Odpowiedzialność materialna pracowników za mienie firmy

Przeczytaj także: Wyrządzenie szkody a odpowiedzialność pracownika

Nadużycia dokonywane przez pracowników to problem, z którym musi sobie radzić wielu właścicieli firm. Zaufanie do zatrudnionych osób, delegowanie na nich kolejnych obowiązków czy dostarczanie kosztownych narzędzi pracy (od telefonów służbowych po specjalistyczny sprzęt o dużej wartości) powoduje, że rośnie liczba osób, które mogą dokonać nadużycia. Do najczęściej popełnianych wykroczeń należą kradzieże, oszukiwanie pracodawców oraz przywłaszczania mienia firmy. Eksperci D.A.S. Towarzystwa Ubezpieczeń Ochrony Prawnej S.A. tłumaczą, jakie prawa przysługują pokrzywdzonym pracodawcom.

Do podstawowych obowiązków pracowników należy sumienne i staranne wykonywanie powierzonych im obowiązków, a także dbanie o dobro firmy i ochrona jej mienia. Wynika to bezpośrednio z przepisów Kodeksu pracy regulującego odpowiedzialność pracowników w stosunku do firm, w których są zatrudnieni. Jeśli pracownik okrada pracodawcę, ten ostatni może nie tylko go zwolnić, ale także dochodzić odszkodowania za przywłaszczone mienie oraz inne straty wynikające z kradzieży.

„Skala problemów bardzo się różni – może dotyczyć zarówno przywłaszczenia przez pracownika paliwa ze służbowego samochodu, nieuprawnionego wykorzystywania firmowego telefonu czy sprzętu biurowego, ale także kradzieży powierzonego towaru lub maszyn” – wyjaśnia Kamil Markiewicz z Działu Prawnego D.A.S.

Zwolnienie dyscyplinarne

Podstawową sankcją określoną w Kodeksie pracy za działanie na szkodę pracodawcy i ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych jest zwolnienie dyscyplinarne, czyli rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika w trybie natychmiastowym bez wypowiedzenia. Jeżeli przedsiębiorca ma oczywiste dowody kradzieży obciążające pracownika, to może go zwolnić nie czekając na uzyskanie wyroku sądu.

Niezależnie od wartości przywłaszczonych rzeczy kradzież mienia firmy to zawsze poważne naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. W związku z tym pracodawca ma prawo do zwolnienia pracownika dyscyplinarnie niezależnie od tego, czy można mu postawić zarzut popełnienia wykroczenia (w sytuacji, kiedy wartość zagarniętego mienia nie przekroczy 250 zł) czy przestępstwa (jeśli jego wartość jest większa niż 250 zł). Należy jednak pamiętać, że rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika trzeba dokonać w ciągu miesiąca od uzyskania informacji o okolicznościach uzasadniających taką decyzję, po wcześniejszym zasięgnięciu opinii reprezentującej zatrudnionego organizacji związkowej.

Odpowiedzialność materialna

Pracodawca, który poniósł szkodę materialną, może dochodzić od pracownika także odpowiedzialności materialnej. Kodeks pracy wyróżnia odpowiedzialność ogólną oraz szczególny rodzaj odpowiedzialności – za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia się. Przepisy te dotyczą wszystkich pracowników bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy (z wyjątkiem sytuacji wskazanych w przepisach szczególnych).