Wykonywanie pracy w czasie zwolnienia lekarskiego

Przeczytaj także: Praca na zwolnieniu lekarskim a dyscyplinarka

Podejmowanie pracy na dwóch etatach czy dodatkowa współpraca na podstawie umów cywilnoprawnych, obok pracy na etacie, jest bardzo częstym zjawiskiem. Przepisy prawa nie ograniczają możliwości zarobkowania w ten sposób. Problem pojawia się w sytuacji, kiedy pracownik zachoruje, a tylko u jednego z pracodawców zaprzestanie wykonywania czynności zawodowych. Pracodawcy, doszukując się w aktywności zawodowej podczas zwolnienia lekarskiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, decydują się na wręczenie pracownikowi oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Jednak nie każda choroba musi powodować, że osoba jest zobowiązana do zaprzestania wszelkiej aktywności zawodowej, niezależnie od rodzaju wykonywanej pracy.

Pracownik, zgodnie z treścią art. 100 k.p, jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Zgodnie z art. 211 pkt 5 k.p. pracownik jest ponadto obowiązany poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich. Wspomniany obowiązek należy odnosić zarówno do zachowań mających na celu utrzymanie przez pracownika zdolności do pracy, jak i skierowanych na jej odzyskanie. Należy zatem wskazać, że wszystkie obowiązki pracownika są nakierowane na dobro zakładu pacy. W praktyce często występuje błędne przekonanie, że skoro pracownik w czasie zwolnienia lekarskiego jest czasowo zwolniony z obowiązku świadczenia pracy i wykonywania innych czynności mających związek z pracą, to ma obowiązek powstrzymania się od wykonywania jakiejkolwiek pracy w celu odzyskania pełni zdrowia i zdolności do pracy.

W myśl art. 52 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika m.in. w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Przypisanie pracownikowi ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, poprzez wykonywanie czynności zawodowych podczas zwolnienia lekarskiego, wymaga ustalenia i wskazania, jaki podstawowy obowiązek został naruszony w sposób ciężki, a następnie, że naruszenie to nastąpiło z winy umyślnej pracownika (wyrok SN z 19.1.1998 r., I PKN 477/97). W sytuacji ustalenia przez pracodawcę, że jego pracownik podczas zwolnienia lekarskiego wykonywał inne, niezwiązane z macierzystym zakładem pracy czynności zawodowe, konieczne jest zapoznanie się ze wskazaniami lekarza wystawiającego L4.

Pracownik, mimo choroby, może zachować zdolność do drugiej, również dotychczas wykonywanej pracy. Przejawem troski pracownika, niezdolnego do pracy wskutek choroby, o dobro zakładu pracy jest stosowanie się do wskazań lekarskich, a co za tym idzie, powstrzymywanie się od wykonywania czynności mogących przedłużyć jego nieobecność w pracy. Nie stanowi jednak ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych wykonywanie w czasie zwolnienia chorobowego pracy, która nie jest sprzeczna z zaleceniami lekarskimi (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19.01.1998, I PKN 486/97). Jasnym jest zatem, że zachowanie pracownika mieszczące się w ramach wyznaczonych przez zalecenia sformułowane przez lekarza, który wydał mu zwolnienie lekarskie, nie powinno stanowić podstawy do zwolnienia.