Zwolnienie od pracy na prywatną sprawę sądową

Przeczytaj także: Pracownik a wezwanie do sądu

Pytanie: Pracownik został wezwany na rozprawę sądową (sprawa prywatna) w innym województwie, w związku z tym nie było go w pracy cały dzień. Jak rozliczyć go z czasu pracy?

Odpowiedź: Nieobecność pracownika zobowiązanego do stawiennictwa w sądzie należy uznać za usprawiedliwioną.

1. Jest wezwanie - jest zwolnienie od pracy

Stawiennictwo w sądzie pracownika wezwanego na rozprawę, jest, co do zasady, obowiązkowe. Jedynie w enumeratywnie wymienionych w przepisach prawa przypadkach osoba wezwana przez sąd może nie brać udziału w rozprawie, usprawiedliwiając jednak swoją nieobecność.

Pracodawca jest zatem obowiązany zwolnić pracownika od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie:

• organu administracji rządowej lub samorządu terytorialnego,
• sądu,
• prokuratury,
• policji albo
• organu prowadzącego postępowanie w sprawach o wykroczenia.

Zwolnienie pracownika z pracy powinno umożliwić pracownikowi stawienie się w sądzie, więc powinno obejmować zarówno czas dojazdu, jak i czas samej rozprawy. Po upływie czasu koniecznego do załatwienia sprawy pracownik powinien stawić się w pracy.

W przypadku, gdy pracownik został wezwany np. do stawiennictwa przed sądem mieszczącym się w innym województwie, a łączny czas dojazdu do sądu, rozprawy i powrotu z sądu przekracza obowiązują pracownika dobową normę czasu pracy, pracodawca zobowiązany jest zwolnić pracownika z całego dnia pracy.

Powyższe zwolnienie z pracy przysługuje niezależnie od tego, w jakim charakterze ma się stawić pracownik przed organem sądowym (czy ma być stroną, innym uczestnikiem procesu, czy też świadkiem).

2. Pracownik musi udowodnić, że miał stawić się na wezwanie

Nieobecność spowodowaną koniecznością stawienia się w sądzie pracownik musi jednak usprawiedliwić. W takim przypadku dokumentem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy związaną z koniecznością stawienia się w sądzie jest imienne wezwanie pracownika do osobistego stawiennictwa, zawierające adnotację potwierdzającą stawienie się pracownika na to wezwanie.

Jeżeli pracownik przedstawi pracodawcy przedmiotowe wezwanie, pracodawca zobowiązany jest uznać nieobecność pracownika w pracy z tego powodu jako usprawiedliwioną.

3. Nie ma wynagrodzenia od pracodawcy

Za czas tego zwolnienia pracodawca nie wypłaca pracownikowi wynagrodzenia, a jedynie wystawia zaświadczenie o utraconych zarobkach (jeśli przepisy wewnątrzzakładowe nie przewidują zachowania prawa do wynagrodzenia). Pracownik bowiem może uzyskać rekompensatę pieniężną za utracone wynagrodzenie od organu (instytucji), który go wezwał.

Rekompensata utraconego zarobku od sądu nie przysługuje jednak pracownikowi stawiającemu się na rozprawie w charakterze strony postępowania sądowego, a nie świadka. W takim przypadku pracownik będzie mógł domagać się rekompensaty utraconego zarobku tylko wtedy, gdy wygra sprawę. Utracony zarobek oraz inne koszty (np. podróży na rozprawę) zwróci pracownikowi w takiej sytuacji nie sąd, lecz druga (przegrana) strona sporu sądowego.

4. Czas na rozprawie zalicza się do czasu pracy

Usprawiedliwiając nieobecność pracownika w danym dniu w pracy w związku z koniecznością stawiennictwa w sądzie, pracodawca powinien pamiętać o obniżeniu obowiązującego go w danym okresie rozliczeniowym wymiaru czasu pracy. Wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega bowiem obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

Podstawa prawna:

• § 3 pkt 4 i § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. z 1996 r. nr 60, poz. 281),
• art. 2 Dekret z 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym. (Dz.U. z 1950 r. nr 49, poz. 445).

Portal Kadrowy - odpowiedzi ekspertów prawa pracy. Porady wraz z podstawą prawną otrzymasz na skrzynkę. Dajemy gwarancję profesjonalnej odpowiedzi. W portalu do pobrania m.in. wzory, wskaźniki, kalkulatory, akty prawne.