Przedawnione wierzytelności a rejestry dłużników

Przeczytaj także: Przedawnione długi mogą wpędzić dłużnika w kłopoty

Biura informacji gospodarczej

Podmiotami zbierającymi informacje o niespłaconych długach są biura informacji gospodarczej (BIG). Działają one na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Wpisanie dłużnika przez wierzyciela do rejestru prowadzonego przez BIG wymaga zawarcia umowy z biurem (art. 12 ustawy). Z zawarciem umowy wiąże się konieczność uiszczania opłat wskazanych w cennikach poszczególnych biur.

Wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:

1) zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym,

2) łączna kwota wymagalnych zobowiązań wobec wierzyciela wynosi:

• co najmniej 200 zł - gdy dłużnik jest konsumentem,
• co najmniej 500 zł - gdy dłużnik nie jest konsumentem,

3) zobowiązania są wymagalne od co najmniej 60 dni,

4) upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura. Wezwanie powinno zostać wysłane na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres miejsca zamieszkania. Natomiast w przypadku dłużnika niebędącego konsumentem - na adres do doręczeń, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej.

Przedawniony dług podstawą wpisu do BIG

Wpisanie dłużnika do rejestru prowadzonego przez BIG nie wymaga wcześniejszego oddania sprawy do sądu i uzyskania wyroku czy nakazu zapłaty przeciw dłużnikowi. Dzięki temu możliwe jest wpisanie do rejestru dłużników informacji o długach, mimo iż uległy one przedawnieniu.

Dług przedawniony nadal istnieje, nie ulega on umorzeniu. Przedawnienie ma jedynie ten skutek, że jeśli pozwany o zapłatę dłużnik podniesie w sądzie zarzut przedawnienia, to sąd z uwagi na upływ terminu przedawnienia będzie musiał oddalić powództwo. Gdyby zarzut przedawnienia nie został w sądzie podniesiony, to sąd nie mógłby przedawnienia uwzględnić "z urzędu".

Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych nie przewiduje, aby do rejestru dłużników można było wpisywać tylko wierzytelności, które nie uległy jeszcze przedawnieniu. Nie nakazuje też usuwania informacji o wpisanych wierzytelnościach, które uległy przedawnieniu. Wywołuje to szereg konsekwencji zarówno dla wierzycieli, jak i dłużników.

Straszak na dłużników

Możliwość wpisania do BIG informacji o długach, mimo iż uległy one już przedawnieniu, jest niewątpliwie korzystna dla wierzycieli. Może to być jedyny sposób na zmuszenie dłużnika do zapłaty. Wpis w BIG utrudnia uzyskanie kredytu, skorzystanie z leasingu, stanowi ostrzeżenie dla potencjalnych kontrahentów. Dlatego wiele osób reguluje swoje zobowiązania, gdy otrzymają wezwanie do zapłaty z informacją, że nieuregulowanie zobowiązań spowoduje wpisanie informacji o zadłużeniu do BIG.