eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo pracy › Kiedy urlop bezpłatny?

Kiedy urlop bezpłatny?

2012-09-04 00:15

Kiedy urlop bezpłatny?

Kiedy urlop bezpłatny? © NAN - Fotolia.com

Urlop bezpłatny bywa czasami koniecznością, a niekiedy korzystnym wyjściem dla obu stron stosunku pracy: pracodawcy i pracownika. Zwykle ma on opinię łatwego, ale praktyka pokazuje, że i on może powodować dużo problemów...

Przeczytaj także: Urlop wypoczynkowy

Urlop bezpłatny udzielany jest tylko na pisemny wniosek pracownika (nigdy pracodawcy). Nie przysługuje zatem pracownikowi z mocy ustawy, w przeciwieństwie do urlopu wypoczynkowego, ale zależy od tego, czy pracownik zechce z niego skorzystać, czy też nie. Pracodawca nie może więc zmusić pracownika do skorzystania z urlopu bezpłatnego, np. dlatego, że firma ma kłopoty finansowe. Pracownik mógłby wówczas wystąpić do sądu o dopuszczenie go do pracy oraz o wypłatę wynagrodzenia przestojowego. Gdyby wówczas zachorował, przysługuje mu zasiłek chorobowy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 21 listopada 1996, III AU r. 34/96, Prawo Pracy z 1997 r. z. 2, str. 45).

Przepisy nie wskazują, w jakim celu udziela się urlopu bezpłatnego. Może on być udzielony np. w celu odpoczynku, podjęcia innej pracy zarobkowej, nauki itp. Pracownik nie ma obowiązku powiadamiania pracodawcy, dlaczego chce skorzystać z urlopu bezpłatnego. Oczywiście, jeśli ten cel przedstawi, może to mieć wpływ na wyrażenie przez pracodawcę zgody na skorzystanie przez pracownika z urlopu bezpłatnego.

Przepisy nie przewidują także terminu skorzystania z urlopu bezpłatnego ani długości jego trwania. O tym decyduje najpierw pracownik, pisząc wniosek o urlop bezpłatny, a następnie pracodawca - podejmując decyzję o skorzystaniu przez pracownika z urlopu bezpłatnego.

Z urlopu bezpłatnego pracownik może skorzystać niezależnie od tego, jaki ma staż pracy. Może z niego skorzystać już w pierwszym dniu pracy, nawet jeśli jest to pierwsza praca w jego karierze zawodowej (nie musi czekać aż minie mu miesiąc pracy) - oczywiście o ile pracodawca się na to zgodzi. Przepisy nie przewidują także wymiaru urlopu bezpłatnego. Może być on zatem udzielony na jeden dzień, kilka dni, tygodni, miesięcy czy nawet lat.

fot. NAN - Fotolia.com

Kiedy urlop bezpłatny?

Urlop bezpłatny udzielany jest tylko na pisemny wniosek pracownika (nigdy pracodawcy)

Przez okres urlopu bezpłatnego pracownik nie uzyskuje prawa do wynagrodzenia. Jeśli choruje podczas urlopu bezpłatnego i otrzyma zwolnienie lekarskie, nie przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe ani zasiłek chorobowy (art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). Zwolnienie lekarskie nie przerywa urlopu bezpłatnego i nie przedłuża okresu tego urlopu (wyrok SN z 30 sierpnia 1973 r., I PR 408/073, OSNC 1974/5/96).

Zgoda pracodawcy na urlop bezpłatny

Co do zasady pracodawca może zgodzić się na urlop bezpłatny, lecz nie musi. Może zatem pracownikowi odmówić. Warto to zrobić w formie pisemnej, np. pisząc na wniosku o urlop bezpłatny "nie wyrażam zgody", albo "wyrażam zgodę na urlop bezpłatny, lecz w terminie od dnia ...do dnia ..." (w tym ostatnim przypadku pracownik powinien zaakceptować zmianę terminu).

Warto odmówić udzielenia urlopu bezpłatnego w sytuacji, gdy pracownik ma jeszcze do wykorzystania urlop wypoczynkowy. Przyznanie urlopu bezpłatnego w takiej sytuacji może bowiem spowodować, że pracownik nie wykorzysta urlopu wypoczynkowego w terminie. Poza tym w razie gdyby odszedł z firmy, trzeba będzie wypłacić mu ekwiwalent za niewykorzystany urlop.

Nie można jednak odmówić udzielenia urlopu bezpłatnego w przypadku:
  • urlopu bezpłatnego udzielanego pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem, gdy z wnioskiem o urlop bezpłatny wystąpi organizacja związkowa,
  • wniosku pracownika młodocianego, ucznia szkoły dla pracujących, w okresie ferii szkolnych w wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy. Okres urlopu bezpłatnego wlicza się wówczas do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.


www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.

oprac. : KadryOnline KadryOnline

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: