Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych

Druk nr 3205


Warszawa, 3 lutego 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja



Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o świadczeniach
rodzinnych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Marzenę Okła-Drewnowicz.


(-) Elżbieta
Achinger;
(-) Joanna Bobowska;
(-) Jacek
Brzezinka; (-) Renata Butryn; (-) Stanisław Chmielewski; (-) Marian
Cycoń; (-) Czesław Czechyra; (-) Zofia Czernow; (-) Ewa
Drozd;
(-) Arkady
Fiedler;
(-) Krzysztof Gadowski; (-) Czesław
Gluza;
(-) Tomasz
Głogowski; (-) Rafał Grupiński; (-) Marek
Hok; (-) Maria Małgorzata Janyska; (-) Bożena Kamińska; (-) Brygida
Kolenda-Łabuś; (-) Sławomir Kowalski; (-) Ligia Krajewska; (-) Elżbieta
Królikowska-Kińska; (-) Marek Krząkała; (-) Józef Lassota; (-) Arkadiusz
Litwiński; (-) Zofia Ławrynowicz; (-) Robert Maciaszek; (-) Małgorzata
Niemczyk; (-) Stefan Niesiołowski; (-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Marzena
Okła-Drewnowicz; (-) Janina Okrągły (-) (-) Witold Pahl; (-) Paweł
Papke; (-) Małgorzata Pępek; (-) Lucjan Marek Pietrzczyk; (-) Beata
Rusinowska; (-) Dorota Rutkowska; (-) Krystyna Sibińska; (-) Henryk
Siedlaczek;
(-) Bożena
Sławiak;
(-) Paweł
Suski;
(-) Michał
Szczerba; (-) Bożena Szydłowska; (-) Marcin Święcicki; (-) Teresa
Świło;
(-) Łukasz
Tusk;
;
(-) Ewa Wolak; (-) Ryszard
Zawadzki; (-) Stanisław Żmijan.
Projekt
U S T A W A
z dnia ………………………2015 r.
o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych

Art. 1. W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U.
z 2013 r. poz. 1456, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 10:
a) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:
„2a. W przypadku gdy osoba uprawniona do dodatku sprawuje opiekę nad dzieckiem
w wieku do ukończenia 5 roku życia, innym niż dziecko w związku z opieką nad którym
udzielono urlopu wychowawczego, kwotę dodatku zwiększa się o 200 zł na każde dziecko
w wieku do ukończenia 5 roku życia, inne niż dziecko w związku z opieką nad którym
udzielono urlopu wychowawczego.
2b. W przypadku sprawowania opieki nad więcej niż jednym dzieckiem w wieku do
ukończenia 5 roku życia, urodzonym podczas jednego porodu, kwotę dodatku zwiększa się
o 200 zł na drugie i każde kolejne dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, urodzone
podczas jednego porodu.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Osobie uprawnionej do dodatku, przysługuje jeden dodatek bez względu na liczbę dzieci
nad którymi sprawowana jest opieka.”;
2) w art. 32 ust. 1b i 1d otrzymują brzmienie:
„1b. Wszczęcie postępowania w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczeń
rodzinnych, na korzyść strony, w zakresie zmiany wysokości świadczeń, następuje z urzędu.
1d. Decyzje w sprawie zmiany wysokości świadczeń rodzinnych są natychmiast wykonalne.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz.
1623 i 1650 oraz z 2014 r. poz. 559 i 567.


Uzasadnienie
Projektowana ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych zmierza do ujednolicenia
zasad przyznawania prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem
w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, a także do zwiększenia wysokości tego
świadczenia w przypadku wychowywania w trakcie urlopu wychowawczego więcej niż
jednego dziecka.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu
wychowawczego wprowadzony ustawą z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach
rodzinnych, zastąpił w 2004 r., realizowany do tego czasu na podstawie ustawy z dnia
1 grudnia 1994 r. o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych, zasiłek
wychowawczy.
Dodatek ten, podobnie jak poprzedzający go zasiłek wychowawczy, jest świadczeniem
przysługującym opiekunowi, który korzysta z urlopu wychowawczego. Celem dodatku jest
częściowe zrekompensowanie utraconego wynagrodzenia z uwagi na korzystanie
z bezpłatnego urlopu wychowawczego. Mając na uwadze cel dodatku, osobie przebywającej
na urlopie wychowawczym przysługuje jeden dodatek bez względu na ilość dzieci, nad
którymi sprawowana jest opieka.
Zgodnie z art. 186 Kodeksu pracy, niezależnie od liczby dzieci urodzonych podczas jednego
porodu, pracownikowi przysługuje jeden urlop wychowawczy i z tytułu przebywania na tym
urlopie wychowawczym wypłacany jest przedmiotowy dodatek, a nie z tytułu urodzenia
dziecka, czy też wychowywania więcej niż jednego dziecka urodzonych podczas jednego
porodu. Urodzenie więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu, nie uprawnia do
dwóch urlopów wychowawczych, do dwóch wynagrodzeń z pracy, ani do dwóch dodatków
z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Na gruncie
ww. dodatku, preferencją w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego
porodu, jest możliwość pobierania ww. dodatku przez okres 36. miesięcy, a więc
12 miesięcy dłużej niż w przypadku urodzenia jednego dziecka podczas porodu.
Powyższy stan prawny, zgodnie z którym, niezależnie od liczby dzieci urodzonych podczas
jednego porodu, przysługuje jeden dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie
korzystania z urlopu wychowawczego był dość jednolicie stosowany do dnia 26 czerwca
2014 r., kiedy to Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale o sygnaturze I OPS 15/13
,dokonał wykładni dotychczasowych przepisów, w której stwierdził, że jeżeli osoba
uprawniona korzysta z urlopu wychowawczego z tytułu opieki nad więcej niż jednym
dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu i na każde z tych dzieci przysługuje jej zasiłek
rodzinny, to wobec braku jednoznacznego zapisu, że przysługuje jej tylko jeden dodatek, do
każdego z zasiłków rodzinnych na te dzieci przysługuje dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem
w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.
Powyższa uchwała, pomimo iż nie ma mocy wiążącej w stosunku do gminnych organów
właściwych realizujących świadczenia rodzinne, skutkuje rozbieżnościami w sposobie
realizacji ww. dodatku przez gminy.
W związku z powyższym, niezbędne jest uregulowanie opisanej kwestii zgodnie z opisanym
wyżej celem tego świadczenia, poprzez dodanie jednoznacznego zapisu, że osobie
korzystającej z urlopu wychowawczego przysługuje jeden dodatek.
Istotne jest jednak, że uwzględniając potrzebę zwiększenia wsparcia rodziców ponoszących
zwiększone wydatki w związku wychowywaniem więcej niż jednego dziecka
(w szczególności w związku z urodzeniem więcej niż jednego dziecka podczas jednego
porodu), proponuje się zwiększenie wysokości dodatku w przypadku sprawowania, w okresie
korzystania z urlopu wychowawczego, opieki nad więcej niż jednym dzieckiem.
Podwyższenie dodatku o 200 zł na każde dziecko w wieku do 5 lat, inne niż dziecko
w związku z opieką nad którym udzielono urlopu wychowawczego oznacza wzrost wydatków
budżetu państwa (z uwzględnieniem kosztów obsługi) o ok. 46,0 mln zł w skali roku.
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej