Wypowiedzenie umowy terminowej a odprawa pieniężna

Przeczytaj także: Rozwiązanie umowy bez odprawy pieniężnej

Pracodawca zwalnia za wypowiedzeniem z przyczyn organizacyjnych kilku pracowników zatrudnionych na czas określony. Czy w przypadku umów terminowych oraz pracownika, który prowadzi równolegle działalność gospodarczą jest obowiązany wypłacić odprawy pieniężne?

Obowiązek wypłacenia odpraw istnieje pod warunkiem, że pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników.

Każdy podmiot zatrudniający wymienioną na wstępie liczbę pracowników jest objęty regulacjami ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.), dalej ustawy. Powołany akt prawny przewiduje wypłacanie odpraw pracownikom zwalnianym z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Ponadto ustawa nie ogranicza kręgu pracowników uprawnionych do odpraw związanych z utratą pracy tylko do zatrudnionych na podstawie umów na czas nieokreślony.

---

Ważne: Przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych stosuje się w przypadku rozwiązania za wypowiedzeniem przez pracodawcę (albo za porozumieniem stron z inicjatywy pracodawcy) umów zawartych zarówno bezterminowo, jak i na czas określony, także na okres próbny i na czas wykonania określonej pracy.

---

Obowiązek wypłacenia odprawy pieniężnej zwalnianemu pracownikowi zależy od istnienia dwóch przesłanek:

• ogólnego stanu zatrudnienia wpływającego na objęcie pracodawcy przepisami ustawy, wynoszącego co najmniej 20 pracowników,
• przyczyny rozwiązania umowy o pracę - niedotyczącej pracownika.

Ustawa wyróżnia zwolnienia grupowe i indywidualne, w zależności od liczby jednocześnie zwalnianych osób, przy czym zwolnienia grupowe wiążą się z dodatkowymi obowiązkami pracodawców polegającymi na ich współpracy z zakładowymi organizacjami związkowymi lub przedstawicielstwem pracowników oraz z urzędami pracy. Zwolnienia mają charakter grupowy, jeśli pracodawca w okresie nieprzekraczającym 30 dni wypowiada albo proponuje rozwiązanie umowy za porozumieniem stron grupie co najmniej:

• 10 pracowników, gdy zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
• 10% pracowników, gdy zatrudnia od 100 do 299 pracowników,
• 30 pracowników, gdy zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.

Powyższe liczby obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie umów z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 osób. Zwolnienia indywidualne wystąpią wówczas, gdy w takim samym okresie, zachodzi konieczność rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z mniejszą liczbą osób, niż przewidzianą w definicji zwolnienia grupowego. W przypadku zwolnień indywidualnych obowiązuje dodatkowy warunek, polegający na tym, że przyczyny zwolnienia niedotyczące pracownika muszą stanowić wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy. Jak wyjaśniono w orzecznictwie, ta wyłączność zachodzi w sytuacji, gdy bez jej zaistnienia pracodawca nie podjąłby indywidualnej decyzji o zwolnieniu danego pracownika.

O obowiązku wypłacania odpraw dla redukowanych pracowników stanowi art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych. Na podstawie powołanej normy pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego lub indywidualnego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości zależnej od zakładowego stażu pracy. Tak więc odprawy wynoszą:

• jednomiesięczne wynagrodzenie, przy stażu zakładowym krótszym niż 2 lata,
• dwumiesięczne wynagrodzenie, jeżeli staż zakładowy wynosi od 2 do 8 lat,
• trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli staż zakładowy wynosi ponad 8 lat.