Skuteczne rozwiązanie terminowej umowy o pracę

Przeczytaj także: Sposoby rozwiązania umowy o pracę

Zgodnie z art. 55 § 1 oraz § 1¹ k.p. umowę o pracę można też rozwiązać bez zachowania okresu wypowiedzenia. Może to nastąpić tylko w dwóch przypadkach:

• gdy zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe;
• gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia powinno być przedstawione w formie pisemnej, najpóźniej miesiąc od uzyskania wiadomości o zaistnieniu przyczyny rozwiązania umowy w tym trybie, obowiązkowo z podaniem tej przyczyny. Umowa zostaje rozwiązana w momencie dostarczenia oświadczenia pracodawcy. Składający ma prawo do rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia, jeżeli pracodawca dopuścił się wobec niego naruszenia swoich podstawowych obowiązków. Jako przykład wskazać tutaj można: naruszenie godności, zasad równego traktowania, zaniechanie prowadzenia systematycznych szkoleń pracowników z zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, brak zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy czy brak terminowej i prawidłowej wypłaty wynagrodzenia.

− Pracownikowi rozwiązującemu umowę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracodawcę przysługuje odszkodowanie w wysokości równej wynagrodzeniu, które otrzymywałby za okres wypowiedzenia, a w przypadku umów na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy za okres 2 tygodni. Dodatkowo kodeks pracy zrównuje skutki rozwiązania umowy w tym trybie z rozwiązaniem umowy za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę. Oznacza to, iż pracownik ma prawo do otrzymania zasiłku dla bezrobotnych czy świadczenia przedemerytalnego – wyjaśnia Karina Włodarczyk z Kancelarii Prawnej Trinity Waluga i Wspólnicy należącej do Grupy Trinity S.A.

Wynagrodzenie i rozliczenie pracownika

Pracodawca ma obowiązek wypłacić zatrudnionemu wynagrodzenie za czas świadczonej pracy do momentu rozwiązania umowy. W tym czasie muszą zostać wypłacone wszystkie elementy wynagrodzenia, jakie przysługiwało pracownikowi. Ponadto w okresie wypowiedzenia umowy ma on obowiązek wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli taka będzie decyzja pracodawcy. W przeciwnym razie, zgodnie z art. 171 k.p., przysługuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane dni urlopowe. Pracownik powinien również oddać wartościowe przedmioty, takie jak: laptop, telefon komórkowy oraz rozliczyć się z narzędzi, pieniędzy czy podobnych przedmiotów.

Świadectwo pracy

Pracownik zgodnie z art. 97 § 1 k. p. powinien otrzymać od pracodawcy świadectwo pracy, niezwłocznie po zakończeniu trwania stosunku pracy. Powinno to nastąpić w dniu rozwiązania umowy. Można je otrzymać osobiście lub w terminie 7 dni od rozwiązania stosunku pracy za pośrednictwem poczty. Pracodawca ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za niewydanie tego dokumentu w terminie bądź wydanie go błędną treścią. Odszkodowanie z tego tytułu jest równe wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, jednak nie dłużej niż 6 tygodni.

Po ustaniu stosunku pracy, na pisemny wniosek podatnika, w terminie 14 dni od dnia złożenia go, pracodawca zobowiązany jest do sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz Urzędowi Skarbowemu imiennej informacji PIT-11. Pracodawca powinien też w ciągu 7 dni od ustania stosunku pracy wyrejestrować pracownika z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w ZUS.