Urlop wypoczynkowy

Przeczytaj także: GIP: zaległy urlop na żądanie ważny do 31 XII 2008

Wymiar urlopu

Długość trwania urlopu jest różna w zależności od stażu pracy. Im dłuższy staż pracy, tym więcej dni wolnych od pracy.

Roczny wymiar urlopu wynosi:

• 20 dni roboczych – jeśli staż pracy wynosi mniej niż 10 lat,
• 26 dni roboczych – jeśli staż pracy wynosi 10 lat i więcej.

To oczywiście standardowy wymiar urlopu, który nie dotyczy takich branż jak np. szkolnictwo, gdzie wymiar urlopu przysługujący nauczycielom jest o wiele wyższy.

Urlop przy części etatu

Długość urlopu pracownika zatrudnionego na niepełny etat ustala się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy, biorąc pod uwagę przysługujący mu wymiar urlopu (20 lub 26 dni przy pełnym etacie).

Marianna, mająca 12-letni staż pracy, w 2010 roku pracuje na 3/4 etatu. Wymiar urlopu przysługujący jej za ten rok to 3/4 (75%) z 26 dni, czyli 19,5 dnia, co po zaokrągleniu w górę daje 20 dni. Niepełne dni zwykle zaokrągla się w górę.

Niepełne dni urlopu obowiązkowo zaokrągla się w górę w przypadku pracownika zatrudnionego na niepełny etat, pracownika zatrudnianego w ciągu roku oraz pracownika, który wrócił do pracy z urlopu bezpłatnego.

Pierwsza praca

Osoba, która podejmuje pracę po raz pierwszy, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego jej po przepracowaniu miesiąca. W praktyce oznacza to, że po zakończeniu pierwszego miesiąca pracy pracownik może wziąć 1/12 należnego urlopu rocznego. Miesiąc pracy nie musi się pokrywać z miesiącem kalendarzowym.

Ewa podjęła swoją pierwszą pracę 31 maja 2010 roku. Jako pracownikowi o stażu pracy krótszym niż 10 lat przysługuje jej 20 dni urlopu rocznie. Na początku października Ewa chce wziąć urlop. Będzie jej przysługiwało 6,6 dni urlopu. Wynika to z następującego obliczenia:

Bierzemy pod uwagę 4 miesiące pracy Ewy: czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień. Tak więc 4/12 z 20 dni = 6,6 dni.

W przypadku pierwszej pracy pracodawca nie ma obowiązku zaokrąglania niepełnego dnia urlopu w górę, pracownik może więc stracić taki niepełny dzień urlopu. Wielu pracodawców jednak zaokrągla niepełny dzień urlopu w górę mimo braku takiego nakazu, co jest z korzyścią dla pracownika.

Jeśli pracodawca nie zaokrągli niepełnego dnia urlopu w górę, a pracownik będzie chciał go wykorzystać w przysługującym wymiarze (np. 2/3 dnia, czyli 5,3 godziny), może to zrobić dopiero wtedy, gdy nie pozostał mu do wykorzystania inny pełny dzień urlopu.

Niedziele i święta

Urlopu udziela się w dni, które zgodnie z rozkładem czasu pracy danego pracownika nie są dla niego dniami wolnymi. W związku z tym w przypadkuniektórych pracowników może to być niedziela lub dzień świąteczny. W niektórych branżach bowiem niedziela jest dniem roboczym. W zamian pracownikowi przysługuje inny dzień wolny od pracy. Wtedy ten wolny dzień traktowany jest jak niedziela, czyli urlop nie dotyczy tego dnia.

W sytuacji, gdy święto przypadnie w sobotę, pracownikom, dla których sobota jest dniem wolnym od pracy, należy się dodatkowy dzień wolny.

Standardowy rozkład czasu pracy

Standardowy dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Urlop przyznaje się w takim wymiarze godzinowym, jaki odpowiada dobowemu wymiarowi czasu pracy danego pracownika w danym dniu. Oznacza to, że w przypadku pracownika, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi 8 godzin, jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Jest tak również w przypadku pracownika, którego dobowy wymiar czasu pracy wynosi mniej niż 8 godzin.