Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku rybnego

(WE) nr 1966/2006 w sprawie elektronicznej rejestracji i raportowania działalności
połowowej oraz w sprawie środków teledetekcji, do którego również odsyłają przepisy
ustawy o organizacji rynku rybnego.
W związku z powyższym zaistniała konieczność wprowadzenia zmian w obowiązującej
ustawie o organizacji rynku rybnego, tak aby zostały uwzględnione nowe regulacje
wprowadzone prawodawstwem Unii Europejskiej.
W rozporządzeniu (WE) nr 1224/2009 wprowadzono m.in. zmianę nazwy dokumentu,
który przedsiębiorca prowadzący skup i wprowadzający do obrotu produkty rybne
pochodzące z połowów w wodach morskich jest obowiązany wystawić: z „karty
sprzedaży” na „dokument sprzedaży”. Konsekwencją tej zmiany jest wprowadzenie
zmian w art. 16 pkt 2 lit. c, art. 18 ust. 2 i 3, art. 19 ust. 1, 3 i 4, art. 20, art. 21 i art. 63
ust. 1 pkt 5 w ustawie o organizacji rynku rybnego. Ponadto powyższe rozporządzenie
zmieniło wysokość rocznego obrotu finansowego, po którego osiągnięciu
przedsiębiorca wpisany do rejestru skupujących jest zobowiązany do przesyłania
dokumentu sprzedaży lub deklaracji przejęcia, w ciągu 24 godzin drogą elektroniczną
z 400 000 euro na 200 000 euro.
W celu zapewnienia skuteczności zakazu przywozu na obszar Unii Europejskiej
produktów pozyskanych w drodze połowów nielegalnych, nieraportowanych
i
nieuregulowanych wprowadzono rozporządzeniem Rady (WE) nr 1005/2008,
obowiązek dołączania do produktów pochodzących z państw trzecich świadectw
połowowych zatwierdzonych przez państwo bandery statku rybackiego lub statków
rybackich. W ustawie z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych
dla obywateli i przedsiębiorców zostały zawarte regulacje, na mocy których obowiązek
dołączania do wniosków dokumentów potwierdzających wpis do Krajowego Rejestru
Sądowego (KRS) lub do ewidencji działalności gospodarczej zastąpiony został
obowiązkiem podawania numeru wpisu w rejestrze przedsiębiorców w KRS albo
w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, natomiast obowiązek
polegający na dołączaniu do wniosków oryginału aktu założycielskiego zastąpiony
został obowiązkiem dołączenia kopii tego dokumentu. Z tego powodu jest uzasadnione
wprowadzenie stosownych zmian w art. 14 ust. 2 pkt 3, art. 14 ust. 3, art. 26 ust. 1 i 2,
w art. 36 ust. 1 i 2 oraz w art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o organizacji rynku rybnego.
2
Powyższe zmiany niewątpliwie ułatwią prowadzenie działalności gospodarczej przez
przedsiębiorców.
W związku z pogorszeniem stanu stada łososi bałtyckich, które zostało przedstawione
w
opracowaniach naukowych Międzynarodowej Rady Badań Morza Bałtyckiego
i spowodowało konieczność obniżenia ogólnego dopuszczalnego połowu na 2012 r. dla
tego gatunku o 51% (tym samym indywidualnych limitów połowowych tego gatunku
dla rybaków), w projekcie zostały zaproponowane zmiany w art. 23 ust. 2 ustawy przez
doprecyzowanie przepisu dotyczącego wielkości połowów prowadzonych przez statki
rybackie bezpokładowe, do których nie ma zastosowania obowiązek wprowadzania do
pierwszej sprzedaży gatunków ryb, których zasoby wymagają wzmożonej ochrony lub
wzmożonego nadzoru wyłącznie w centrum pierwszej sprzedaży. W projekcie
zaproponowano, aby wymóg dokonywania pierwszej sprzedaży ryb w centrum
pierwszej sprzedaży, w przypadku wyładunku przekraczającego 300 kg masy ryb
w relacji pełnej, odnosił się do gatunków ryb, które są ewidencjonowane nie tylko przez
podanie ich masy, ale również do tych gatunków ryb, które są ewidencjonowane przez
podanie ich liczby w sztukach.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 lipca 2011 r.
