Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego

Warszawa, 27 lutego 2013 r.

BAS-WAPEiM-330/13

Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna dotycząca zgodności z prawem Unii Europejskiej
poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary
pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru
elektronicznego (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Krzysztof
Kwiatkowski)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r., poz. 32 i 819)
sporządza się następującą opinię:




I.
Przedmiot projektu ustawy
Przedmiotem projektu ustawy jest nowelizacja ustawy z dnia 7 września
2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w
systemie dozoru elektronicznego (Dz. U. z 2010 r. Nr 142, poz. 960, ze
zmianami), zwanej dalej „ustawą”.
W projekcie ustawy zaproponowano kilka zmian. Przede wszystkim
proponuje się uchylenie art. 89 ust. 2 ustawy, który w obecnym brzmieniu
stanowi, że ustawa obowiązuje do dnia 31 sierpnia 2014 r. Ponadto
projektodawcy zaproponowali możliwość używania określonej w ustawie
aparatury monitorującej do wykonywania środków zapobiegawczych, karnych i
zabezpieczających, zwanych w projekcie ustawy środkami połączonymi z
kontrolą elektroniczną, przy czym zasady orzekania tych środków mają być
określone w odrębnej ustawie. W projekcie ustawy nie wskazano, do jakich
rodzajów środków połączonych z kontrolą elektroniczną przepisy projektowanej
ustawy mają mieć zastosowanie.
W projekcie ustawy zaproponowano również wprowadzenie do ustawy
zmian dotyczących m.in. trybu wyboru upoważnionego podmiotu dozorującego,
a także sytuacji, w których upoważniony podmiot dozorujący może usunąć,
wymienić, zainstalować lub założyć elektroniczne urządzenie rejestrujące lub
nadajnik.
Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
ustawy
Decyzja ramowa Rady 2009/829/WSiSW z dnia 23 października 2009 r.
w sprawie stosowania przez państwa członkowskie Unii Europejskiej zasady
wzajemnego uznawania do decyzji w sprawie środków nadzoru stanowiących
alternatywę dla tymczasowego aresztowania (Dz. Urz. UE L 294 z dnia
11.11.2009 r., str. 20), zwana dalej „decyzją ramową 2009/829/WSiSW”,
określa zasady, zgodnie z którymi, jedno państwo członkowskie uznaje decyzję
w sprawie środków nadzoru wydaną w innym państwie członkowskim jako
alternatywę do tymczasowego aresztowania, monitoruje stosowanie środków
nadzoru nałożonych na osobę fizyczną i w przypadku naruszenia warunków
związanych z tymi środkami przekazuje daną osobę państwu wydającemu.
Zgodnie z motywem 11 preambuły tej decyzji ramowej, w stosownych
przypadkach do monitorowania środków nadzoru można zgodnie z przepisami i
procedurami krajowymi wykorzystywać środki dozoru elektronicznego.

Decyzja ramowa Rady 2008/947/WSiSW z dnia 27 listopada 2008 r. o
stosowaniu zasady wzajemnego uznawania do wyroków i decyzji w sprawie
zawieszenia lub warunkowego zwolnienia w celu nadzorowania przestrzegania
warunków zawieszenia i obowiązków wynikających z kar alternatywnych (Dz.
Urz. UE L 337 z dnia 16.12.2008 r., str. 102, zmieniony Dz. Urz. UE L 81 z
dnia 27.3.2009 r., str. 24), zwana dalej „decyzją ramową 2008/947/WSiSW”,
ustanawia zasady określające, jak państwo członkowskie, niebędące państwem
członkowskim, w którym dana osoba została skazana, ma uznawać wyroki i, w
stosownych przypadkach, decyzje w sprawie zawieszenia lub warunkowego
zwolnienia oraz nadzorować przestrzeganie warunków zawieszenia
wynikających z wyroku lub obowiązków wynikających z kar alternatywnych
określonych w takim wyroku. W świetle motywu 11 preambuły tejże decyzji
ramowej w stosownych przypadkach w celu nadzorowania przestrzegania
warunków zawieszenia i obowiązków wynikających z kar alternatywnych
można zastosować dozór elektroniczny zgodnie z prawem krajowym i
procedurami krajowymi.

III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Decyzja ramowa 2009/829/WSiSW dotyczy uznawania i stosowania w
państwie członkowskim decyzji w sprawie środków nadzoru podjętych przez
organ innego państwa członkowskiego w toku postępowania karnego. Wskazana

2
decyzja ramowa umożliwia przekazanie środka nadzoru niepolegającego na
pozbawieniu wolności z państwa członkowskiego, w którym osoba jest
podejrzana o popełnienie przestępstwa, do państwa członkowskiego, które jest
jej miejscem zwykłego pobytu. Dzięki temu podejrzany może poddać się
środkowi nadzoru w państwie członkowskim pochodzenia do czasu rozpoczęcia
procesu w innym państwie członkowskim.
Projekt ustawy nie reguluje kwestii związanych z uznawaniem lub
stosowaniem na gruncie polskiego prawa środków nadzoru podjętych w innych
państwach członkowskich w toku postępowania karnego. Należy uznać, że nie
jest on objęty zakresem normowania decyzji ramowej 2009/829/WSiSW.
Decyzja ramowa 2008/947/WSiSW określa zasady wzajemnego
uznawania przez państwa członkowskie wyroków i decyzji innych państw
członkowskich w sprawie zawieszenia lub warunkowego zwolnienia z
odbywania pozostałej części kary pozbawienia wolności lub środka
polegającego na pozbawieniu wolności. Wskazana decyzja ramowa zawiera
przepisy dotyczące m.in. sposobu wyznaczania właściwych organów krajowych,
kryteriów i procedury przekazywania wyroków lub decyzji, podstawy odmowy
uznania wyroku lub decyzji oraz odmowy przejęcia nadzoru. Nie reguluje
natomiast zasad orzekania oraz stosowania przez państwa członkowskie
zawieszenia wykonania kary lub środka karnego lub warunkowego zwolnienia z
odbywania kary lub środka karnego, pozostawiając tę materię do normowania w
drodze krajowych przepisów.
W art. 1 pkt 8 projektu ustawy proponuje się dodanie do ustawy art. 88a,
który dotyczy przesłanek ustanowienia przerwy w wykonywaniu kary
pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego lub w wykonywaniu
środka połączonego z kontrolą elektroniczną. W takiej sytuacji odpowiednio
stosowane mają być przepisy art. 26 ustawy. W świetle art. 26 ust. 2 ustawy,
jeżeli przerwa, o której mowa w tym przepisie, trwała przez okres równy co
najmniej połowie kary pozbawienia wolności wykonywanej w systemie dozoru
elektronicznego, sąd penitencjarny może warunkowo zawiesić wykonanie reszty
kary na zasadach określonych w art. 69-75 Kodeksu karnego. Projekt ustawy w
zakresie odwołania do art. 26 ustawy uzupełnia zestaw przesłanek określających
niezbędne warunki do orzeczenia i stosowania warunkowego zawieszenia
wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego
lub wykonywania środka połączonego z kontrolą elektroniczną.
Projekt ustawy nie odnosi się natomiast do kwestii związanych z
przekazywaniem innym państwom członkowskim orzeczeń dotyczących
warunkowego zwolnienia z wykonywania kary pozbawienia wolności w
systemie dozoru elektronicznego lub wykonywania środka połączonego z
kontrolą elektroniczną. Nie zawiera również przepisów regulujących uznawanie
w Polsce wyroków lub decyzji innych państw członkowskich obejmujących
zawieszenie lub warunkowe zwolnienie z odbywania pozostałej części kary
pozbawienia wolności lub środka polegającego na pozbawieniu wolności. Tym

3
samym należy uznać, że projekt ustawy nie jest objęty zakresem normowania
decyzji ramowej 2008/947/WSiSW.

IV. Konkluzja
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary
pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru
elektronicznego nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.




Dyrektor Biura Analiz Sejmowych



Zbigniew Wrona




4

Warszawa, 27 lutego 2013 r.

BAS-WAPEiM-331/13

Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej




Opinia w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie
ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym
w systemie dozoru elektronicznego (przedstawiciel wnioskodawców: poseł
Krzysztof Kwiatkowski) jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii
Europejskiej w rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu




Przedmiotem projektu ustawy jest nowelizacja ustawy z dnia 7 września
2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w
systemie dozoru elektronicznego (Dz. U. z 2010 r. Nr 142, poz. 960, ze
zmianami), zwanej dalej „ustawą”.
W projekcie ustawy zaproponowano kilka zmian. Przede wszystkim
proponuje się uchylenie art. 89 ust. 2 ustawy, który w obecnym brzmieniu
stanowi, że ustawa obowiązuje do dnia 31 sierpnia 2014 r. Ponadto
projektodawcy zaproponowali możliwość używania określonej w ustawie
aparatury monitorującej do wykonywania środków zapobiegawczych, karnych i
zabezpieczających, zwanych w projekcie ustawy środkami połączonymi z
kontrolą elektroniczną, przy czym zasady orzekania tych środków mają być
określone w odrębnej ustawie. W projekcie ustawy nie wskazano, do jakich
rodzajów środków połączonych z kontrolą elektroniczną przepisy projektowanej
ustawy mają mieć zastosowanie.
W projekcie ustawy zaproponowano również wprowadzenie do ustawy
zmian dotyczących m.in. trybu wyboru upoważnionego podmiotu dozorującego,
a także sytuacji, w których upoważniony podmiot dozorujący może usunąć,
wymienić, zainstalować lub założyć elektroniczne urządzenie rejestrujące lub
nadajnik.
Opiniowany projekt ustawy nie jest objęty zakresem regulacji prawa Unii
Europejskiej.