Rekompensata za pracę w dzień wolny

Przeczytaj także: Dzień wolny za święto a nadgodziny

2. Dzień wolny oddany – a co z wynagrodzeniem?

Za dzień wolny od pracy udzielony w zamian za wykonywanie pracy w sobotę (czyli w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy) pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia.

Wynagrodzenie należy mu się natomiast za pracę wykonaną, a więc za godziny faktycznie przepracowane. Jeśli praca świadczona w sobotę (tj. w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy) miała niższy wymiar (np. 4 godziny) niż wymiar czasu pracy przewidziany w rozkładzie czasu pracy na dzień wolny udzielony za pracę w sobotę (np. 8 godzin), to pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie za przepracowane w sobotę godziny wraz z wynagrodzeniem uzupełniającym obliczonym jak za przestój za godziny niedopracowane do wymiaru czasu pracy przewidzianego na „inny dzień wolny".

3. Jeśli nie oddasz dnia wolnego…

Nieudzielenie dnia wolnego za pracę w sobotę stoi w sprzeczności z przepisami prawa pracy, bowiem nie przewidują one innej możliwości rekompensaty. Jeśli już tak się stanie z przyczyn usprawiedliwionych (np. dlatego, że praca w „wolną sobotę” przypadała pod koniec okresu rozliczeniowego, przez co w praktyce nie można było „oddać” pracownikowi wolnego, a po „pracującej sobocie” pracownik rozchorował się i z tego powodu nie zdążył uzgodnić terminu udzielenia dnia wolnego), to pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie za pracę w tym dniu oraz ewentualnie rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wykonywanie dodatkowej pracy w dniu wolnym od pracy z reguły spowoduje przekroczenie normy średniotygodniowej i godziny nadliczbowe (przy założeniu, że przypadający do przepracowania wymiar czasu pracy pracownika został prawidłowo rozłożony przez pracodawcę, np. tak jak w pytaniu), za które pracownikowi należy się normalne wynagrodzenie wraz z dodatkiem 100% za każdą godzinę takiej pracy, chyba, że w tym dniu pracownik przepracował więcej niż 8 godzin, tj. wypracował nadgodziny dobowe. Wówczas za wszystkie nadgodziny dobowe będzie mu przysługiwało normalne wynagrodzenie wraz z dodatkiem 50%.

Warto dodać, że jeśli oddanie dnia wolnego nie nastąpi z przyczyn usprawiedliwionych (choroba pracownika, nieuzgodnienie terminu wykorzystania tego wolnego z powodu odmowy pracownika) wówczas w praktyce pracodawcy najczęściej nie są karani. W takich wyjątkowych sytuacjach rekompensata pieniężna jest dopuszczana m.in. PIP (stanowisko głównego inspektoratu pracy w sprawie rekompensowania pracy w wolną sobotę, GPP-249-4560-52/09/PE/RP). Należy jednak podkreślić, że powinny być to sytuacje sporadyczne.

Podstawa prawna:

• art. 80, art. 151 § 2., art. 151 ³ , art. 281 pkt 5 Kodeks pracy