Obowiązek utworzenia służby BHP

Przeczytaj także: Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP

Zgodnie bowiem z przepisem art. 23711 §1 kodeksu pracy pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, zwaną dalej "służbą bhp", pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Pracodawcy chcąc jednak obniżyć koszty działalności często decydują się na powierzenie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Tego rodzaju rozwiązanie ma wiele zalet, począwszy od braku konieczności tworzenia nowego etatu w zakładzie pracy i wiązania się umową o pracę z kolejnym pracownikiem, skończywszy zaś na aspektach finansowych. Zdarza się jednak, iż działalność pracodawców w tym zakresie uznawana jest za nieprawidłową. Poniżej przedstawiono zatem rozbieżności, na jakie może natknąć się pracodawca postawiony przed obowiązkiem stworzenia służby bhp.

Zawarte w przywołanym artykule przepisy nakładają obowiązek zapewnienia przez pracodawcę odpowiednich służb lub wyznaczenia konkretnych osób, które będą zajmowały się problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy. Obowiązek taki ciąży na każdym pracodawcy niezależnie od liczby zatrudnianych pracowników, ta bowiem ma wpływ wyłącznie w kwestii formy, w jakiej pełnione będą funkcje w zakresie bhp (np. samodzielne wykonywanie zadań bhp, powierzenie ich specjaliście, itp.). Jak już wspomniano pracodawcy zatrudniający powyżej 100 pracowników zostali zobligowani do stworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowiącej odrębną komórkę organizacyjną w zakładzie. Oznacza to, że pracodawca powinien zatrudnić pracownika wyłącznie do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szczegółowe zasady tworzenia służby bhp oraz jej zadania i uprawnienia reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 ze zm.). Służbę bhp stanowią zgodnie z §1 ust. 1 rozporządzenia wyodrębnione komórki organizacyjne jednoosobowe lub wieloosobowe. Dokładną liczbę pracowników służby ustala pracodawca biorąc pod uwagę stan zatrudnienia oraz występujące w zakładzie warunki pracy i związane z nimi zagrożenia zawodowe, a także uciążliwości pracy. Musi on jednak wziąć pod uwagę, że w przypadku zatrudniania:

• od 100 do 600 pracowników może stworzyć jednoosobową lub wieloosobową komórkę albo zatrudnić w tej komórce pracownika służby bhp w niepełnym wymiarze czasu pracy;
• ponad 600 pracowników musi zatrudnić w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej 1 pracownika służby bhp na każdych 600 pracowników.

W razie braku wykwalifikowanych pracowników, pracodawca może powierzyć zadania służby bhp specjaliście spoza zakładu pracy (art. 23711 §2 kodeksu pracy). Osoba wykonująca zadania służby bhp powinna spełniać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zadań tej służby. Szczegółowy zakres działania, uprawnienia, organizację, liczebność, podporządkowanie służby bhp, kwalifikacje wymagane do wykonywania zadań służby bhp również określa przywołane rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy.