Zasiłek chorobowy: zmiana interpretacji przepisów

Przeczytaj także: Premia a podstawa wymiaru zasiłku chorobowego

Dotychczas do podstawy wymiaru zasiłku (decydującej o wysokości samego zasiłku chorobowego) nie wliczało się tych składników wynagrodzenia, co do których układ zbiorowy pracy albo przepisy o wynagradzaniu nie zawierały postanowień w kwestii ich zmniejszenia w okresie pobierania zasiłku. Tym samym prowadziło to do zaniżenia wypłacanego zasiłku w stosunku do pobieranego wynagrodzenia oraz zaburzało równowagę pomiędzy wymiarem pracowniczych składek na ubezpieczenie chorobowe a wysokością wypłacanego zasiłku. Wysokość zasiłku była zatem uzależnione od woli pracodawcy, wyrażonej w regulaminie wynagradzania.

W razie sporu organy państwa nie badały, czy składniki wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę zostały faktycznie wypłacone w okresie pobierania zasiłku (a więc sam zasiłek powinien być odpowiednio niższy), lecz opierały się na nieprecyzyjnych regulaminach wynagradzania i na tej podstawie akceptowały zaniżenie zasiłków chorobowych, mimo odprowadzenia przez pracownika składek na ubezpieczenie chorobowe od wszystkich składników wynagrodzenia.

Obecnie pracownik za czas choroby trwającej łącznie do 33 dni w roku kalendarzowym zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia. Prawo do zasiłku chorobowego finansowanego z FUS pracownik ma, począwszy od 34. dnia niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym, a zasiłek przysługuje mu nie dłużej niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została gruźlicą - nie dłużej niż przez 270 dni. Tytułem składki na ubezpieczenie chorobowe pracownik uiszcza 2,45% tych składników wynagrodzenia, które z pewnością nie zostaną mu wypłacone w okresie pobierania zasiłku, co wynika albo wprost z układów zbiorowych pracy czy przepisów o wynagradzaniu, albo też z przemilczenia tej kwestii w tych aktach.

Wyrok w praktyce, oznacza, że na mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji RP można wznowić postępowania w sprawach, w których sądy orzekły, opierając się na niekonstytucyjnym rozumieniu art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Natomiast w sprawach, w których nie toczyły się żadne postępowania, stosuje się:

• w stosunku do wynagrodzenia chorobowego - art. 291 kp, który ustanawia 3-letni okres przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy,
• w stosunku do zasiłku chorobowego - art. 67 ust. 4 ustawy zasiłkowej, który ustanawia 3-letni okres przedawnienia roszczeń o wypłatę zasiłku, gdy niewypłacenie jego części było następstwem błędu płatnika składek albo ZUS.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Podstawa prawna:

• Wyrok TK z 24 czerwca 2008 r. (SK 16/06).

Źródło: Płace w firmie. Rozliczanie wynagrodzeń w praktyce
Autor: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka