eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoAkty prawneProjekty ustawPoselski projekt ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw

projekt ustawy dotyczy doprecyzowania i usprawnienia funkcjonowania systemu ocen oddziaływania na środowisko oraz wprowadzenia dla regionalnego dyrektora ochrony środowiska kompetencji do uzgadniania zezwoleń na usuwanie drzew i krzewów w obrębie pasa drogowego

  • Kadencja sejmu: 6
  • Nr druku: 2471
  • Data wpłynięcia: 2009-09-09
  • Uchwalenie: Projekt uchwalony
  • tytuł: o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw
  • data uchwalenia: 2010-05-21
  • adres publikacyjny: Dz.U. Nr 119, poz. 804

2471



szar w granicach jednej gminy”), nieznacznego zakresu zmian dokonywanych
w przyjętych już planach i programach oraz uznania przez właściwy organ, że
realizacja projektów dokumentów nie spowoduje znaczącego oddziaływania
na środowisko.
Nowość, jaką wprowadza projekt ustawy, polega na rozszerzeniu kata-
logu projektów dokumentów, w odniesieniu do których organ, przy zachowa-
niu powyżej wskazanych przesłanek, będzie mógł odstąpić od przeprowadza-
nia strategicznej oceny wpływu na środowisko. Obecnie, listę projektów tych
dokumentów określa w art. 46 ust. 12 ustawy o udostępnianiu informacji o
środowisku, natomiast nowelizacja zmierza do jej poszerzenia o projekty do-
kumentów wskazane w art. 46 ust. 23 tej ustawy.
Odnosząc się do tej propozycji można stwierdzić, że nie jest ona nie-
zgodna z art. 3 ust. 2 dyrektywy 2001/42/WE. Przepisy tej dyrektywy określa-
ją bowiem jedynie, za pomocą zwrotów niedookreślonych, przesłanki umoż-
liwiające odstąpienie od dokonywania oceny wpływu na środowisko przez
plany i programy. Jak wykazano powyżej, przesłanki ustalone w art. 48 ust. 1 i
2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku nie są niezgodne z prze-
słankami określonymi w dyrektywie 2001/42/WE. Przepisy tej dyrektywy nie
ustalają natomiast wykazu dokumentów, w odniesieniu do których możliwe
jest odstąpienie od przeprowadzania oceny. Oznacza to, że państwo człon-
kowskie, przy poszanowaniu przesłanek ustalonych w art. 3 ust. 2 dyrektywy
2001/42/WE i przepisów innych dyrektyw, może ustanowić tego rodzaju wy-
kaz, a także poszerzać go i zawężać.
Przyjęcie nowelizacji skutkować będzie tym, że jedynymi projektami
dokumentów, których przyjęcie będzie wymagało opracowania strategicznej
oceny oddziaływania na środowisko, będą te wymienione w art. 46 ust. 3
ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, tj. polityki, strategie, plany
lub programy, których realizacja może spowodować znaczące oddziaływanie
na obszar Natura 2000, a które nie są bezpośrednio związane z ochroną obsza-
ru Natura 2000 lub nie wynikają z tej ochrony. Wymóg przeprowadzania ocen
oddziaływania na środowisko przez tego rodzaju dokumenty ustanowiony zo-
stał dla obszaru Natura 2000 w art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej. Propono-
wana nowelizacji nie doprowadzi zatem do stanu niezgodności pomiędzy
przepisami krajowymi, a przywołanymi przepisami dyrektyw.


2 Projekty te to: polityki, strategie, plany lub programy w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu, tele-
komunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami leśnictwa rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wyko-
rzystywania terenu, opracowywanych lub przyjmowanych przez organy administracji, wyznaczających ramy
dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząca oddziaływać na środowisko
3 Projekty te to: koncepcje przestrzennego zagospodarowania kraju, studium uwarunkowań i kierunków zago-
spodarowania przestrzennego gminy, planów zagospodarowania przestrzennego oraz strategii rozwoju regio-
nalnego.
5


ad. 2) Jak wspomniano, nowelizacja zmierza do zmiany określonych w
art. 29 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane wymogów uzyskiwania pozwoleń na
budowę przez inwestycje wymagające oceny oddziaływania wpływu na śro-
dowisko.
Zagadnienia ocen wywieranych przez inwestycje na środowisko regulu-
je dyrektywa 85/337/EWG. Dyrektywa ta w art. 2 ust. 1 wprowadza obowią-
zek sporządzania tego rodzaju ocen stanowiąc, że „[p]aństwa członkowskie
przyjmują wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić, że przedsięwzięcia mo-
gące znacząco oddziaływać na środowisko naturalne, między innymi z powo-
du ich charakteru, rozmiarów lub lokalizacji, podlegają ocenie w odniesieniu
do ich skutków przed udzieleniem zezwolenia”. Dyrektywa zmierza zatem do
zapewnienia, by przed wydaniem zezwolenia na inwestycję, która może zna-
cząco oddziaływać na środowisko, była przeprowadzana ocena jej skutków na
środowisko. Poprawność tego wniosku potwierdza również motyw 10 pream-
buły do dyrektywy 85/337/EWG, zgodnie z którym „zezwolenia na publiczne
lub prywatne przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na środowi-
sko, powinny być udzielane jedynie po uprzednim wykonaniu oceny możli-
wych znaczących skutków środowiskowych tych przedsięwzięć”. Użyte w
dyrektywie pojęcie „zezwolenie na inwestycje” odnoszone jest w polskim
prawie do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsię-
wzięcia (art. 71 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku) oraz do de-
cyzji końcowej zezwalającej na realizację przedsięwzięcia, jaką w praktyce
najczęściej jest pozwolenie na budowę (art. 29 ust. 3 ustawy - Prawo budow-
lane)4.
Analizę nowelizacji należy poprzedzić uwagą, że w obecnym stanie
prawnym roboty budowlane prowadzone są na podstawie decyzji o pozwole-
niu na budowę (art. 28 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane) lub zgłoszenia, jeżeli
spełnione są przesłanki z art. 29 ust. 1 i 2 ustawy, zwalniające z wymogu uzy-
skania pozwolenia na budowę (art. 30 ustawy - Prawo budowlane). Niezależ-
nie, nowelizowany art. 29 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane ustanawia obo-
wiązek uzyskania pozwolenia na budowę, jeżeli realizowane przedsięwzięcie
może znacząco oddziaływać na środowisko lub negatywnie oddziaływać na
obszary Natura 2000, które nie są bezpośrednio związane z ochroną tego ob-
szaru, ani nie wynikają z tej ochrony, w rozumieniu ustawy o udostępnianiu
informacji o środowisku. Przepis ten wymaga zatem, by w przypadku przed-
sięwzięcia, które może znacząco oddziaływać na środowisko5 lub znacząco

4 Uzasadnienie projektu ustawy o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływa-
nia na środowisko (druk nr 768), str. 14.
5 Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko określa rozporządzenie Rady Ministrów z
dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporzą-
dzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2004 r., Nr 257 poz. 2573).
6


