Kiedy można dokonać potrącenia z wynagrodzenia?

Przeczytaj także: Potrącenia z wynagrodzenia a firmowa karta kredytowa

Przykład 1:

Zadłużenie pracownika z tytułu alimentów wynosi 2000 zł. Jego wynagrodzenie netto wynosi 1500 zł. Można potrącić 3/5 wynagrodzenia, zatem 900 zł. Zakładając, że wynagrodzenie pracownika się nie zmieni, alimenty będą potrącane w kwocie 900 zł przez dwa miesiące, a w trzecim miesiącu zostanie potrącona kwota 200 zł.

Kara pieniężna za jedno przekroczenie nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Jeżeli będzie on ukarany kilkoma karami pieniężnymi, to łącznie nie mogą one przewyższać jednej dziesiątej wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu odliczeń i potrąceniu należności alimentacyjnych i innych należności na podstawie tytułu wykonawczego oraz zaliczek udzielonych pracownikowi.

Należy zwrócić uwagę, że nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości.

Przykład 2: zbieg potrąceń

Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie 1500 zł netto. Ma on potrącenia komornicze z innych tytułów niż alimentacyjne w kwocie 700 zł, a także do rozliczenia zaliczkę w kwocie 200 zł. Maksymalna kwota, jaką może potrącić pracodawca przy zbiegu takich potrąceń, to połowa wynagrodzenia netto, tj. 750 zł, przy czym najpierw (zgodnie z kolejnością wskazaną w Kodeksie pracy) dokonuje w całości potrąceń komorniczych. Należności z tytułu udzielonych zaliczek może potrącić jedynie w wysokości 50 zł, a pozostałą część zaliczki będzie mógł potrącić z kolejnego wynagrodzenia.

Gwarancja minimalnego wynagrodzenia

Pracodawca musi również pamiętać o kwotach wolnych od potrąceń. Ustalenie takiej kwoty jest przejawem ochrony wynagrodzenia pracownika. Kodeks pracy ustanowił kwotę wynagrodzenia, która jest pracownikowi gwarantowana i nie może być uszczuplona. Wolna od potrąceń jest kwota w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę (od stycznia br. wynosi ono 1500 zł brutto, 1111,86 zł netto), po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych innych niż świadczenia alimentacyjne;
• 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (833,90 zł netto) – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
• 90 proc. minimalnego wynagrodzenia (1000,67 zł netto) – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 Kodeksu pracy.

Warto zwrócić uwagę, że jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze, kwoty te ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Przykład 3: pracownik musi otrzymać co najmniej minimalne wynagrodzenie

Pracownica otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 1500 zł netto. Do pracodawcy dotarł tytuł egzekucyjny na kwotę 500 zł. Ponieważ wolna od potrąceń jest kwota 1111,86 zł (minimalne wynagrodzenie netto), pracodawca będzie mógł dokonać potrącenia na pokrycie zobowiązań jedynie do tej kwoty, czyli w kwocie 388,14 zł. Resztę pracodawca potrąci w kolejnym miesiącu.

Jeśli pracownik otrzymuje minimalne wynagrodzenie, a pracodawca otrzyma tytuł egzekucyjny na potrącenie innych świadczeń niż alimentacyjne, np. na 500 zł, wówczas nie ma prawa dokonywać potrącenia.

Należy pamiętać, iż kwota minimalnego wynagrodzenia nie jest jednak chroniona w przypadku potrąceń alimentacyjnych. W tym przypadku można potrącać maksymalnie 3/5 wynagrodzenia.

Źródło: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (art. 84-91, 87, art. 871, art. 88, art. 90, art. 91, 108 § 3); http://www.biznes-firma.pl/Dokonywanie_potracen_z_wynagrodzenia,13696.html

Agnieszka Jastrzębska