Rękojmia a gwarancja

Przeczytaj także: Prawa konsumenta. Nowe zasady rękojmi i gwarancji

Terminy i przesłanki dochodzenia roszczeń

Przesłanką odpowiedzialności gwarancyjnej jest ujawnienie się wady w terminie określonym w karcie gwarancyjnej. Gdy termin ten nie jest jednoznacznie określony, np. „w terminie roku od wydania rzeczy”, ochrona gwarancyjna przyznana kupującemu może być węższa lub szarsza od kodeksowej i uprawnienia kupującego niemalże w pełni zależą od umowy z gwarantem (za wyjątkiem przypadających na ustawową rękojmię).

Specyficzne dla gwarancji jakości jest to, iż termin gwarancji ulega przedłużeniu o czas, w ciągu którego – wskutek wady rzeczy objętej gwarancją – kupujący nie mógł z niej korzystać (art. 581 KC § 2). W przypadku, gdy gwarant dostarczył nową rzecz albo dokonał istotnych napraw rzeczy objętej gwarancją, termin gwarancji „biegnie” na nowo od chwili dostarczenia rzeczy wolnej od wad lub zwrócenia rzeczy naprawionej. Tymczasem, gdy gwarant wymienił część rzeczy, powyższe stosuje się odpowiednio do wymienionych przedmiotów. Czas, jaki przysługuje gwarantowi na dopełnienie jego obowiązków to czas niezbędny w normalnym toku postępowania do realizacji naprawy lub wymiany rzeczy, przy czym nie krótszy od zastrzeżonego w gwarancji.

Gwarancja obowiązuje przez okres podany w dokumencie gwarancyjnym, a jeśli termin nie został wskazany, wynosi on jeden rok licząc od dnia, w którym rzecz została kupującemu wydana.

W przypadku rękojmi, Kodeks cywilny precyzuje terminy za pomocą rozróżnienia na terminy za wady fizyczne, wady prawne oraz terminy reklamacje. Uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku licząc od dnia, w którym rzecz została kupującemu wydana. Gdy chodzi o wady budynku - po upływie lat trzech.

Powyższe terminy nie obowiązują, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił. Zarzut z tytułu rękojmi może być podniesiony także po zakończeniu tych terminów, jeżeli przed ich upływem kupujący zawiadomił sprzedawcę o wadzie. W celu skorzystania z rękojmi za wady fizyczne niezbędne jest zgłoszenie wady w ciągu miesiąca od jej wykrycia. Dla zachowania terminów zawiadomienia o wadach rzeczy sprzedanej, wystarczy wysłać przed upływem tych terminów list polecony.

Uprawnienia z tytułu rękojmi za wady prawne rzeczy sprzedanej wygasają po upływie roku od chwili, w której kupujący dowiedział się o istnieniu wady. Jeżeli kupujący o istnieniu wady prawnej został poinformowany dopiero na skutek powództwa osoby trzeciej, termin ten biegnie od dnia, w którym orzeczenie wydane w sporze z osobą trzecią stało się prawomocne. Podobnie jak wskazano powyżej, upływ powyższego terminu nie wyłącza wykonania uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił. Zarzut z tytułu rękojmi może być podniesiony także po upływie powyższego terminu, jeśli przed jego upływem kupujący zawiadomił sprzedawcę o wadzie.

Praktyka obrotu gospodarczego pokazuje jak bardzo ważne jest prawidłowe przygotowanie chociażby dokumentu gwarancyjnego, który stać się może w przyszłości podstawą wielomiesięcznego sporu dotyczącego ujawnionej wady rzeczy sprzedanej. Precyzyjne powinny być nie tylko specyfikowane warunki techniczne uznania gwarancji ale i kwestie formalne związane ze zgłaszaniem wady, wymagana procedura reklamacyjna i warunki jej przeprowadzenie.