Rządowy projekt ustawy o usługach płatniczych

UZASADNIENIE


Niniejsze rozporządzenie stanowi wykonanie przewidzianego w art. 115 ustawy z dnia
… o usługach płatniczych (Dz. U. ...) upoważnienia dla Prezesa Rady Ministrów do
określenia terminów uiszczania, wysokości i sposobu obliczania wpłat z tytułu nadzoru nad
instytucjami płatniczymi, a także sposobów i terminów rozliczenia tych wpłat oraz
wysokości, warunków i terminów uiszczania opłat z tytułu wydania lub zmiany zezwolenia na
wykonywanie usług płatniczych w charakterze instytucji płatniczej oraz z tytułu dokonania
wpisu do rejestru (z wyłączeniem wpisów wynikających z wydania bądź zmiany zezwolenia).
Wytyczne zawarte w art. 115 ustawy upoważniającej nakazują wydanie przepisów
wykonawczych przy uwzględnieniu charakteru czynności, z którymi wiąże się obowiązek
uiszczenia opłat i z zapewnieniem skuteczności sprawowanego nadzoru, mając zarazem na
względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru i opłat nie wpływała w istotny
sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.
Upoważnienie ma charakter obligatoryjny, a przepisy wykonawcze, które mają być
wydane na jego podstawie są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania regulacji
ustawowej.
W stanie prawnym poprzedzającym wejście w życie ustawy upoważniającej podmioty
świadczące usługi płatnicze w rozumieniu ustawy z dnia … nie podlegały publicznemu
nadzorowi ostrożnościowemu. Zgodnie z art. 99 ust. 1 działalność w charakterze instytucji
płatniczej podlega nadzorowi sprawowanemu przez Komisję Nadzoru Finansowego na
zasadach określonych w tej ustawie oraz w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad
rynkiem finansowym. Zgodnie z brzmieniem art. 19 ust. 1 ustawy o nadzorze nad rynkiem
finansowym, wydatki stanowiące koszty działalności KNF i Urzędu KNF, w wysokości
określonej w ustawie budżetowej są pokrywane z wpłat wnoszonych przez podmioty
nadzorowane w wysokości i na zasadach określonych w przepisach odrębnych. W odniesieniu
do biur przepisy te zawarte są w art. 130 ustawy upoważniającej. Przepis art. 130 ust. 1
wskazuje, że wpłata na pokrycie kosztów nadzoru sprawowanego przez KNF jest wnoszona
w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez
biuro, w tym także przez ich agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,025 %.
Projektowane rozporządzenie wyznacza stawkę na poziomie dozwolonego ustawowo
maksimum, tj. w wysokości 0,025%, przy czym – stosownie do przepisów ustawy