negatywnie oddziaływać na obszar Natura 20006, wydawane było również po-
zwolenie na budowę. Oznacza to, że nawet jeżeli przedsięwzięcie spełnia
przesłanki z art. 29 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo budowlane uprawniające do re-
alizowania go na podstawie zgłoszenia, lecz jednocześnie może znacząco od-
działywać na środowisko lub negatywnie oddziaływać na obszary Natura
2000, jego rozpoczęcie wymaga, zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy - Prawo bu-
dowlane, wydania pozwolenia na budowę, a wcześniej przeprowadzenia oce-
ny oddziaływania inwestycji na środowisko i wydania decyzji o środowisko-
wych uwarunkowaniach (art. 59, art. 61, art. 72 ust. 1 ustawy o udostępnianiu
informacji o środowisku). Taki stan prawny zapewnia realizację celów dyrek-
tywy 85/337/EWG, albowiem przed wydaniem zezwolenia na inwestycję, in
casu
pozwolenia na budowę, które może znacząco oddziaływać na środowi-
sko, przeprowadzana jest ocena oddziaływania inwestycji na środowisko.
Analizowana nowelizacja modyfikuje przesłanki rodzące obowiązek
uzyskania pozwolenia na budowę. Przewiduje bowiem, że pozwolenia na bu-
dowę wymagać będą przedsięwzięcia wymagające przeprowadzania oceny
oddziaływania na środowisko oraz wymagające przeprowadzania oceny od-
działywania na obszar Natura 2000. Wymogi przeprowadzania oceny oddzia-
ływania na środowisko, do których odsyła nowelizowany art. 29 ust. 3 ustawy
- Prawo budowlane, zawarte są w art. 59 i nast. ustawy o udostępnianiu infor-
macji o środowisku i pozostają niezmienione. Przyjęcie nowelizacji skutko-
wać będzie tym, że inwestycje niewymagające przeprowadzania oceny od-
działywania na środowisko nie będą musiały również uzyskać pozwolenia na
budowę, będą mogły być zatem realizowane na podstawie zgłoszenia. Przyję-
cie takiego rozwiązania oznacza, że ciężar pierwszej oceny skutków wywiera-
nych przez inwestycję na środowisko spocznie na wnioskodawcy. Jeżeli uzna
on, że inwestycja wymaga przeprowadzania oceny oddziaływania na środowi-
sko (art. 29 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane w zw. z art. 59 ustawy o udo-
stępnianiu informacji o środowisku), ubiegać się będzie o pozwolenie na bu-
dowę, a wcześniej o ocenę oddziaływania na środowisko i decyzję o środowi-
skowych uwarunkowaniach. W tym przypadku cel dyrektywy 85/337/EWG
będzie zrealizowany. Jeżeli natomiast, w jego ocenie, inwestycja nie będzie
wymagała przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, uprawiony
będzie realizować ją na podstawie zgłoszenia (art. 30 ustawy - Prawo budow-
lane). W tym przypadku pełna realizacja celów dyrektywy 85/337/EWG wy-
maga zapewnienia, by organ, do którego wpływa zgłoszenie, miał realną moż-
liwość weryfikacji, czy dana inwestycja rzeczywiście nie wymaga przeprowa-
dzenia oceny oddziaływania na środowisko i, co za tym idzie, wydania po-
zwolenia na budowę. Uznać można, że możliwość taką stwarza art. 30 ust. 6
ustawy - Prawo budowlane, który upoważnia organ do wniesienia sprzeciwu,

6 Pojęcie „znaczącego negatywnego oddziaływania na obszar Natura 2000” zostało zdefiniowane w art. 3 ust.
1 pkt 17 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku.
7


jeżeli zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonania robót budowlanych objętych
obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę. Uznać bowiem można, że
organ będzie mógł wnieść sprzeciw, gdy wnioskodawca błędnie uzna, że
przedsięwzięcie nie wymaga przeprowadzania oceny oddziaływania na śro-
dowisko, z naruszeniem art. 29 ust. 3 ustawy - Prawo budowlane, i przystąpi
do jego realizacji na podstawie zgłoszenia. Jednakże należy zauważyć, że art.
30 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane, wyznaczający zakres informacji składa-
nych w zgłoszeniu, nie wymienia informacji dotyczących ocen oddziaływania
na środowisko przez inwestycję podlegającą zgłoszeniu. Oznacza to, że organ
może nie mieć dostępu do informacji umożliwiających ustalenie, czy wnio-
skodawca prawidłowo zakwalifikował inwestycję jako niewymagającą prze-
prowadzenia oceny na środowisko. W takim stanie rzeczy cel dyrektywy
85/337/EWG może nie być w pełni skutecznie realizowany.

ad. 3) Kolejna zmiana dotyczy ustawy o ochronie przyrody. Projekt
ustawy, dodając do art. 56 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody nowy pkt 4a,
zmierza do poszerzenia katalogu przesłanek umożliwiających Generalnemu
Dyrektorowi Ochrony rodowiska wydanie zezwolenia na odstępstwo od za-
kazów ustalonych w art. 51 i 52 tej ustawy, odnoszących się roślin, grzybów i
zwierząt objętych ochroną gatunkową. Obecnie zgodnie z art. 56 ust. 4 ustawy
o ochronie przyrody, zezwolenia te są wydawane, w przypadku braku rozwią-
zań alternatywnych, jeżeli nie spowodują zagrożenia dla dziko występujących
populacji chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów i spełnione są
przesłanki ustalone w pkt 1-6 tego artykułu. Nowelizacja rozszerza katalog
tych przesłanek, umożliwiając wydanie zezwolenia, jeżeli zakazane działania
wynika „z innych koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego,
w tym wymogów o charakterze społecznym lub gospodarczym związanych z
korzystnymi skutkami o podstawowym znaczeniu dla środowiska (…)”. Od-
nosząc projektowany przepis do przepisów dyrektywy siedliskowej należy
wskazać, że art. 16 ust. 1 tej dyrektywy upoważnia państwa członkowskie do
wprowadzania odstępstw od ustanowionych w tym akcie prawnym obowiąz-
ków ochrony, po spełnieniu ustalonych tam przesłanek. Punkt c art. 16 ust. 1
dyrektywy siedliskowej upoważnia państwa członkowskie do wprowadzania
odstępstw „w interesie zdrowia i bezpieczeństwa publicznego lub z innych
powodów o charakterze zasadniczym wynikających z nadrzędnego interesu
publicznego, w tym z powodów o charakterze społecznym lub gospodarczym
oraz powodów związanych z korzystnymi skutkami o podstawowym znacze-
niu dla środowiska”. Zestawiając nowelizowany art. 56 ust. 4 pkt 4a ustawy o
ochronie przyrody z art. 16 ust. 1 pkt c dyrektyw siedliskowej stwierdzić
można, że nie występuje między nimi sprzeczność.
Na marginesie można odnotować, że przepisy art. 16 ust. 3 dyrektyw
siedliskowej nakładają na państwa członkowskie obowiązki sprawozdawcze
8


