Przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej

Przeczytaj także: Przepisy prawne: najważniejsze zmiany VIII 2013

Niemniej jednak kodeks postępowania cywilnego, pod pewnymi warunkami umożliwia stronie dokonanie określonej czynności procesowej także po uchybieniu przez nią terminu. Taką możliwość daje instytucja przywrócenia terminu. Jednakże należy mieć na względzie, iż powyższa instytucja służy tylko do przywrócenia terminów procesowych: sądowych i ustawowych oraz terminów egzekucyjnych. Konieczne jest także zaistnienie łącznie czterech przesłanek:

• strona uchybiła terminowi do dokonania określonej czynności procesowej bez swojej winy,
• uchybienie terminu pociągnęło dla strony ujemne skutki procesowe,
• strona złożyła wniosek o przywrócenie terminu w Sądzie, w którym czynność miała być dokonana, w terminie tygodniowym od czasu ustania przyczyny powodującej uchybienie terminu wraz z uprawdopodobnieniem okoliczności uzasadniających powyższy wniosek,
• wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie terminu, strona dokonała czynności procesowej, której uchybiła.

Brak winy w uchybieniu przez stronę terminu jest podstawową przesłanką do jego przywrócenia. Albowiem warunkiem uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu do dokonania określonej czynności procesowej jest wykazanie przez stronę, że wskutek przyczyn od niej niezależnych, pomimo całej swej staranności nie mogła dokonać tej czynności w terminie. Przeszkoda taka zachodzi wtedy, gdy dokonanie czynności w ogóle było wykluczone, jak również wtedy, gdy w danych okolicznościach nie można było oczekiwać od strony, by zachowała dany termin procesowy.

Dlatego w każdym przypadku przy ocenie braku winy, jako przesłanki przywrócenia terminu uchybionego przez stronę, należy uwzględniać wymaganie dołożenia należytej staranności człowieka przejawiającego dbałość o swe własne życiowo ważne sprawy. (wyrok SN z dnia 8 października 2010 r., II PK 70/10) By zatem można było mówić o braku winy, musi zachodzić niezależna od strony przeszkoda, która uniemożliwiała jej dokonanie czynności w terminie. Brak winy będzie każdorazowo podlegać ocenie Sądu.

Drugim warunkiem do przywrócenia stronie terminu są ujemne skutki prawne wynikłe z uchybienia przez nią terminu. Skoro tak, uchybienie musi spowodować dla strony negatywne następstwa. W przypadku ich braku, wniosek o przywrócenie terminu będzie niezasadny.

Zgodnie z art. 169 § 1 k.p.c. pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do Sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. Wniosek musi być zgłoszony na piśmie (wyjątek dotyczy spraw z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych) i zawierać wymogi pisma procesowego z art. 126 k.p.c.