eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo pracy › Sezonowy przestój w pracy a zmiana pracodawcy

Sezonowy przestój w pracy a zmiana pracodawcy

2012-05-29 00:22

Sezonowy przestój w pracy a zmiana pracodawcy

Sezonowy przestój w pracy © photo 5000 - Fotolia.com

Firmy, których działalność powiązana jest z warunkami atmosferycznymi, cechują się dużą sezonowością funkcjonowania. Reagują ożywieniem lub spowolnieniem swojej aktywności w zależności od wystąpienia konkretnej pory roku. Nadejście letnich miesięcy powoduje wzmożenie działalności w większości branż, zdarzają się jednak zakłady, które w tym czasie odnotowują wyraźny spadek zamówień. W takich przypadkach powstaje problem "zagospodarowania" pracowników w okresie sezonowej bezczynności zakładu.

Przeczytaj także: System czasu pracy zależny od pogody

Trzeba zapewnić pracę

W takich dziedzinach gospodarki jak budownictwo, turystyka czy rolnictwo nadejście sezonu letniego powoduje gwałtowne ożywienie działalności firm. To na ten okres przypada najbardziej intensywny czas ich funkcjonowania. Takim zakładom nie grozi spadek zamówień, a problemem, jaki może się w tym czasie pojawić, jest deficyt, a nie nadmiar rąk do pracy. Natomiast firmy, których działalność powiązana jest z sezonem zimowym (np. zajmujące się odśnieżaniem czy produkcją typowo "zimowych" akcesoriów) w tym samym okresie mogą mieć odwrotny problem. W ich przypadku lato to czas spowolnienia i ograniczenia działalności, a więc również zmniejszenia ilości pracy dla zatrudnionych osób. Rozwiązaniem trudności wydawałoby się wprowadzenie przestoju, jednak w orzecznictwie i piśmiennictwie z zakresu prawa pracy ugruntowany jest już pogląd o niedopuszczalności jego zarządzenia w takich okolicznościach. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 października 1992 r., sygn. akt I PZP 58/92: "Ograniczenie produkcji wywołane zmniejszeniem popytu na wyroby nie stanowi przestoju w rozumieniu art. 81 Kodeksu pracy".

Przestój nie może więc być spowodowany brakiem zamówień czy trudnościami finansowymi firmy. Jego wprowadzenie z takich przyczyn oznaczałoby przerzucenie na pracownika (który w okresie przestoju ma zapewnione tylko wynagrodzenie przestojowe) ryzyka gospodarczego działalności prowadzonej przez pracodawcę, co jest niezgodne z prawem pracy.

Niemożność wprowadzenia przestoju z powodów ekonomicznych oznacza jednak, że pracownicy, dla których w praktyce nie ma pracy w "słabszych" ekonomicznie miesiącach, muszą mieć zagwarantowaną pensję wynikającą z umowy. W okresie, w którym dochody firm przeżywających sezonowe spowolnienie ulegają obniżeniu, stanowi to poważne obciążenie dla zakładowego budżetu. Dlatego pracodawcy próbują czasowo zredukować poziom zatrudnienia, wysyłając pracowników na urlopy wypoczynkowe. Rozwiązuje to jednak problem tylko częściowo, stąd też wykorzystywane są także inne metody "zagospodarowania" bezrobotnych pracowników. Jedną z nich jest przekazanie ich do innej firmy na podstawie porozumienia między zakładami pracy.

fot. photo 5000 - Fotolia.com

Sezonowy przestój w pracy

Sezonowy przestój w pracy a zmiana pracodawcy

Bezpłatny leasing

Pracodawca, który ma trudności z zapewnieniem swoim pracownikom umówionej pracy w okresie spadku zamówień, może ich "oddać" na pewien czas zainteresowanej tym firmie. Taki transfer jest możliwy w ramach urlopu bezpłatnego udzielonego przekazywanemu pracownikowi w macierzystej firmie. Nie jest to typowy urlop bezpłatny, jego celem jest bowiem podjęcie pracy w innym zakładzie. Ponadto z inicjatywą jego udzielenia występuje nie pracownik, a pracodawca, który porozumiał się z innym pracodawcą co do przejęcia pracownika. Rolą pracownika jest tylko wyrażenie zgody na przejściową zmianę zatrudniającego (art. 1741 K.p.). Nic nie stoi na przeszkodzie, aby tego typu urlop bezpłatny został udzielony każdemu członkowi załogi zatrudnionemu w ramach stosunku pracy, po uzyskaniu każdorazowo wymaganej zgody.

W czasie omawianego urlopu podstawowy stosunek pracy zostaje zawieszony, natomiast u drugiego pracodawcy pracownik podpisuje nową umowę o pracę lub cywilnoprawną. W takiej sytuacji występują dwa równoległe zatrudnienia - zawieszone w podstawowym miejscu pracy i aktywne u drugiego pracodawcy.

Po zakończeniu okresu pracy ustalonego w porozumieniu między zakładami pracy, wypożyczony pracownik powraca do macierzystego pracodawcy i kontynuuje zatrudnienie na warunkach obowiązujących przed urlopem bezpłatnym. Czas jego trwania jest zaliczany do stażu zakładowego u dotychczasowego pracodawcy. Jeżeli jednak chodzi o uwzględnienie go w stażu ogólnym, to obowiązuje zasada dotycząca zwykłego urlopu bezpłatnego, w myśl której nie podlega on wliczeniu do okresu zatrudnienia pracowniczego.

Należy wskazać, iż pracodawca niebędący agencją pracy tymczasowej nie może czerpać zysków z czasowego przekazania pracownika do innego pracodawcy.

Urlop w jednym terminie

Nie zawsze uda się znaleźć pracodawcę, który będzie zainteresowany przejściowym zatrudnieniem u siebie pracowników innej firmy. Bardziej prawdopodobne jest, że pracodawca, który planuje "przeczekać" nieatrakcyjne dla siebie miesiące, musi maksymalnie wykorzystać możliwość wysłania pracowników na urlop wypoczynkowy. Zdarzają się zakłady, w których jest on wykorzystywany przez załogę w tym samym miesiącu. Termin urlopów jest wówczas odgórnie zarządzany przez pracodawcę, głównie po to, aby w miesiącu urlopowego wypoczynku można było ograniczyć działalność zakładu.

Taka praktyka może nasunąć wątpliwości w kontekście wymogu uzgadniania terminu urlopu z zainteresowanym pracownikiem. Uzgodnienie to może jednak zostać zastąpione przez plan urlopów, który uważa się, po jego zaakceptowaniu przez pracownika, za przejaw ustalenia z nim terminu udzielenia urlopu. Dopuszczalne jest więc zaplanowanie urlopu dla wszystkich pracowników danego zakładu w tym samym czasie, np. w lipcu. Warunkiem jest wcześniejsze poczynienie takich ustaleń w planie urlopów. Jak uznał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 marca 2008 r., sygn. akt II PK 214/07, pracownik idący na wypoczynek zgodnie z planem urlopów nie musi składać dodatkowo wniosku o urlop. Oznacza to, że plan urlopów stanowi rodzaj wiążącego porozumienia, które obowiązuje obie strony bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń.

Podstawa prawna:
  • Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.
Przeczytaj także: Czas pracy Czas pracy

oprac. : Agata Barczewska / Gazeta Podatkowa Gazeta Podatkowa

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: