Poselski projekt ustawy o uregulowaniu niektórych stosunków prawnych dotyczących opcji walutowych i zmianie innych ustaw

Zgodnie z Wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 22 kwietnia 2005
r. III CK 594/2004 zmiana ustroju gospodarczego, która nastąpiła po 1990 r., może być
uznana za „nadzwyczajną zmianę stosunków” w rozumieniu art. 357.1 kc. Zgodnie z
Wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 21 kwietnia 2005 r. III CK 645/2004
jeżeli dokonana zmiana stanu prawnego wpłynęła w istotny sposób na sytuację majątkową nie
tylko dłużnika ale i wierzyciela, to zasadniczo powinna być traktowana jako nadzwyczajna
zmiana stosunków w rozumieniu art. 3571 kc, choć ocena jej następstw wymaga
uwzględnienia przez Sąd konkretnych okoliczności stanu faktycznego sprawy. Elementem
szczególnie istotnym dla wspomnianej oceny wydaje się być położenie majątkowe stron w
zmienionych warunkach, bowiem ocena „nadzwyczajności” powinna być dokonywana z
punktu widzenia stron stosunku zobowiązaniowego, zważywszy, że klauzula rebus sic
stantibus jest instrumentem mającym wzmacniać fundamentalną zasadę pacta sunt servanda.
W Art. 3581. § 3 kc ustawodawca określił tzw. zasadę waloryzacji - w razie istotnej
zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu
interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób
spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie.
Niniejsza nowelizacja zmierza do wprowadzenia podobnego instrumentu chroniącego
słabszą stronę w obrocie cywilnoprawnym. Zwrócić tez należy uwagę, iż w chwili zawierania
umów prawo polskie przewidywało możliwość dochodzenia roszczeń w oparciu o zasadę
rebus sic stantibus i w oparciu o przepisy dotyczące wad oświadczenia woli.
Równocześnie informuję, iż niniejszy projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii
Europejskiej oraz nie wywołuje ujemnych skutków społeczno-gospodarczych. Ponadto
szacuje się, iż wejście w życie ustawy spowoduje obciążenie dla budżetu Państwa
w wysokości ok. 5.355.000 zł.


Warszawa, 10 marca 2009 r.
BAS-WAL-460/09



Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie zgodno ci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o uregulowaniu niektórych stosunków prawnych dotyczących opcji
walutowych i zmianie innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł
Aleksandra Natalli-Świat)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z
2002 r., Nr 23, poz. 398, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje wyłączenie stosowania art. 3581 §4 ustawy z dnia 23
kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zmianami) w
stosunku do zobowiązań wynikających z opcji walutowych. Oznacza to
zniesienie, odnoszącego się do prowadzącego przedsiębiorstwo, ograniczenia
uprawnienia do żądania zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia
pieniężnego w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po
powstaniu zobowiązania. Projekt przewiduje też, że postępowanie egzekucyjne
przeciw przedsiębiorcy nie może być wszczęte (albo ulega zawieszeniu), w
przypadku „wszczęcia przez przedsiębiorcę postępowania sądowego w związku
z zobowiązaniami dotyczącymi opcji walutowych”. Proponowane w projekcie
dodanie ustępu 1b w artykule 95 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398, ze zmianami)
zakłada zwolnienie z opłat od pozwu o roszczenia o zmianę (rozwiązanie)
umowy z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków albo o zmianę wysokości
lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego w razie istotnej zmiany siły
nabywczej pieniądza.
Proponowana ustawa ma wejść w życie z dniem ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienia będące przedmiotem projektu ustawy.


2
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa UE.

4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o uregulowaniu niektórych stosunków
prawnych dotyczących opcji walutowych i zmianie innych ustaw nie jest objęty
prawem Unii Europejskiej.



Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski


Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, kodeks cywilny, zobowiązania,
waluta, umowa, prawo cywilne


Warszawa, 10 marca 2009 r.
BAS-WAL-461/09

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu – czy
poselski projekt ustawy o uregulowaniu niektórych stosunków prawnych
dotyczących opcji walutowych i zmianie innych ustaw (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Aleksandra Natalli-Świat) jest projektem ustawy
wykonującej prawo Unii Europejskiej

Projekt przewiduje wyłączenie stosowania art. 3581 §4 ustawy z dnia 23
kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zmianami) w
stosunku do zobowiązań wynikających z opcji walutowych. Oznacza to, w
przypadku takich zobowiązań, zniesienie odnoszącego się do prowadzącego
przedsiębiorstwo, ograniczenia uprawnienia do żądania zmiany wysokości lub
sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego w przypadku istotnej zmiany siły
nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania. Proponowana zmiana ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr
167, poz. 1398, ze zmianami) zakłada zwolnienie z opłat od pozwu o roszczenia
o zmianę (rozwiązanie) umowy z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków
albo o zmianę wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego w
razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza.
Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy o uregulowaniu niektórych stosunków prawnych
dotyczących opcji walutowych i zmianie innych ustaw nie jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.

Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych




Michał Królikowski

Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, kodeks cywilny, zobowiązania,
waluta, umowa, prawo cywilne