eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo pracy › Praca w przerwie na karmienie a godziny nadliczbowe

Praca w przerwie na karmienie a godziny nadliczbowe

2010-09-13 11:04

Pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy. W przypadku gdy pracownica karmi więcej niż jedno dziecko, przysługuje jej prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Przerwy te mogą być, na wniosek pracownicy, udzielane łącznie. Jeśli czas pracy pracownicy obejmuje w danym dniu mniej niż 4 godziny, przerwy nie przysługują.

Przeczytaj także: Prawo do przerwy na karmienie dziecka

Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Pracownica ma harmonogramowe godziny pracy 7.00-15.00. Między godz. 14.00 a 15.00 wykorzystuje przerwę na karmienie dziecka piersią (wychodzi z pracy o godzinę wcześniej, a wynagrodzenie ma wypłacane jak za 8 godzin). Któregoś dnia musiała pracować dłużej - od 7.00 do 16.00. Jak powinniśmy rozliczyć te 2 dodatkowo przepracowane godziny (14.00-16.00), z których pierwsza przypadała na harmonogramowe godziny pracy, ale zwykle była wówczas wykorzystywana przerwa na karmienie?
Godziny dodatkowej pracy pomiędzy 14.00 a 16.00 należy potraktować jako pracę nadliczbową.


Pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy. W przypadku gdy pracownica karmi więcej niż jedno dziecko, przysługuje jej prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Przerwy te mogą być, na wniosek pracownicy, udzielane łącznie. Jeśli czas pracy pracownicy obejmuje w danym dniu mniej niż 4 godziny, przerwy nie przysługują. W sytuacji zaś gdy jej czas pracy obejmuje nie mniej niż 4 godziny, ale nie przekracza 6 godzin w danym dniu - pracownicy przysługuje jedna przerwa na karmienie.

Przerwy na karmienie w praktyce najczęściej, oprócz tego, że udziela się ich łącznie, udzielane są na koniec dnia pracy, co skraca tym samym czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy.

Przykład:
Pracownica karmiąca dziecko, oprócz 15-minutowej przerwy na posiłek, ma prawo również do dwóch półgodzinnych przerw na karmienie. Przerwy te wykorzystuje na koniec dnia pracy w ten sposób, że pracuje od 7.00 do 14.00, podczas gdy pozostali pracownicy wykonują swoje obowiązki do godz. 15.00. Czas przerwy przypada zatem od 14.00 do 15.00.

Wykorzystywanie przerwy na karmienie na koniec dnia pracy nie oznacza jednak, że obowiązująca pracownicę dobowa norma czasu pracy wynosi 7 godzin. Ta bowiem pozostaje niezmienna i obejmuje 8 godzin pracy na dobę, zaś jedynie czas faktycznie wykonywanej pracy obejmuje 7 godzin - 1 godzina stanowi przerwę na karmienie, która jest również wliczana do czasu pracy. Tak samo nie zmieniają się zasady przypadania pracy nadliczbowej. Nadgodziny występują bowiem po 8 godzinach czasu pracy (do 8 godzin wlicza się zaś nie tylko pracę, ale również i przerwę na karmienie).

Fakt, iż pracownica wykonuje swoje obowiązki od 7.00 do 14.00, a czas pomiędzy 14.00 a 15.00, choć zaliczany jest do czasu pracy stanowi przerwę na karmienie, nie oznacza, że dodatkowa godzina pracy przypadająca na tę przerwę jest zwykłą godziną pracy, nie zaś godziną nadliczbową, gdyż pracownica w tej sytuacji nie przepracowała więcej niż 8 godzin. Należy bowiem w takim przypadku uznać, że pracownica dalej wykorzystuje przerwę na karmienie, która przypada na koniec dnia pracy. Brak jest bowiem przepisu, który dopuszcza możliwość nieudzielenia przerw na karmienie, skoro one przysługują.

Nieprawidłowość polega jednak na tym, że przerwa jest wykorzystywana poza normami czasu pracy, a powinna się w nich mieścić - jest bowiem zaliczana do czasu pracy. Skoro zaś pracownica, w opisanym w pytaniu przypadku, korzysta z takiej przerwy (choć udzielonej nieprawidłowo), to dodatkowe godziny pracy powodują pracę w godzinach nadliczbowych, za którą przysługuje wynagrodzenie oraz odpowiedni dodatek lub czas wolny od pracy.

Przykład:
Pracownica ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw na karmienie, które wykorzystuje na koniec dnia pracy. W związku z tym wykonuje swoje obowiązki od 7.00 do 14.00, a pomiędzy 14.00 a 15.00 korzysta z przerw na karmienie. Jednego dnia pracodawca polecił pracownicy wykonywanie pracy do 15.00. Przerwa na karmienie również została przesunięta na godzinę późniejszą.

To spowodowało, że czas pracy pracownicy w tym dniu objął 9 godzin - najpierw 8 godzin pracy, a potem 1 godzinę przerwy na karmienie wliczanej do czasu pracy, a co za tym idzie - powstała jedna godzina nadliczbowa.

Przyjęcie założenia odwrotnego - zgodnie z którym dodatkowa godzina pracy powoduje jedynie nieudzielenie przerwy na karmienie - spowodowałoby, że pracownica nie dość, że nie miałaby zapewnionej przerwy na karmienie, to dodatkowa godzina pracy byłaby "zwykłą" pracą, za którą należy się jedynie normalne wynagrodzenie, bez żadnego dodatku. Taka interpretacja jest zatem niedopuszczalna, byłaby bowiem oczywiście krzywdząca dla pracownicy i niezgodna z celem przepisów o godzinach nadliczbowych oraz ochronie rodzicielstwa.

Zgodnie zatem z powyższym, jeśli pracownica, co do zasady, wykonuje swoje obowiązki od 7.00 do 14.00, a pomiędzy 14.00 a 15.00 korzysta z przerwy na karmienie, to w dniu, w którym pracodawca polecił jej wykonywanie obowiązków do 16.00, powstają 2 godziny nadliczbowe. Czas pracy tej pracownicy w takim dniu objął bowiem 10 godzin - 9 godzin faktycznie wykonywanej pracy oraz 1 godzina przerwy na karmienie przypadającej po godzinach pracy. Za te nadgodziny pracownicy należy się wynagrodzenie i dodatek z tytułu pracy nadliczbowej lub czas wolny od pracy. Ponadto należy mieć na uwadze, iż przerwa na karmienie udzielona na koniec dnia pracy, została udzielona w sposób nieprawidłowy - nie mieściła się bowiem w obowiązujących pracownicę normach czasu pracy.

Podstawa prawna:
  • art. 129 § 1, art. 151 § 1, art. 1511 § 1,
  • art. 187 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).


www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.

oprac. : KadryOnline KadryOnline

Przeczytaj także

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: