Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze

1.1.16 Parking dla statków powietrznych – miejsce parkowania statków powietrznych, nie uczestniczących w pokazach,
dostępnych dla publiczności z zastrzeżeniem przepisów, o których mowa w rozdz. 4 pkt 4.3.2-4.3.5;

1.1.17 Parking dla samochodów – teren przeznaczony do parkowania samochodów, do którego podczas pokazu zapew-
niony jest swobodny dostęp;

1.1.18 Pilot – dowódcę załogi posiadającego ważne uprawnienia do wykonywania lotów pokazowych, które zobowiąza-
ny jest okazać dyrektorowi pokazu przed jego rozpoczęciem;

1.1.19 Pokaz lotniczy – dynamiczne działanie lotnicze, prowadzone w celu prezentacji umiejętności lotniczych pilotów i
skoczków spadochronowych oraz zdolności manewrowych statków powietrznych;

1.1.20 Publiczny pokaz lotniczy - dynamiczne działanie lotnicze, prowadzone w celu prezentacji umiejętności lotniczych
pilotów i skoczków spadochronowych oraz zdolności manewrowych statków powietrznych podczas imprez dostępnych
dla publiczności w rozumieniu ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr. 106,
poz. 680 z późn. zm.), które nie jest:

a) wykonywane w ramach szkolenia i treningu określonego programem szkolenia,
b) organizowane dla zademonstrowania sprzętu lotniczego lub jego urządzeń dla celów handlowych lub profesjonal-
nych;

1.1.21 Polecenie operacyjne (Air Operation Order, Display Order) – zbiór informacji dotyczących procedur lotniczych
organizowanego pokazu adresowany do uczestniczących załóg, wydany w formie pisemnej lub elektronicznej;

1.1.22 Poziom umiejętności do pokazów akrobacyjnych (Skill Levels for Aerobatic Displays) – potwierdzone umiejętno-
ści pilota określone zgodnie z regulaminem Comission Internationale de Voltige Aerienne (CIVA) FAI, w zakresie:

a) podstawowym (Standard),
b) średnim (Intermediate),
c) wyczynowym ograniczonym (Advanced),
d) wyczynowym nieograniczonym (Unlimited),

lub z uprawnieniami nadanymi wg programów szkolenia zatwierdzonych przez władzę lotniczą;

1.1.23 Program lotu pokazowego – szczegółowy plan lotu wykonywanego podczas pokazu lotniczego, od rozpoczęcia
startu do zakończenia dobiegu;

1.1.24 Program pokazu – harmonogram określający działania lotnicze mające charakter widowiskowy, realizowane w
ramach imprezy masowej;

1.1.25 Służba porządkowa – służbę wyznaczoną i przygotowaną do zapewnienia bezpiecznego przebiegu imprezy, speł-
niającą wymagania określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 2 lipca 2002 r. w sprawie wymogów, jakie po-
winny spełniać służby porządkowe organizatora imprezy masowej w zakresie wyszkolenia i wyposażenia, oraz szczegó-
łowych warunków i sposobów ich działania (Dz. U. Nr 113, poz. 986);

1.1.26 STANAG – dokument władz wojskowych państw członkowskich NATO, określający zasady realizacji określo-
nych działań lub przedsięwzięć. Zasady bezpieczeństwa podczas wykonania pokazu przez wojskowe statki powietrzne
określa STANAG nr 3533;

1.1.27 Strefa pokazu – wyznaczoną okresowo, przestrzeń powietrzną o określonych granicach poziomych i pionowych,
wydzieloną dla potrzeb wykonania pokazu;

1.1.28 Upoważnienie pokazu – wydany przez Prezesa Urzędu lub inną uprawnioną organizację lotniczą, imienny doku-
ment potwierdzający uprawnienia pilota (skoczka spadochronowego) do wykonania pokazu akrobacji wyczynowej i gru-
powej, określający typ, grupę statków powietrznych, poziom umiejętności akrobacyjnych, ograniczenia oraz inne warunki
związane z jego wykonaniem (dodatek nr 5).

1.1.29 Widz – osobę obserwującą pokazy i pozostającą w granicach terenów wydzielonych dla publiczności;

1.1.30 Wystawa statyczna sprzętu lotniczego – ekspozycję urządzeń, sprzętu lotniczego oraz statków powietrznych, w
tym biorących udział w pokazie lotniczym podczas imprezy, przy czym urządzenia i statki powietrzne są niedostępne dla
publiczności

3


1.2 POSTANOWIENIA OGÓLNE

1.2.1 Postanowienia zawarte w niniejszym załączniku mają zastosowanie do każdej imprezy lotniczej organizowanej na
terytorium Rzeczpospolitej Polskiej połączonej z publicznym pokazem lotniczym oraz do lotów treningowych związa-
nych z przygotowaniem do pokazu lotniczego.

1.2.2 W celu uzyskania zgody na przeprowadzenie publicznego pokazu lotniczego, dyrektor pokazu nie później niż na
30 dni przed planowanymi pokazami, wystąpi do Prezesa Urzędu z wnioskiem o wydanie zgody na ich przeprowadzenie.
W udzielonej zgodzie mogą zostać określone istotne dla organizacji pokazu warunki i ograniczenia jeżeli zostaną nałożo-
ne.

1.2.3 Odstępstwami wprowadzonymi na czas przeprowadzenia treningów i pokazów mogą być zezwolenia na:

a) loty poniżej wysokości 300 m w wyznaczonej strefie pokazu, w rejonie lotniska lub lądowiska albo nad osiedlami
lub innymi skupiskami ludności;

b) loty nad terenem lotniska lub lądowiska – loty poniżej wysokości 30m (100 ft) podczas przelotów na stałej wysoko-
ści;

c) przewożenie osób na zewnątrz statku powietrznego w miejscu do tego nieprzystosowanym w normalnej eksploata-
cji;

d) loty blisko widzów poniżej minimów, o których mowa w pkt 4.4;

e) loty z prędkością powyżej 460 km/h (250 kt) na wysokości poniżej 3050 m (10000 ft, FL 100);

f) lądowanie w terenie innym niż lotnisko albo lądowisko wpisane do rejestru albo ewidencji;

g) wykonanie pokazu przez pilota zgodnie z postanowieniami, o których mowa w pkt. 2.3.2 oraz 3.5.3;

h) pobyt na pokładzie statku powietrznego wykonującego lot pokazowy osób nie związanych z wykonaniem pokazu;

i) przekroczenie dozwolonych nacisków nawierzchni lotniska lub lądowiska;

j) przeprowadzenie pokazu w miejscu innym niż lotnisko albo lądowisko wpisane do rejestru albo ewidencji;

k) obniżenie wysokości otwarcia spadochronu do 500 m (1500 ft);

l) wykonywanie lotów z prędkością większą niż 460 km/h (250 k

1.2.4 Wzór wniosku o wydanie zgody na przeprowadzenie pokazu określa dodatek nr 1 do niniejszego załącznika.


ROZDZIAŁ 2

WYMAGANIA FORMALNE

2.1 POSTANOWIENIA OGÓLNE


2.1.1 Oprócz wniosku o którym w pkt. 1.2.1, osoba mająca wykonywać obowiązki dyrektora pokazu lotniczego, powinna
przedstawić Prezesowi Urzędu następujące dokumenty:

a) licencję pilota lub skoczka spadochronowego z uprawnieniami instruktorskimi,
b) świadectwo radiooperatora w służbie lotniczej lub,
c) inne dokumenty równoważne, które potwierdzają posiadanie potrzebnej wiedzy oraz doświadczenia w kierowaniu
działaniami lotniczymi


4
2.1.2 W przypadku organizacji pokazu lotniczego nie mającego charakteru publicznego, organizator imprezy powinien
zawiadomić Prezesa Urzędu o planowanym przedsięwzięciu nie później niż 7 dni przed jego przeprowadzeniem.

2.1.3 Prezes Urzędu może określić istotne dla organizacji pokazu, o którym mowa w pkt. 2.1.2, warunki i ograniczenia,
jeśli wymagać będą tego względy bezpieczeństwa.

2.1.4 Zawiadomienie o którym mowa w pkt. 2.1.2, wraz z potrzebnymi dodatkami należy złożyć na druku formularza
stanowiącego dodatek nr 2 do niniejszego załącznika.

2.2 UDZIAŁ PA STWOWYCH
STATKÓW POWIETRZNYCH
W CYWILNYCH POKAZACH LOTNICZYCH

2.2.1 Niepubliczne pokazy lotnicze organizowane przez jednostki organizacyjne podlegające Ministrowi Obrony Naro-
dowej realizowane są w oparciu o odrębne przepisy, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 5 ustawy z dnia

3 lipca 2002 r. - Prawo Lotnicze (Dz. U. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.).

2.2.2 Postanowienia niniejszego rozporządzenia stosuje się podczas organizacji publicznych pokazów lotniczych przez
podmioty cywilne na lotniskach wpisanych do rejestru lotnisk, prowadzonym przez Ministra Obrony Narodowej.

2.2.3 Organizator
imprezy, w której uczestniczą wojskowe statki powietrzne powinien spełnić wymogi strony wojsko-
wej w zakresie zabezpieczenia logistycznego oraz ochrony statków powietrznych, o ile podpisana umowa lub inne poro-
zumienie bilateralne nie stanowi inaczej.

2.3 UDZIAŁ ZAGRANICZNYCH
ZAŁÓG I STATKÓW POWIETRZNYCH

2.3.1 W przypadku udziału w pokazie zagranicznych załóg i zagranicznych statków powietrznych, wydający zezwolenia
pokazu, stosują następujące zasady:

a) zezwolenie pokazu wydane przez władzę lotniczą kraju uczestnika zachowuje ważność podczas udziału w pokazach
lotniczych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem przestrzegania ograniczeń i warunków określonych
w zezwoleniu na ich przeprowadzenie,


2.3.2 W przypadku udziału w pokazie lotniczym pilota posiadającego licencję wydaną przez władzę kraju zagraniczne-
go, Prezes Urzędu może uznać inny dokument potwierdzający posiadane kwalifikacje, z zastrzeżeniem przestrzegania
ograniczeń i warunków określonych w zgodzie na prowadzenie pokazów. Otrzymane w tym trybie zezwolenie ma charak-
ter jednorazowy i uprawnia pilota do wykonania pokazu, na który zostało wydane.

2.3.3 W przypadku udziału w pokazie lotniczym wojskowych statków powietrznych obowiązują następujące zasady:

a) zagraniczne, wojskowe załogi pojedynczych statków powietrznych i zespołów akrobacyjnych z krajów członkow-
skich NATO, podczas realizacji pokazu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, zobowiązane są przestrzegać zasady
określone w STANAG-3533, o ile podpisana umowa międzynarodowa lub inne porozumienie bilateralne nie stano-
wi inaczej,

b) zagraniczne wojskowe załogi pojedynczych statków powietrznych i zespołów akrobacyjnych z krajów nie będących
członkami NATO, podczas realizacji pokazu zobowiązane są przestrzegać zasad, o których mowa w niniejszym za-
łączniku do rozporządzenia, o ile podpisana umowa międzynarodowa lub inne porozumienie bilateralne nie stanowi
inaczej,

c) organizator imprezy zobowiązany jest uzyskać zezwolenie Ministra Obrony Narodowej na udział w pokazie zagra-
nicznych, wojskowych statków powietrznych niezależnie od kraju z jakiego pochodzą. Dyrektor pokazu zobowiąza-
ny jest do poinformowania zainteresowanych załóg i zespołów o konieczności przestrzegania przepisów, o których
mowa w lit. a i w lit. b, na 90 dni przed planowanym pokazem,



5
2.3.4 Uczestnik pokazu wykonujący lot lub loty na cywilnym, zagranicznym statku powietrznym zobowiązany jest
przedstawić, na polecenie dyrektora pokazu, kopie świadectw zdatności do lotu wydane przez władze lotnicze kraju reje-
stracji oraz świadectwa umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu incydentów i wypadków lotniczych.

