Opłata komornicza za wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia

Przeczytaj także: TK: sztywne opłaty komornicze niezgodne z Konstytucją

Uchwała została podjęta w związku z zagadnieniem prawnym przedstawionym SN przez sąd drugiej instancji w stanie faktycznym, w którym w związku z zakończeniem postępowania o wykonanie zabezpieczenia, komornik ustalił koszty tego postępowania na kwotę 5.797,80 zł. Kwota ta stanowiła 2% kwoty wynikającej z tytułu zabezpieczenia i odpowiadała wartości zgłoszonego przez wierzyciela roszczenia pieniężnego. W wyniku skargi dłużnika, sąd pierwszej instancji obniżył koszty postępowania do kwoty 326,- zł wskazując, że wysokość opłaty egzekucyjnej uzależniona jest od wartości roszczenia, które w rzeczywistości zostało zabezpieczone. Rozpoznając zażalenie komornika na postanowienie sądu pierwszej instancji, są drugiej instancji powziął wątpliwość: która wartość roszczenia pieniężnego jest podstawą ustalenia opłaty należnej komornikowi za wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia.

Na wstępie SN wskazał, że art. 45 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jednolity Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1376) dotyczący opłaty za czynności egzekucyjne komorników związane z wykonaniem postanowień o udzieleniu zabezpieczenia roszczeń był w ostatnich latach wielokrotnie nowelizowany. Odwołując się natomiast do treści przepisu w jego obowiązującym brzmieniu SN zaznaczył, że przepis ten ma charakter fiskalny, przez co jego ewentualna interpretacja oraz wykładania powinna być ścisła i odnosić się do brzmienia całego przepisu.

Biorąc powyższe pod uwagę, w pierwszej kolejności SN zaznaczył, że wykonanie przez komornika postawienia o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia pieniężnego uzależnione jest od uiszczenia przez wierzyciela opłaty, którą oblicza się w stosunku do wartości roszczenia wskazanego we wniosku. Co istotne, SN podkreślił, że w przepisie nie znajduje się regulacja, zgodnie z którą wysokość opłaty należnej komornikowi jest zależna od wyników podjętych przez niego czynności.

Zdaniem SN, konstrukcja przepisu wskazuje, iż wykonanie postanowienia o udzielaniu zabezpieczenia należy rozumieć, jako podjęcie przez komornika wszystkich czynności, które są legalne i konieczne do wykonania postanowienia zgodnie z tytułem zabezpieczenia oraz wnioskiem wierzyciela. W ocenie SN, nie należy zatem zwrotu „wykonanie postanowienia” rozumieć, jedynie jako czynności komornika, które przyniosły spodziewany efekt.

Uzasadniając powyższe stwierdzenie SN odniósł się do charakteru postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia stwierdzając, że ma ono charakter tymczasowy. W świetle prawa tytuł ten w określonych przypadkach może upaść lub ulec ograniczeniu. Jak wskazał SN, w takich sytuacjach ewentualne czynności egzekucyjne komornika, mające na celu wykonanie tytułu zabezpieczenia, zostałyby zniweczone. Ponadto, SN zaznaczył, że z przepisu nie wynika również, aby po wykonaniu przez komornika postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, możliwe było zweryfikowanie opłaty wniesionej przez wierzyciela i odniesienie jej wysokości do skuteczności czynności komornika.

Tym samym SN wskazał, że wysokość opłaty za wykonanie postanowienia nie może być uzależniona od wyniku postępowania przeprowadzonego przez komornika, a podstawą jej ustalenia jest wartość roszczenia zgłoszona pierwotnie we wniosku.

Podsumowując, SN w Uchwale jednoznacznie wskazał, że podstawą określenia wysokości opłaty za wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia jest wysokość roszczenia, którą wierzyciel wskazuje we wniosku do komornika. Z praktycznego punktu widzenia, jest to informacja szczególnie istotna dla wszystkich, którzy mają zamiar wystąpić do komornika o wykonanie takiego postanowienia. Mając na uwadze omawianą Uchwałę trzeba bowiem pamiętać, że komornik określi wysokość opłaty za swoje czynności w stosunku do wysokości roszczenia zgłoszonego przez wierzyciela. W konsekwencji oznacza to, że nawet jeśli komornik wykona postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia tylko co do części zgłoszonego roszczenia, wysokość wniesionej opłaty za jego czynności nie będzie podlegać proporcjonalnemu obniżeniu.