w sprawie gatunków ryb, których zasoby wymagają wzmożonej ochrony lub
wzmożonego nadzoru (Dz. U. Nr 161, poz. 973), gatunkami, które wymagają
wzmożonej ochrony, są: dorsz i łosoś. Po przeanalizowaniu wyładunków łososi
z małych statków rybackich w 2011 r. zaproponowano, aby maksymalna liczba łososi
wynosiła 5 sztuk. Wprowadzenie tego obowiązku nie będzie dokuczliwe dla armatorów
łodzi bezpokładowych, ponieważ połowy dokonywane w ilości przekraczającej 5 sztuk
łososi występują w nielicznych przypadkach.
W obowiązującym art. 46 po ust. 1 dodano ust. 1a, w którym wskazano, iż właściwym
organem w sprawach przyznawania pomocy finansowej w formie zaliczki będzie
dyrektor oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
(Agencji). Nadano nowe brzmienie ust. 2 i 3 w art. 46, gdzie określono sposób ustalania
właściwości miejscowej instytucji płatniczej, wskazano również terminy wydania
decyzji w sprawie przyznania pomocy finansowej oraz zaliczki.
W ust. 4 tego artykułu określono, że wypłata pomocy finansowej oraz zaliczki będzie
dokonywana w trybie wynikającym z przepisów regulujących uruchamianie środków
3
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie Wspólnej
Polityki Rolnej. W związku z tym zapotrzebowania na środki na zaliczki będą składane
przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do ministra właściwego do
spraw finansów publicznych i ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Natomiast
szczegółowe warunki i tryb przekazywania na rachunek bankowy Agencji środków na
finansowanie płatności w ramach Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji
zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 12 stycznia 2010 r.
w sprawie środków na realizację wspólnej polityki rolnej (Dz. U. Nr 4, poz. 28, z późn.
zm.).
Podstawa udzielania zaliczek wynika wprost z przepisu prawa wspólnotowego, który
jest bezpośrednio stosowany w danym państwie członkowskim. W tym zakresie zatem
nie jest konieczne określanie w przepisach krajowych, że taka zaliczka mogłaby być
udzielana. Aby jednak przepis ten mógł być rzeczywiście stosowany, niezbędne jest
wprowadzenie w przepisach krajowych regulacji dotyczących podstawy prawnej,
tj. decyzji i trybu udzielania tych zaliczek. W tym zakresie przepisami krajowymi będą
projektowana ustawa i przepisy dotyczące wspólnej polityki rolnej.
Wypłata pomocy oraz zaliczki będzie następować z uwzględnieniem postanowień
ustawy z dnia 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu
Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej oraz
wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych normujących tryb uruchamiania
środków, tzn. zasilania agencji płatniczej (Agencja) w środki na prefinansowanie
Wspólnej Polityki Rolnej.
W art. 47 w ust. 1 w pkt 1 wprowadzono zmianę terminu składania wniosku
o przyznanie pomocy finansowej z tytułu opracowania programu operacyjnego z dnia
31 stycznia roku następującego po roku, na który opracowano program operacyjny, na
dzień 15 marca roku, na który opracowano program operacyjny, ponieważ zgodnie
z art. 10 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2508/2000 z dnia 15 listopada 2000 r.
ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE)
nr 104/2000 w odniesieniu do programów operacyjnych w sektorze rybołówstwa,
zaliczka może zostać przyznana w wysokości 50% przyznanej wcześniej rekompensaty
w ciągu czterech miesięcy po rozpoczęciu roku połowowego. W art. 47 po ust. 2
dodano ust. 2a, w którym zawarto regulacje dotyczące składania wniosku o przyznanie
4
pomocy finansowej. Na podstawie projektowanych przepisów organizacja producentów
ubiegająca się o przyznawanie pomocy finansowej i zaliczki będzie składać jeden
wniosek.
W art. 47 w ust. 3 projektu wskazano rodzaj zabezpieczenia, jaki zobowiązany będzie
złożyć wnioskodawca, aby otrzymać zaliczkę. Określono, że rodzajem zabezpieczenia
będzie weksel niezupełny (in blanco) wraz z deklaracją wekslową. W projekcie
wskazano również, w jaki sposób będzie ustalana wysokość tego zabezpieczenia
(ust. 3a), oraz określono termin zwrotu tego zabezpieczenia przez Agencję (ust. 3c).
Czynności związane ze składaniem zabezpieczenia zaliczki będą realizowane
w siedzibie właściwego oddziału Agencji. Przyjęcie takiego rozwiązania ułatwi
składanie zabezpieczenia przez wnioskodawcę. Zabezpieczenie zostanie zwrócone po
zakończeniu realizacji programu operacyjnego i jego rozliczeniu.
W związku z tym, że organizacja producentów będzie składać jeden wniosek
o przyznanie pomocy finansowej oraz zaliczki, w art. 47 ust. 4 ustawy o organizacji
rynku rybnego zmieniono upoważnienie ministra właściwego do spraw rybołówstwa do
określenia wzorów wniosków o przyznanie pomocy finansowej.
W art. 47a w ust. 1 wprowadzono obowiązek zwrotu pomocy finansowej pobranej
nienależnie lub w nadmiernej wysokości. Przepis ten wypełnia istniejącą lukę prawną
w tym zakresie, natomiast w art. 47a w ust. 2 wprowadzono przepis zawierający
podstawę prawną zwrotu pomocy finansowej.
Nadano nowe brzmienie art. 56 ust. 1 pkt 1, co jest konsekwencją zmian
wprowadzonych w art. 46 ust. 1 pkt 2 oraz art. 46 ust. 1a.
Należy podkreślić, że w związku z tym, że zaliczka może zostać przyznana w ciągu
czterech miesięcy po rozpoczęciu roku połowowego, przepisy dotyczące przyznawania
i wypłaty pomocy finansowej oraz zaliczki będą miały zastosowanie od 2013 r.
W art. 63 ust. 1 pkt 6 wprowadzono zmiany wynikające z uchylenia rozporządzenia
nr 2847/93 rozporządzeniem nr 1224/2009, polegające na zmianie wzorów dokumentu
sprzedaży i deklaracji przejęcia oraz terminów przedkładania tych dokumentów
właściwym władzom.
W art. 2 projektu wprowadzono przepis, zgodnie z którym do wniosków o przyznanie
pomocy finansowej z tytułu przygotowania programu operacyjnego na 2012 r. będą
5
stosowane przepisy ustawy w brzmieniu dotychczasowym. Spowodowane jest to tym,
iż zgodnie z nowym brzmieniem art. 47 ust. 1 pkt 1 projektu, organizacja producentów
składa wniosek o przyznanie pomocy finansowej do dnia 15 marca roku, na który
opracowano program operacyjny (np. do dnia 15 marca 2013 r. za przygotowanie
programu operacyjnego na 2013 r.), natomiast na podstawie obowiązującej ustawy
wnioski te można składać do dnia 31 stycznia, ale roku następującego po roku, na który
opracowano program operacyjny (tj. do dnia 31 stycznia 2013 r. za przygotowanie
programu operacyjnego na 2012 r.).
W art. 3 projektu, w związku z tym, iż nazwa dokumentu dotyczącego sprzedaży
produktów rybnych została zmieniona, wprowadzono przepis przejściowy, zgodnie
z którym postępowania w sprawie naruszenia art. 63 ust. 1 pkt 5 będą prowadzone na
podstawie przepisów dotychczasowych.
W art. 4 projektu określono, że przepisy wydane na podstawie art. 47 ust. 4 zachowują
moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 47
ust. 4 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia jej wejścia
w życie.
Projekt ustawy jest zgodny z przepisami Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039, z późn. zm.), w związku z czym nie podlega notyfikacji stosownie do trybu
przewidzianego w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktów prawnych.
Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy został
zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rolnictwa
i Rozwoju Wsi oraz Rządowego Centrum Legislacji. W trakcie prac nad projektem
ustawy nie zgłoszono zainteresowania projektem w trybie art. 7 tej ustawy.
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o organizacji rynku rybnego został ujęty
w Wykazie Prac Legislacyjnych Rady Ministrów na 2012 r.

6