Zastaw rejestrowy na udziałach tylko w formie pisemnej

Przeczytaj także: Jaka suma zabezpieczenia wierzytelności?

Sąd Najwyższy (dalej zwany „SN”) w podjętej w dniu 21 stycznia 2009 r., uchwale w sprawie o sygn. akt III CZP 130/08, udzielił odpowiedzi na pytanie w przedmiocie formy, w jakiej powinna być wyrażona obligatoryjna zgoda zarządu spółki na ustanowienie zastawu rejestrowego, a mianowicie, czy powinna spełniać wymogi odnośnie formy czynności prawnej zawarte w art. 180 kodeksu spółek handlowych (dalej „k.s.h.”) określającego m. in. formę zastawienia udziału, czy też wystarczająca jest zwykła forma pisemna przewidziana, zgodnie z art. 182 ust. 2 k.s.h., dla udzielania przez zarząd zgody na zastawienie udziału?

Zgodnie z art. 63 § 2 kodeksu cywilnego (zwanego dalej „k.c.”), jeżeli do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna, oświadczenie obejmujące zgodę osoby trzeciej powinno być złożone w tej samej formie. Nie będzie miał jednak zastosowania powołany w pytaniu art. 180 k.s.h., zgodnie z którym zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zastawienie powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Uzasadniając swoje stanowisko oraz podstawy prawne zastosowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, SN powołał się na ustawę z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, która przewiduje do umów o ustanowienie zastawu rejestrowego, właśnie formę pisemną zastrzeżoną pod rygorem nieważności, zatem należy ją uznać jednocześnie za właściwą także dla udzielenia zgody przez zarząd.

Wskutek powyższego, również drugi z przytoczonych w pytaniu prawnym przepisów, art. 182 k.s.h. przewidujący zwykłą formę pisemną dla udzielenia zgody przez zarząd na dokonanie powyższych czynności, nie będzie właściwy.