dotyczące informowania Komisji o zastosowanych na mocy tego artykułu od-
stępstwach. Przepisy te szczegółowo określają zakres informacji i częstotli-
wość ich przekazywania. Przepis ten transponowany został do polskiego po-
rządku prawnego poprzez art. 56 ust. 9 ustawy o ochronie środowiska, który
wskazuje jedynie, że wynikający z prawa UE obowiązek przygotowania i
przedstawiania Komisji raportów dotyczących ochrony gatunkowej, spoczywa
na ministrze właściwym do spraw środowiska. Taki sposób implementacji
może budzić zastrzeżenia dotyczące jego kompletności, gdyż stosowanie
przepisów krajowych wymaga ich każdorazowej interpretacji w świetle prze-
pisów dyrektywy.
Projekt ustawy zmierza również do nadania nowej treści art. 56 ust. 4a
ustawy o ochronie przyrody, a zmiana ta związana jest z przedstawioną powy-
żej nowelizacją art. 56 ust. 4 pkt 4a tej ustawy. Nowy art. 56 ust. 4a ustawy o
ochronie przyrody, w przypadku wystąpienia wymogów nadrzędnego interesu
publicznego, o których mowa w nowelizowanym art. 56 ust. 4a tej ustawy, ma
umożliwiać wydawanie zezwoleń na niszczenie siedlisk i ostoi ptaków. Moż-
liwość odstąpienia od obowiązków ochronnych ustalonych w dyrektywie pta-
siej wprowadza art. 9 tej dyrektywy, określając przesłanki i warunki korzysta-
nia z tej możliwości. Stwierdzić zatem można, że nie zachodzi sprzeczność
pomiędzy przepisami nowelizacji, a przepisami dyrektywy ptasiej i dyrektywy
siedliskowej.


3.3. Przepisy projektu ustawy przyjęte w ramach marginesu swobody po-
zostawionej przez dyrektywę państwom członkowskim

Do przepisów ustawy, które mieszczą się w przedmiotowym zakresie
regulacji dyrektyw, lecz przyjęte zostały w ramach marginesu swobody im-
plementacyjnej, pozostawionej przez dyrektywy państwom członkowskim za-
liczyć można:
• przepisy kompetencyjne ustalające uprawnienia organów krajowych, reali-
zowane w toku opracowywania ocen wpływu na środowisko i wydawania
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 57, art. 75, art. 156 i 156
lit. a ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, uchylenie art. 381
ustawy - Prawo ochrony środowiska) oraz w toku wydawania zezwolenia
na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości w obrębie pasa
drogowego drogi publicznej (art. 83 ustawy o ochronie środowiska);
• przepisy proceduralne, modyfikujące tryb dokonywania ocen oddziaływa-
nia na środowisko i wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowa-
niach na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, a
mianowicie przepisy dotyczące zawieszania postępowań (art. 65 ust. 5 i 6,
art. 88 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku), niezaskarżalności
postanowień o zawieszeniu (art. 69 ust. 5 ww. ustawy), terminów składania
9
strony : 1 ... 4 . [ 5 ] . 6

Dokumenty związane z tym projektem:



Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Akty prawne

Rok NR Pozycja

Najnowsze akty prawne

Dziennik Ustaw z 2017 r. pozycja:
1900, 1899, 1898, 1897, 1896, 1895, 1894, 1893, 1892

Monitor Polski z 2017 r. pozycja:
938, 937, 936, 935, 934, 933, 932, 931, 930

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: