Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

Druk nr 3811


Warszawa, 21 lipca 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja









Pani

Małgorzata Kidawa-Błońska

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Wandę Nowicką.

(-) Piotr Paweł Bauć; (-) Jan Cedzyński; (-) Piotr Chmielowski; (-) Artur
Dębski; (-) Marek Domaracki; (-) Dariusz Cezar Dziadzio; (-) Wincenty
Elsner;
(-) Artur
Górczyński;
(-) Tadeusz
Iwiński; (-) Łukasz
Krupa; (-) Jacek Kwiatkowski; (-) Małgorzata Marcinkiewicz; (-) Leszek
Miller; (-) Wanda Nowicka; (-) Cezary Olejniczak; (-) Zofia
Popiołek; (-) Jerzy Wenderlich; (-) Ryszard Zbrzyzny.
PROJEKT

USTAWA
z dnia … 2015 r.
o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii


Art. 1. W ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U.
z 2012 r. poz. 124 oraz z 2015 r. poz. 28 i 875) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 62 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Nie popełnia przestępstwa określonego w ust. 1 kto posiada w celu leczniczym
żywicę lub ziele konopi innych niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także
wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste, zgodnie z udokumentowanym
zaleceniem lekarza, w ilości nie przekraczającej zapotrzebowania na maksymalnie 90 dni
stosowania.”;
2) w art. 63 dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
„4. Nie popełnia przestępstwa określonego w ust. 1 kto uprawia w celu leczniczym
na własne potrzeby konopie inne niż włókniste, zgodnie z udokumentowanym zaleceniem
lekarza, w ilości nie przekraczającej zapotrzebowania na maksymalnie 90 dni stosowania.
5. Nie popełnia przestępstwa określonego w ust. 2 kto zbiera w celu leczniczym
na własne potrzeby ziele konopi innych niż włókniste, zgodnie z udokumentowanym
zaleceniem lekarza, w ilości nie przekraczającej zapotrzebowania na maksymalnie 90 dni
stosowania.”;
3) w załączniku nr 1 w części „4. Środki odurzające grupy IV-N” w tabeli skreśla się pozycję
dotyczącą „KONOPI ZIELE innych niż włókniste” i „ŻYWICA KONOPI”.
Art. 2. Ustawi wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.


