Nowe prawo probiercze

Przeczytaj także: Hossa na metalach szlachetnych. Czy kilkuletnie maksima się utrzymają?

W dniu 7 listopada 2011 r. weszła w życie większość przepisów ustawy z dnia 1 kwietnia 2011 roku Prawo probiercze (Dz. U. z 2011 r. Nr 92, poz. 529, dalej „nowa ustawa”), która uchyliła dotychczas obowiązującą ustawę z dnia 3 kwietnia 1993 r. Prawo probiercze (Dz. U. z 1993 Nr 55, poz. 249 ze zm.). Celem nowej ustawy jest przede wszystkim dostosowanie systemu administracji probierczej do potrzeb rynku i konsumentów.

Nowa ustawa określa:

• 1) zasady i warunki wprowadzania do obrotu wyrobów z metali szlachetnych oraz obrotu nimi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• 2) zasady i tryb przeprowadzania badań i oznaczania wyrobów z metali szlachetnych oraz wyrobów zawierających metale szlachetne;
• 3) obowiązujące próby dla wyrobów z metali szlachetnych;
• 4) organizację administracji probierczej;
• 5) zasady nadzoru nad wykonywaniem przepisów ustaw.

Należy przy tym wskazać, że nowa ustawa wprowadza wiele nowych przepisów mających na celu bardziej precyzyjne ujęcie kwestii prawa probierczego. Dużo dokładniej określone zostały podstawowe terminy z zakresu prawa probierczego, a w wielu przypadkach wprowadzono wyczerpujące katalogi pojęć. Poniżej przedstawiamy niektóre zmiany wprowadzone nową ustawą.

Według dotychczas obowiązującej ustawy, to minister właściwy do spraw gospodarki określał, w drodze rozporządzenia, próby dla wyrobów z metali szlachetnych. To uregulowanie decydowało o względnie uznaniowym i elastycznym sposobie określania prób metali szlachetnych przez organ administracji. Nowa ustawa nie zawiera takiego upoważnienia i sama określa próby dla metali szlachetnych. Jednocześnie nowa ustawa precyzuje, że zawartość metalu szlachetnego w wyrobie określa się próbą, przez którą rozumie się stosunek masy czystego metalu szlachetnego zawartego w stopie do masy stopu, wyrażony w częściach tysięcznych. Wyrób odpowiada danej próbie, jeżeli zawartość metalu szlachetnego nie jest mniejsza od przewidzianej dla danej próby.

Przepisami nowej ustawy, zasługującymi na uwagę, są przepisy dotyczące administracji probierczej, zakresu jej działania i uprawnień. Nowe przepisy precyzują kompetencje organów administracji probierczej i upraszczają jej funkcjonowanie. Organami administracji probierczej, po wejściu w życie nowej ustawy, są Prezes Głównego Urzędu Miar (który wykonuje swoje zadania w zakresie probiernictwa przy pomocy Głównego Urzędu Miar) oraz dyrektorzy okręgowych urzędów probierczych (którzy wykonują swoje zadania przy pomocy kierowanych przez nich okręgowych urzędów probierczych). Zlikwidowane zostały urzędy obwodowe. Ponadto, nowa ustawa wprowadziła możliwość realizowania zadań administracji probierczej w oparciu o formułę partnerstwa publiczno-prywatnego oraz możliwość tworzenia punktów probierczych u podmiotu wprowadzającego wyrób
do obrotu.