń zdrowotnych dla lekarzy, którzy: 
–  posiadają specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub 
–  specjalizację I lub II stopnia, lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych 
(zwanych dalej „internistami”), lub 
–  specjalizację  I  lub  II  stopnia  lub  tytuł  specjalisty  w  dziedzinie  pediatrii  (zwanych 
dalej „pediatrami”). 
Projekt ustawy zakłada,  w dodawanym do ustawy  o świadczeniach  art. 55 ust. 2a, iż 
warunkiem udzielania  świadczeń  w  zakresie  podstawowej  opieki  zdrowotnej  przez 
lekarzy internistów oraz pediatrów będzie wymóg udzielania tych świadczeń w zakresie 
swoich  kwalifikacji  potwierdzonych  odpowiednimi  dokumentami.  Powyższe 
uregulowanie  ma  na  celu  właściwe  zabezpieczenie  świadczeń  dla  dzieci  i  dorosłych. 
Konsekwencją  tej  zmiany  jest  uchylenie  art.  5  pkt  13  (definicji  lekarza  podstawowej 
opieki zdrowotnej). 
Obecnie lekarze interniści i pediatrzy mogą udzielać świadczeń z zakresu podstawowej 
opieki zdrowotnej na  podstawie art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. 
o zmianie  ustawy  o  świadczeniach  opieki  zdrowotnej  finansowanych  ze  środków 
publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1172). Przepis 
powyższy dotyczy jednakże tylko tych osób, które posiadały ww. kwalifikacje w dniu 
wejścia w życie ww. ustawy, tj. dnia 29 września 2007 r. 
Według  stanu  na  dzień  1  stycznia  2013  r.  Centralnego  Rejestru  Lekarzy  i  Lekarzy 
Dentystów  RP  prowadzonego  przez  Naczelną  Radę  Lekarską  liczba  lekarzy 
posiadających: 
–  specjalizację  II  stopnia  lub  tytuł  specjalisty  w dziedzinie pediatrii wynosi 7797, 
w tym 6696 wykonujących  zawód  oraz  dodatkowo  9139  lekarzy  posiadających 
specjalizację I stopnia w dziedzinie pediatrii, w tym 7997 wykonujących zawód, 
–  specjalizację  II  stopnia  lub  tytuł  specjalisty  w  dziedzinie  chorób  wewnętrznych 
wynosi 18 094, w tym 17 183 wykonujących zawód oraz dodatkowo 12 426 lekarzy 
posiadających  specjalizację  I  stopnia  w  dziedzinie  chorób  wewnętrznych,  w  tym 
11 104 wykonujących zawód. 
Według  danych  Narodowego  Funduszu  Zdrowia  (stan  na  czerwiec  2012  r.) 
w podstawowej opiece zdrowotnej na 32 082 lekarzy,  lekarze  rodzinni  stanowią  8661 
(27  %),  pediatrzy  stanowią  6560  (20,4%),  natomiast  lekarze  interniści  –  10 140 
(31,6%). 
2