UZASADNIENIE

1. Cel projektu.
Projektowana regulacja ma na celu usunięcie wzajemnej sprzeczności w regulacjach
ustawowych oraz wartości jaką stanowi ochrona zdrowia publicznego. Żywica i ziele
konopi wymienione zostały w tabeli I-N ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
co zgodnie z przepisem art. 33 ust. 1 przesądza o ich zastosowaniu do celów medycznych
(także przemysłowych i prowadzenia badań). Jednocześnie wpisanie żywicy i ziela
konopi do tabeli IV-N przesądza o braku możliwości ich medycznego zastosowania
(patrz: art. 33 ust. 2).
Biorąc pod uwagę powyższe, dążąc do usunięcia naruszania prawa do ochrony
zdrowia i fakt jawnej niesprawiedliwości dotykającej osób chorych i cierpiących,
wnioskodawcy proponują dopuścić do stosowania w celach medycznych ziela konopi
i żywicy konopi.
2. Rzeczywisty stan w dziedzinie stanowiącej przedmiot regulacji.
Ziele i żywica konopi, stosowane w celach terapeutycznych od tysięcy lat,
są przedmiotem rosnącego zainteresowania nowoczesnej medycyny i nauki. Coraz
więcej badań klinicznych, laboratoryjnych i przypadków kazuistycznych dowodzi
ich skuteczności w leczeniu takich chorób jak padaczka, zapalne choroby jelit, jaskra,
a także w łagodzeniu przebiegu chorób przewlekłych, jak choroba Alzheimera, SM
czy AIDS. Preparaty konopi używane są w terapii bólu i terapii paliatywnej. Nadzieję
budzą wiadomości o ich antynowotworowych właściwościach. Dlatego też, wiele krajów
Unii Europejskiej, a także Kanada czy Izrael, oraz 25 stanów USA dopuściło ich używanie
w celach medycznych.
Wiadomości o właściwościach leczniczych konopi są szeroko komentowane w
Internecie. Chorzy i ich bliscy podejmują próby zdobycia marihuany i jej pochodnych
poprzez zakup na czarnym rynku, nielegalny przywóz z zagranicy lub nielegalną hodowlę.
Narażają się na odpowiedzialność karną i stymulują rozwój podziemnego obrotu i
nielegalnej produkcji.
Polityka zakazu jest niezrozumiała dla opinii publicznej. Jak wynika z sondażu PBS
z 3-5 lipca, 68 proc. Polaków uważa, że prawo powinno zezwalać na używanie
marihuany w leczeniu, przy czym 42 proc. opowiada się za jej dopuszczeniem wyłącznie
ze wskazania lekarskiego, a 26 proc. - bez żadnych ograniczeń. Tylko 18 proc.
jest zdania, że powinna być zakazana w leczeniu.
3. Różnica między dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym.
Przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii penalizują uprawę konopi, zbiór
jej ziela czy posiadanie konopi, niezależnie od jej przeznaczenia. Możliwości używania
konopi w celach medycznych nie rozszerza ani dostępność na rynku jednego
produkowanego z marihuany leku na stwardnienie rozsiane (zwłaszcza, biorąc pod uwagę,
że koszt miesięcznej terapii sięga 3-4 tysięcy polskich złotych), ani trójstopniowa
procedura tzw. importu docelowego, z której skorzystało zaledwie kilkanaście osób.
W wyroku z 4 listopada 2014 roku (sygn. akt SK 55/13) Trybunał Konstytucyjny
(dalej: TK) potwierdził słuszność sankcjonowania zakazu uprawy konopi i posiadania
marihuany co do zasady. TK uznał jednak, że „w świetle aktualnych badań naukowych
marihuana może być wykorzystywana w celach medycznych, zwłaszcza w przypadku
łagodzenia negatywnych objawów chemioterapii stosowanej w chorobach
nowotworowych (...). Na tym tle ujawnia się niespójność regulacji mających na celu
realizację prawa do ochrony zdrowia (ar. 68 ust. 1 Konstytucji RP)”. TK podkreślił,
że „z punktu widzenia określonej grupy obywateli korzystających ze świadczeń opieki
zdrowotnej, dopuszczenie medycznego wykorzystywania marihuany wymaga rozważenia
z uwagi na terapeutyczną przydatność marihuany w pewnych stanach chorobowych”.
TK zwrócił również uwagę, że możliwe jest używanie marihuany do celów
medycznych, o ile została przywieziona z zagranicy, co pogłębia to niespójność między
celami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii a celami ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej. W ustnym uzasadnieniu wyroku TK sędzia Piotr Tuleja stwierdził, że „brak
uzasadnienia dla zakazu posiadania marihuany, gdy jest to uzasadnione względami
medycznymi np. leczenia w stanach terminalnych”.
Postanowieniem sygnalizacyjnym z 17 marca (sygn. akt S 3/15) TK „przedstawił
Sejmowi RP uwagi dotyczące celowości podjęcia działań ustawodawczych,
zmierzających do uregulowania kwestii medycznego wykorzystania marihuany”. TK
wezwał Sejm RP do „zharmonizowania regulacji urzeczywistniających deklarowane przez
ustawodawcę cele w taki sposób, by w analizowanym zakresie realizacja jednego z nich
(przeciwdziałaniu narkomanii) nie prowadziła do całkowitego wykluczenia realizacji
drugiego celu (ochrony zdrowia)”.
Także dyrektor Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii stwierdził,
że „ludzie, którzy cierpią na różnego rodzaju choroby, a dla których pomocą mogą
być produkty bazujące na marihuanie, powinni mieć do nich dostęp. Nie powinniśmy
się kierować żadną ideologią, czy przekonaniami, tylko dobrem pacjenta”.
Biorąc pod uwagę opisane argumenty medyczne i konstytucyjne, dążąc do usunięcia
naruszania prawa do leczenia i fakt jawnej niesprawiedliwości dotykającej osób chorych
i cierpiących, wnioskodawcy proponują dopuścić do stosowania w celach medycznych
ziela konopi i żywicy konopi.
4. Przewidywane skutki prawne, gospodarcze i społeczne.
Przedmiotowy projekt ustawy wychodzi naprzeciw społecznym oczekiwaniom
dotyczącym stworzenia możliwości stosowania ziela i żywicy konopi w celach
medycznych. Jak wcześniej wskazano, w sondażu PBS z 3-5 lipca, 68 proc. Polaków
uważa, że prawo powinno zezwalać na używanie marihuany w leczeniu.
W aspekcie gospodarczym, projekt ustawy umożliwi wprowadzenie do obrotu
gospodarczego ziela konopi i żywicy konopi stosowanych do celów medycznych,
przez co zwiększy się gwarancja bezpieczeństwa konsumenta, który nie będzie zmuszony
pozyskiwać wyżej wskazanych środków na nielegalnym rynku.
Skutkiem prawnym będzie wprowadzenie możliwości posiadania, uprawy i zbiorów
środków na bazie konopi w ramach kontrolowanego o związanego z wykorzystaniem
ich do celów medycznych.
5. Przewidywane skutki finansowe projektu.
W ocenie projektodawców niniejszy projekt nie spowoduje negatywnych skutków
finansowych dla budżetu państwa.
6. Założenia podstawowych aktów wykonawczych.
Projekt przedmiotowej ustawy nie przewiduje konieczności wydania aktów
wykonawczych do ustawy.