Nowelizacja ustawy o ofercie publicznej

Przeczytaj także: Jak przygotować spółkę do IPO?

Jedną z wielu zmian, na które warto zwrócić uwagę, jest rezygnacja z pojęcia tzw. publicznego proponowania nabycia papierów wartościowych i pozostawienie wyłącznie jednolitej definicji oferty publicznej. W dotychczasowym stanie prawnym przez ofertę publiczną było rozumiane udostępnianie, co najmniej 100 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji o papierach wartościowych i warunkach dotyczących ich nabycia, stanowiących dostateczną podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu tych papierów wartościowych.

Zgodnie z nowelizacją, obecnie ofertą publiczną jest natomiast udostępnianie, co najmniej 150 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji o papierach wartościowych i warunkach ich nabycia, stanowiących wystarczającą podstawę do podjęcia decyzji o nabyciu tych papierów wartościowych. Zrezygnowano zatem z kryterium odpłatności przy kwalifikowaniu określonej oferty jako oferty publicznej, oraz zwiększono ze 100 do 150 osób liczbę adresatów, przy osiągnięciu której udostępnianie informacji o papierach wartościowych kwalifikuje się jako oferta publiczna.

Niewielką, choć istotną z praktycznego punktu widzenia zmianą jest także dodanie nowelizacją definicji dnia roboczego (przez dzień roboczy rozumie się dni od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy). Warto także zwrócić uwagę, że po nowelizacji, w przypadku przeprowadzania oferty publicznej dotyczącej emisji nowych akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, wpłaty na akcje gromadzone będą na wydzielonym rachunku bankowym tej firmy i nie będą mogły zostać przekazane emitentowi przed zarejestrowaniem przez sąd rejestrowy podwyższenia kapitału zakładowego. Zmiana ta ma na celu ograniczenie ryzyka inwestorów dotyczącego ewentualnych trudności w odzyskaniu wpłat na akcje w przypadku gdyby podwyższenie nie zostało zarejestrowane, a emitent przed zarejestrowaniem wykorzystałby już środki z uzyskanych wpłat.

Ciekawym novum wprowadzonym przez nowelizację jest także umożliwienie stosowania przez emitentów papierów wartościowych o charakterze nieudziałowym tzw. oferty kaskadowej. Oferta kaskadowa polega na tym, że emitent sprzedaje papiery wartościowe wybranej instytucji lub instytucjom finansowym, które następnie je odsprzedają (w tym również kolejnym instytucjom finansowym), tworząc tym samym kolejne poziomy tzw. kaskady (stąd nazwa tego rodzaju oferty). Ostatecznie, papiery wartościowe trafiają do szerszego grona inwestorów (detalicznych), przy czym zazwyczaj dopiero na tym ostatnim etapie oferta spełnia przesłanki oferty publicznej, ponieważ zwykle dopiero wówczas dochodzi do proponowania nabycia papierów więcej niż 150 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi. Istotą oferty kaskadowej jest dopuszczenie możliwości sprzedawania papierów wartościowych przez instytucje finansowe, które nabyły je od emitenta (tzn. przez uczestników oferty kaskadowej) we własnym imieniu i na własny rachunek, ale na podstawie jednego prospektu emisyjnego sporządzonego przez emitenta (za jego zgodą). Warto podkreślić, że wprowadzona przez nowelizację oferta kaskadowa została ograniczona do nieudziałowych papierów wartościowych, co wyłącza możliwość jej stosowania np. do akcji.

Warto także zwrócić uwagę, że nowelizacja zmienia w pewnym stopniu zakres odpowiedzialności za prawdziwość, rzetelność i kompletność informacji zamieszczonych w prospekcie emisyjnym. Tzw. sprzedający (czyli właściciel papierów wartościowych dokonujący oferty publicznej - przed zmianą przepisów zwany wprowadzającym), jeśli jest wobec emitenta podmiotem dominującym lub wywierającym na emitenta znaczący wpływ, będzie obecnie odpowiadał za wszystkie informacje zawarte w prospekcie, a nie tylko za informacje, które dotyczą sprzedaży i sprzedającego (dawniej wprowadzającego). Podobnie, jeśli to podmiot zabezpieczający jest wobec emitenta podmiotem dominującym lub wywierającym na emitenta znaczący wpływ, również podmiot zabezpieczający będzie obecnie odpowiadał za wszystkie informacje zawarte w prospekcie, a nie tylko za informacje o tym podmiocie i o ustanowionym zabezpieczeniu (jak to miało miejsce dotychczas).

Kolejną ważną zmianą jest wprowadzenie wyraźnego zakazu udostępniania, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji w celu promowania bezpośrednio lub pośrednio nabycia lub objęcia papierów wartościowych albo zachęcania, bezpośrednio lub pośrednio, do ich nabycia lub objęcia (chyba że informacje udostępniane są mniej niż 150 osobom lub nie są udostępniane nieoznaczonemu adresatowi). Jako wyjątek od tego zakazu stanowiącego zasadę, dopuszczalne obecnie będzie jedynie prowadzenie przez emitenta lub sprzedającego tzw. akcji promocyjnej, której sposób prowadzenia jest szczegółowo uregulowany i podlega ścisłemu nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.

Podsumowując, nowelizacja wprowadziła wiele istotnych zmian w zakresie oferty publicznej, które wyniknęły z konieczności dostosowania przepisów krajowych do regulacji unijnych. Spośród wielu szczegółowych zmian na uwagę zasługuje przede wszystkim wprowadzenie nowej definicji oferty publicznej, umożliwienie emitentom nieudziałowych papierów wartościowych stosowania tzw. oferty kaskadowej, zmiany w zakresie odpowiedzialności sprzedającego (dawniej wprowadzającego) i podmiotu zabezpieczającego za treść prospektu emisyjnego, a także wprowadzenie generalnego zakazu publicznego zachęcania do nabycia papierów wartościowych, z wyjątkiem dopuszczalności tzw. akcji promocyjnej (ściśle uregulowanej i nadzorowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego).