Przepisy prawne: najważniejsze zmiany II-IV 2017 r.

Przeczytaj także: Przepisy prawne: najważniejsze zmiany IX 2015 r.

POSTĘPOWANIE CYWILNE

W dniu 15 lutego 2017 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 187), na podstawie której:

• wydłużono okres na wznowienie postępowania cywilnego po uprawomocnieniu się wyroku z pięciu do dziesięciu lat;
• wskazano, że w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, jeśli nie upłynął jeszcze pięcioletni termin na ich wznowienie, będzie stosowany nowy dziesięcioletni termin.

KRAJOWA ADMINISTRACJA SKARBOWA

W dniu 1 marca 2017 r. weszła w życie ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1947), na podstawie której m.in.:

• utworzono Krajową Administrację Skarbową, która ma zastąpić dotychczasowe niezależne piony: administrację podatkową, Służbę Celną oraz kontrolę skarbową;
• Krajowa Administracja Skarbowa ma wykonywać zadania z zakresu realizacji dochodów z tytułu podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych, ochrony interesów Skarbu Państwa oraz ochrony obszaru celnego Unii Europejskiej, a także zapewnić obsługę i wsparcie podatnika, płatnika i przedsiębiorcy;
• znacząco zwiększono uprawnienia organów administracji, m.in. w zakresie kontroli skarbowej. Urzędnikom przyznano uprawienie wszczęcia kontroli już z momentem doręczenia podatnikowi upoważnienia do jej przeprowadzenia (nawet bez wcześniejszego zawiadomienia). W przypadku uzasadnionego podejrzenia naruszenia obowiązujących przepisów urzędnikom przyznano uprawnienie przeprowadzenia niezwłocznej kontroli, za okazaniem legitymacji;
• zmieniono regulacje normujące tryb odwołania od negatywnych decyzji podatkowych oraz wypełnianie deklaracji i wydawanie indywidualnych interpretacji podatkowych;
• wprowadzono maksymalny okres trwania kontroli celno-skarbowej, który ma wynosić 3 miesiące (z możliwością jej przedłużenia w określonych przypadkach).

PRAWO KARNE

W dniu 1 marca 2017 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 244), na podstawie której m.in.:

• wprowadzono szereg nowych instrumentów prawnokarnych, które koncentrują się na zwalczaniu procederu związanego z wyłudzaniem z budżetu państwa zwrotu kwot naliczonych tytułem podatku VAT;
• wprowadzono nowe regulacje, których celem jest zwalczanie przestępczości polegającej na tworzeniu nierzetelnych, nieprawdziwych faktur VAT, w zakresie okoliczności mogących mieć wpływ na określenie wysokości należności publicznoprawnych;
• wprowadzono różne typy czynów zabronionych:
  • typ podstawowy – zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat;
  • typ kwalifikowany – zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata;
  • typ uprzywilejowany (wypadek mniejszej wagi) – zagrożony karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do odpowiednio 2 lub 3 lat.

OFERTA PUBLICZNA I WARUNKI WPROWADZANIA INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH DO ZORGANIZOWANEGO SYSTEMU OBROTU ORAZ SPÓŁKI PUBLICZNE

W dniu 17 marca 2017 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 452), na podstawie której m.in.:

• uchylono obowiązek ogłaszania wezwania, o którym była mowa w art. 72 zmienianej ustawy, zgodnie z którym nabycie akcji spółki publicznej w liczbie powodującej znaczące zwiększenie udziału w ogólnej liczbie głosów (odpowiednio o więcej niż 5% lub 10%) w określonym terminie (odpowiednio 12 miesięcy lub 60 dni) mogło nastąpić wyłącznie w wyniku ogłoszenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę tych akcji;
• zmiany mają dostosować tryb nabywania akcji do obecnego stanu rozwoju polskiego rynku kapitałowego.

GRY HAZARDOWE

W dniu 1 kwietnia 2017 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r., poz. 88), na podstawie której m.in.:

• poszerzono katalog podmiotów mogących podlegać karom pieniężnym na posiadaczy samoistnych oraz posiadaczy zależnych lokali, w których znajdują się automaty do gier;
• stworzono podstawy prawne do blokowania stron internetowych, które oferują nielegalne gry hazardowe, oraz usług płatniczych, które są dostępne na takich stronach. Ministra Finansów zobowiązano do prowadzenia Rejestru domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą;
• rozszerzono katalog gier, które mogą być organizowane za pośrednictwem Internetu. Zastrzeżono jednocześnie, że z wyłączeniem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych organizowanie tego typu gier objęte będzie monopolem państwa;
• wprowadzono zmiany związane z ustanowieniem monopolu państwa na organizowanie gier na automatach poza kasynami;
• wprowadzono zmiany dotyczące prowadzenia działalności polegającej na urządzaniu gier w pokera. Wprowadzono możliwość urządzania ww. gier przez podmioty posiadające koncesję na prowadzenie kasyna oraz przez podmioty nieposiadające takiej koncesji. Zastrzeżono, że gry w pokera za pośrednictwem Internetu, mogą organizować jedynie podmioty wykonujące monopol państwa.

SYSTEM MONITOROWANIA DROGOWEGO PRZEWOZU TOWARÓW

W dniu 18 kwietnia 2017 r. weszła w życie ustawa o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (Dz. U. z 2017 r., poz. 708), na podstawie której m.in.:

• określono zasady systemu monitorowania drogowego przewozu tzw. towarów wrażliwych oraz odpowiedzialności za niestosowanie się do regulacji dot. przewozu tych towarów;
• za towary wrażliwe uznano m. in. paliwa silnikowe, paliwa opałowe, oleje smarowe, wyroby zawierające alkohol etylowy (odmrażacze na bazie alkoholu etylowego, rozcieńczalniki i rozpuszczalniki), alkohol etylowy całkowicie skażony oraz susz tytoniowy;
• wskazano, że system monitorowania drogowego nie będzie dotyczył przesyłek i towarów wrażliwych poniżej 500 kg wagi lub 500 litrów objętości oraz przesyłek wybranych materiałów w niewielkich opakowaniach jednostkowych, nawet jeżeli łączna masa lub objętość przesyłki przekracza ww. limity;
• wprowadzono obowiązek zgłaszania przewozu towarów wrażliwych. Zobowiązano Szefa Krajowej Administracji Skarbowej do monitorowania przewozu towarów wrażliwych i prowadzenia teleinformatycznego rejestru zgłoszeń;
• określono zasady kontroli przewozu towarów oraz kary za niestosowanie się do obowiązujących regulacji.

PRAWO KARNE

W dniu 27 kwietnia 2017 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r., poz. 768), na podstawie której m.in.:

• wprowadzono instytucję tzw. „konfiskaty rozszerzonej” umożliwiającej orzeczenie przepadku mienia w stosunku do osób, którym sprawca przekazał określone składniki majątku;
• zastosowano szereg domniemań prawnych, skutkujących przeniesieniem ciężaru dowodu legalnego pochodzenia majątku zagrożonego przepadkiem na oskarżonego lub inną osobę, która dysponuje tym mieniem. Podstawą zastosowania domniemań jest np. udowodnienie sprawcy popełnienia przestępstw w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, uczynienie z czynu zabronionego stałego źródła dochodów lub popełnienie przestępstwa zagrożonego odpowiednio surową karą. Rezultatem zastosowania domniemania jest stwierdzenie przestępczego pochodzenia majątku;
• wprowadzono możliwość orzeczenia przepadku przedsiębiorstwa nienależącego do sprawcy, które stanowiło narzędzie popełnienia czynu zabronionego, w przypadku popełnienia niektórych przestępstw, z których osiągnięto korzyści o znaczącej wartości;
• rozszerzono katalog czynów zabronionych, w stosunku do których może zostać orzeczony przepadek oraz wydłużono do 5 lat okres obowiązywania ww. odwróconego ciężaru dowodu;
• poszerzono katalog przestępstw, w odniesieniu do których możliwe jest orzeczenie przepadku pomimo wystąpienia przeszkody do wydania wyroku skazującego. Wprowadzono możliwość orzeczenia przepadku np. w razie niewykrycia lub śmierci sprawcy albo zawieszenia postępowania z powodu ciężkiej choroby sprawcy, uniemożliwiającej mu udział w postępowaniu;
• wprowadzono możliwość orzeczenia nawiązki na rzecz pokrzywdzonego albo Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w razie gdy nie orzeczono o przepadku przedsiębiorstwa.