2.3.5 Użytkownik cywilnego statku powietrznego który posiada wydane przez właściwą miejscowo władzę lotniczą,
świadectwo zdatności do lotu z ograniczeniami, powinien uzyskać zgodę Prezesa Urzędu na wykonywanie lotów poka-
zowych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.


ROZDZIAŁ 3

PERSONEL ORGANIZUJĄCY
ORAZ PLANOWANIE POKAZÓW

3.1 ORGANIZATOR IMPREZY

3.1.1 Organizatorem imprezy może być osoba prawna, osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca oso-
bowości prawnej.

3.1.2 Podmiot, o którym mowa w pkt 3.1.1, odpowiedzialny jest za całokształt działań związanych z jej organizacją i
przebiegiem, łącznie z pokazem lotniczym.

3.1.3 W przypadku organizacji pokazów z udziałem dwunastu i więcej statków powietrznych, organizator imprezy musi
powołać zespół lub zespoły osób funkcyjnych odpowiedzialnych za poszczególne obszary organizacyjne planowanej
imprezy.

3.1.4 Pracami
powołanego zespołu powinna kierować osoba posiadająca doświadczenie w zakresie organizacji imprez
masowych.

3.2 DYREKTOR POKAZU LOTNICZEGO

3.2.1 Dyrektor pokazu lotniczego jest odpowiedzialny za zgodne z obowiązującymi przepisami przygotowanie i prze-
prowadzenie wszelkich działań lotniczych w ramach imprezy połączonej z pokazem lotniczym.

3.2.2 Dyrektorem, o którym mowa w pkt. 3.2.1 może zostać osoba posiadająca doświadczenie lotnicze i organizacyjne
odpowiednie do rozmiaru planowanej imprezy, ilości lotnisk oraz statków powietrznych uczestniczących w jej prowadze-
niu i spełniać wymogi określone w pkt 2.1.1..

3.2.3 Dyrektor, o którym mowa w pkt. 3.2.1 jest odpowiedzialny za nadzorowanie przestrzegania dyscypliny lotniczej
przez załogi statków powietrznych uczestniczących w pokazie i osoby zabezpieczające logistycznie organizowaną impre-
zę. Uprawniony jest do kontroli, modyfikacji, lub odwołania poszczególnych elementów lub całego programu pokazu ze
względu na warunki atmosferyczne lub inne uwarunkowania mające wpływ na bezpieczeństwo imprezy.

3.2.4 Podczas pokazu, w którym biorą udział cztery statki powietrzne lub mniej, obowiązki dyrektora pokazu wykony-
wać może pilot uczestniczący w pokazie.


3.2.5 Podczas pokazu, w którym bierze udział więcej niż osiem statków powietrznych, dyrektorowi pokazu zabrania się
wykonywania lotów w charakterze dowódcy załogi.

3.2.6 Organizator imprezy powinien zapewnić zorganizowany system łączności, pozwalający dyrektorowi pokazu na
sprawną dwustronną komunikację z:

a) personelem lotniczym uczestniczącym w pokazie,
b) zespołem kontroli bezpieczeństwa lotów (jeżeli został powołany),
c) służbami ruchu lotniczego,
d) służbami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy.


3.3 ZESPÓŁ KONTROLI BEZPIECZE STWA LOTÓW

3.3.1 Podczas organizacji i prowadzenia pokazów lotniczych, w których uczestniczyć będzie więcej niż osiem statków
powietrznych, organizator imprezy powołuje zespół kontroli bezpieczeństwa lotów.
6

3.3.2 W
skład zespołu, o którym mowa w pkt 3.3.1 wchodzą: przewodniczący oraz 2 ÷ 4 członków – przedstawicieli
personelu lotniczego, posiadający duże doświadczenie lotnicze na różnych typach statków powietrznych.

3.3.3 Do
zadań zespołu, o którym mowa w pkt 3.3.1 należy w szczególności:

a) analiza i ocena poziomu bezpieczeństwa programów lotów pokazowych poszczególnych statków powietrznych,
b) kontrola uprawnień personelu lotniczego uczestniczącego w pokazie,
c) wszechstronna pomoc dyrektorowi pokazu w monitorowaniu bezpieczeństwa treningów i pokazów oraz lotów stat-
ków powietrznych związanych z logistycznym zabezpieczeniem imprezy,
d) zapewnienie obiektywnej oceny zdarzeń, w przypadku stwierdzenia naruszeń warunków bezpieczeństwa oraz pro-
gramów lotów pokazowych.

3.3.4 Członkowie zespołu, o którym mowa w pkt 3.3.1, wykonują zadania również w dniach przylotów i odlotów statków
powietrznych uczestniczących w pokazach. Obowiązani są do oceny wszystkich lotów oraz przesłanek do naruszeń dys-
cypliny przez personel latający.

3.3.5 Decyzję o lokacji członków zespołu, podczas trwania treningów i pokazów, podejmuje przewodniczący zespołu, w
porozumieniu z dyrektorem pokazu. Wszyscy członkowie zespołu powinni posiadać bezpośrednią, dwustronną łączność z
dyrektorem pokazu.

3.3.6 Członkowie zespołu nie mogą czynnie uczestniczyć w treningu i pokazie lotniczym, którego bezpieczeństwo nad-
zorują.

3.3.7 Zabrania
się łączenia obowiązków przewodniczącego zespołu kontroli bezpieczeństwa lotów i dyrektora pokazu.

3.3.8 W przypadku stwierdzenia naruszeń w zakresie bezpieczeństwa lotu, przewodniczący zespołu kontroli bezpieczeń-
stwa lotów wnioskuje pisemnie do dyrektora pokazu o wstrzymanie albo przerwanie każdego indywidualnego lub grupo-
wego pokazu.

3.3.9 W uzasadnionych przypadkach, przewodniczący, o którym mowa w pkt 3.3.8 może wnioskować o całkowite prze-
rwanie pokazów.

3.3.10 Decyzje, o których mowa w pkt 3.3.8 oraz 3.3.9 podejmuje i realizuje dyrektor pokazu.

3.3.11 W każdym przypadku, wstrzymania albo przerwania treningu lub pokazu, przewodniczący zespołu musi, w nie-
przekraczalnym czasie dwunastu godzin, od momentu jego zakończenia, przedstawić dyrektorowi pokazu pisemną opinię
o przyczynach podjętych działań.

3.4 SŁU BY ZABEZPIECZENIA POKAZÓW

3.4.1 W zakresie przygotowania, organizacji i kierowania służbami zabezpieczenia organizator imprezy przestrzega
postanowienia ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr. 106, poz. 680 z późn.
zm.) oraz aktów wykonawczych z nią związanych.

3.4.2 Dyrektor pokazu obowiązany jest udzielić pracownikom służby porządkowej i informacyjnej szczegółowych
wytycznych w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa publiczności na terenie dla niej wyznaczonym oraz statków po-
wietrznych znajdujących się na ekspozycjach i wystawach statycznych, a także zapewnić pełny dostęp do dróg ewaku-
acyjnych i dróg umożliwiających dojazd pojazdom służb ratowniczych i porządku publicznego.


3.5 PERSONEL LOTNICZY

3.5.1 Pilot
cywilny uczestniczący w treningu lub pokazie musi posiadać:

a) ważną licencję pilota,
b) minimalny poziom doświadczenia określony w pkt 6.4.2,
c) aktualne nawyki w wykonywaniu elementów pilotażu przewidzianych w planie pokazu,
d) upoważnienie pokazu, jeżeli wymagane,
e) dokumenty uprawniające do eksploatacji statku lub statków powietrznych, na których wykonywać będzie loty.

3.5.2 Wymagania, które powinien spełnić pilot, skoczek spadochronowy ubiegający się o wydanie upoważnienia pokazu
do wykonywania akrobacji wyczynowej oraz lotów, skoków określone są w rozdz. 6.
7