6
upoważniającej – w przypadku krajowych instytucji płatniczych, świadczących wyłącznie
usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia … o usługach płatniczych,
albo wyłącznie usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia …
o usługach płatniczych, wysokość należnych wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad
instytucjami płatniczymi, będzie wyliczana przy zastosowaniu stawki 0,05%, a w przypadku
krajowych instytucji płatniczych, świadczących wyłącznie usługę płatniczą, o której mowa w
art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia … o usługach płatniczych, przy zastosowaniu stawki 0,025%.
Również obydwie obniżone stawki zostały ustalone na maksymalnym dopuszczonym przez
ustawę poziomie.
Ustalenie wysokości składki na tym poziomie jest niezbędne ze względu na szacowaną
wielkość uzyskanych z tego tytułu środków w zestawieniu z kosztami na pokrycie, których
środki te mają być przeznaczone. Koszty nadzoru będą związane przede wszystkim z kosztem
dodatkowych etatów w urzędzie obsługującym Komisję Nadzoru Finansowego. Zgodnie
z szacunkami Urzędu KNF objęcie nadzorem instytucji płatniczych i biur usług płatniczych
będzie ponadto wymagało łącznie dodatkowych 30 etatów i zwiększenia rocznego budżetu
Urzędu KNF o kwotę około 6 mln złotych. Ze względu na brak miarodajnych danych
o sektorze, który ma zostać objęty nadzorem (zarówno o liczbie podmiotów nadzorowanych,
jak i o wysokości osiąganych przez nie obrotów) nie można z obecnej perspektywy
oszacować dochodów budżetu państwa z tytułu dokonywanych przez krajowe instytucje
płatnicze wpłat z tytułu kosztów nadzoru oraz opłat z tytułu niektórych rozstrzygnięć lub
dokonania niektórych czynności o charakterze materialno-technicznym. Uzasadnia to
konieczność ustalenia wskaźnika wpłat i opłat w maksymalnej wysokości dopuszczonej
ustawą. Należy jednakże zastrzec, że w ostatecznym rozliczeniu dokonywanym do 31 sierpnia
kolejnego roku kalendarzowego, podmioty nadzorowane są obciążane rzeczywistymi
kosztami nadzoru limitowanymi ustawą budżetową, a kwoty przewyższające te koszty
podlegają zwrotowi. Ewentualnej korekty należałoby dokonać po pierwszym roku
budżetowym funkcjonowania ustawy, kiedy dostępne będą zarówno dane o kosztach nadzoru,
jak i dane o strukturze rynku usług płatniczych.
Określony w projektowanym rozporządzeniu sposób obliczania wysokości należnej
wpłaty i terminy jej uiszczania są zbliżone do rozwiązań zastosowanych w analogicznych
rozporządzeniach Prezesa Rady Ministrów odnoszących się do banków, zakładów

7
ubezpieczeń i reasekuracji oraz powszechnych towarzystw emerytalnych1).
Algorytm wyliczenia należnej od danej krajowej instytucji płatniczej wpłaty został
określony w § 2 ust. 1. Pozwala on na proporcjonalne rozliczenie kosztów pomiędzy
poszczególnymi krajowymi instytucjami płatniczymi w odniesieniu do rzeczywiście
poniesionych w danym roku kosztów nadzoru.
Projektowane rozporządzenie, analogicznie do regulacji odnoszącej się do wpłat z tytułu
kosztów nadzoru wnoszonych przez banki, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji oraz
powszechne towarzystwa emerytalne, wprowadza zaliczkowy sposób uiszczania należnej
składki. Zmniejsza to bieżące obciążenia finansowe krajowych instytucji płatniczych
i odpowiada sukcesywnemu charakterowi ponoszenia kosztów działalności przez KNF
(koszty działalności KNF są pokrywane z kolejnych transz wypłacanymi z budżetu państwa).
Rozporządzenie w § 3 ust. 6 przewiduje rozwiązanie wstrzymania wpłat zaliczek
w przypadku gdy kwota uiszczonych zaliczek za kolejny kwartał danego roku będzie
przewyższać kwotę prognozowanych dochodów na pokrycie zaplanowanych wydatków
z tytułu kosztów nadzoru sprawowanego przez KNF nad krajowymi instytucjami płatniczymi
(tj. maksymalną kwotę jaka może być wydatkowana przez KNF z tego tytułu). Jest to
rozwiązanie, które funkcjonuje także w odniesieniu do wpłat na pokrycie kosztów nadzoru
dokonywanych przez banki, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji oraz powszechne
towarzystwa emerytalne – zwalnia to podmioty z obowiązku wnoszenia wpłat, które
podlegałyby zwrotowi w wyniku rozliczenia rocznego.
Rozliczenie roczne dokonywane jest w oparciu o dane o rzeczywistych kosztach
nadzoru nad krajowymi instytucjami płatniczymi oraz łączną wartość transakcji płatniczych
wykonanych w danym roku przez wszystkie krajowe instytucje płatnicze. Wskazane
w przepisach projektowanego rozporządzenia terminy odpowiadają możliwości uzyskania
przez KNF danych w zakresie rzeczywistych kosztów nadzoru oraz łączną wartość transakcji
płatniczych wykonanych przez wszystkie krajowe instytucje płatnicze w danym roku – są to

1) Są to: rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wpłat na pokrycie kosztów
nadzoru nad bankami (Dz. U. Nr 249, poz. 1855, z późn. zm.), rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia
21 grudnia 2009 r. w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową,
reasekuracyjną oraz w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego Dz. U. Nr 220, poz. 1723) oraz rozporządzenie
Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2009 r. w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad
działalnością w zakresie funduszy emerytalnych i pracowniczych programów emerytalnych (Dz. U. Nr 220,
poz. 1724).



8
bowiem wielkości ustalane po zakończeniu roku, którego dotyczą. Projektowane
rozporządzenie reguluje sposób rozliczenia kwartalnych zaliczek wpłacanych przez biura,
przewidując odpowiednio: wystąpienie nadpłaty i tryb jej zwrotu (§ 4), wystąpienie
niedopłaty i tryb jej pokrycia (§ 5), a także specyficzną sytuację, w której wysokość
wpłaconych zaliczek jest równa wysokości należnej składki (§ 6 ust. 2). W § 6 ust. 1
wskazano zakres przekazywanych kasom informacji związanych z ustaleniem wysokości
i sposobem obliczenia należnej składki, co zapewnia przejrzystość rozliczenia.
Rozporządzenie ustala także wysokość opłaty od decyzji w sprawie wydania zezwolenia
na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej oraz zmiany tego
zezwolenia. Opłata została ustalona w maksymalnej wysokości dopuszczonej przez ustawę
– tj. 1. 500 euro. Ustalona została także wysokość opłaty za dokonanie wpisu do rejestru – na
poziomie 500 euro, co stanowi maksymalny dopuszczony przez ustawę poziom wysokości tej
opłaty.
Termin na uiszczenie opłaty został określony na 14 dni odpowiednio od dnia otrzymania
decyzji w sprawie wydania zezwolenia lub jego zmiany albo od dnia dokonania wpisu do
rejestru
Zgodnie z art. 114 ust. 3, suma opłat dokonanych w danym roku przez instytucje
płatnicze pomniejsza łączną kwotę należnych od tych instytucji wpłat na pokrycie kosztów
nadzoru, co uwzględniono w algorytmie wyliczania wysokości należnej od poszczególnych
krajowych instytucji płatniczych określonym w § 1.
Przepis końcowy zawarty w § 9 przewiduje, iż rozporządzenie wejdzie w życie z dniem
wejścia w życie ustawy upoważniającej, co jest wskazane ze względu na obligatoryjny
charakter upoważnienia oraz znaczenie projektowanych przepisów wykonawczych dla
prawidłowego funkcjonowania ustawy.


9
Ocena skutków regulacji (OSR)

1. Podmioty, na które oddziaływuje akt normatywny
Projektowane rozporządzenie oddziaływuje na krajowe instytucje płatnicze oraz na Komisję
Nadzoru Finansowego.

2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji
[Do uzupełnienia o wyniki konsultacji, po ich przeprowadzeniu].

3. Wpływ aktu normatywnego na sektor finansów publicznych
W związku z objęciem działalności krajowych instytucji płatniczych nadzorem KNF
i wprowadzeniu regulacji zapewniającej pokrywanie kosztów nadzoru z wpłat dokonywanych
przez podmioty nadzorowane odpowiedniemu zwiększeniu ulegnie strona dochodowa
i wydatkowa budżetu państwa w części Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Wzrost
wydatków budżetowych związanych z nadzorem nad krajowych instytucji płatniczych będzie
rekompensowany przez wzrost dochodów z tytułu wpłat wnoszonych przez te podmioty.

4. Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy.
Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na rynek pracy.

5. Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość,
w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowane rozporządzenie, mimo iż nakłada na krajowe instytucje płatnicze dodatkowe
obciążenie daniną publiczną w postaci składki przeznaczanej na pokrycie kosztów nadzoru,
nie będzie miało istotnego wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość.
Dodatkowe obciążenia obejmą wszystkie podmioty prowadzące ten rodzaj działalności,
a przy tym analogiczne bądź zbliżone obciążenia związane z ponoszenia kosztów nadzoru są
ponoszone przez inne kategorie podmiotów prowadzących działalność na rynku finansowym.


10