Sprzedaż internetowa podlega większym rygorom

Przeczytaj także: Sprzedaż przez Internet: obowiązki przedsiębiorcy

W zasadniczej części stanowią one wyraz transpozycji dyrektywy 2000/31/WE w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym). Na pierwszy plan wysuwają się tu przepisy znowelizowanego Kodeksu cywilnego, które już od jakiegoś czasu regulują kwestie dotyczące oferty elektronicznej, miejsca zawarcia umowy w takiej formie oraz oświadczeń elektronicznych jako takich, podpisu elektronicznego, a także elektronicznych wzorców umownych.

Istotne znaczenie dla internetowych usługodawców ma również Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Dotyczy ona zagadnień tak istotnych dla działalności firm w Internecie, jak m.in. wybór prawa właściwego dla świadczenia usług za pośrednictwem sieci, obowiązki informacyjne usługodawcy, kwestie dotyczące bezpieczeństwa transakcji internetowych, regulaminy świadczenia usług drogą elektroniczną, spamming, odpowiedzialność podmiotów świadczących usługi cachingu i hostingu, a także ochrona danych osobowych, uwzględniająca specyfikę tego medium.

Równie ważkim dla internetowych firm aktem prawnym jest Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Ustawa ta reguluje m.in. zagadnienie umów zawieranych z konsumentami na odległość, do których zalicza umowy zawierane bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, w tym elektronicznych formularzy zamówienia niezaadresowanego lub zaadresowanego, listu seryjnego w postaci elektronicznej, reklamy w postaci elektronicznej, poczty elektronicznej lub innych środków komunikacji elektronicznej.

Z kwalifikacją umowy, jako zawartej na odległość, wiąże się istotne dla obrotu, bezwzględne prawo konsumentów, jakim jest możliwość odstąpienia od niej bez podawania jakichkolwiek przyczyn, w terminie 10 dni od dnia zawarcia. W przypadku skorzystania przez konsumenta z tego prawa umowa jest uważana za niezawartą, a sam konsument jest zwolniony ze wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni. Jak widać, ryzyko ciążące na przedsiębiorcy decydującym się na tę formę sprzedaży, jest daleko większe niż w przypadku sprzedaży klasycznej i w znacznej części równoważy ryzyko konsumentów, wynikające z braku możliwości bezpośredniego, w tym organoleptycznego, sprawdzenia towaru lub usługi.

Aby wyeliminować wszelkie wątpliwości, jakie dotyczyły praktyki przesyłania konsumentom niezamówionych przez nich świadczeń, np. wydawnictw, ustawa wprost wskazuje, że spełnienie takich świadczeń następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie rodzi po stronie konsumentów jakichkolwiek zobowiązań, w tym również co do obowiązku ich zwrotu bądź przechowywania.

Bardziej rozbudowane regulacje ww. ustawy dotyczą sprzedaży na odległość usług finansowych, w tym czynności bankowych, kredytów konsumenckich, czynności ubezpieczeniowych i umów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych. Niezależnie więc od ogólnych regulacji prawa bankowego, ustawy o kredycie konsumenckim itd., ustawa ta nakłada na przedsiębiorców szczegółowe obowiązki informacyjne oraz m.in. umożliwia konsumentom odstąpienie od umowy w dłuższym, 14-dniowym terminie.