Likwidacja jednostek budżetowych a rozwiązanie umowy o pracę

Przeczytaj także: Wcześniejsza emerytura nie chroni przed zwolnieniem

Opisana propozycja zatrudnienia nie jest wypowiedzeniem zmieniającym dokonanym przez pracodawcę na podstawie art. 42 KP. Mówimy tutaj o propozycji, ofercie kontynuowania zatrudnienia na nowych warunkach. Konsekwencje nieprzyjęcia tej oferty – automatyczne wygaśnięcie stosunku pracy w terminie 15 dni – są jednak dosyć drastyczne.

Przed zakończeniem stosunku pracy poprzez jego wygaśnięcie nie chronią szczególne sytuacje, w jakich znajdują się pracownicy, np. ciąża, urlop macierzyński, wiek przedemerytalny.

Z dniem następującym po dniu zakończenia likwidacji, najpóźniej 1.1.2011 r., pracownicy likwidowanych podmiotów stają się pracownikami właściwych jednostek budżetowych, czyli:

• urzędów obsługujących organ dokonujący likwidacji zakładu budżetowego,
• innej jednostki budżetowej podległej temu organowi,
• jednostki budżetowej, przy której działało gospodarstwo pomocnicze.

Dotyczy to tylko pracowników, którzy otrzymali i przyjęli propozycję dalszego zatrudnienia na nowych warunkach. Inne osoby, nawet jeśli nie zostały zwolnione na skutek działania pracodawcy (wypowiedzenie, porozumienie stron), nie będą już 1.1.2011 r. pracownikami, gdyż ich stosunki pracy rozwiążą się automatycznie w dniu zakończenia likwidacji jednostki. Wygaśnięcie stosunku pracy następuje z mocy prawa z dniem ziszczenia się przewidzianego w przepisach warunku, czyli zakończenia procesu likwidacji jednostki.

Wcześniejsze wypowiedzenie

Wcześniejsze zakończenie stosunków pracy może nastąpić w drodze wypowiedzenia. Stosujemy tu przepisy ogólne w zakresie formy i dopuszczalności wypowiedzenia. Poza wypowiedzeniem oczywiście w pełni wolno sięgnąć po pozostałe tryby rozwiązania stosunku pracy (zwolnienie bez wypowiedzenia zarówno zawinione jak i niezawinione przez pracownika, porozumienie stron).

Powodem wypowiedzeń będzie w omawianej sytuacji likwidacja zakładu pracy. Skutkuje to zniesieniem szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem oraz umożliwia wypowiedzenie umów na czas określony (nawet jeśli taka możliwość nie została przewidziana w treści umowy), zawieranych na czas wykonania określonej pracy.

Przykład
Pracownik likwidowanego zakładu budżetowego jest w tzw. wieku przedemerytalnym, a zatem podlega pełnej ochronie przed wypowiedzeniem. W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy nie stosujemy jednak przepisów szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę (art. 411 KP). Osoba ta może otrzymać wypowiedzenie, którego uzasadnieniem będzie likwidacja jednostki.

Przepisy wprowadzające nie wyłączyły stosowania przez likwidowane jednostki procedury zwolnień grupowych przewidzianych w ustawie z 13.3.2003 r. ZwolGrupU. Jeżeli spełnione zostały warunki wskazane w ZwolGrupU, pracodawca musi przeprowadzić pełną procedurę zwolnienia grupowego. Fakt likwidacji jednostki dokonywanej na skutek zmian ustawowych nic w tym zakresie nie zmienia.

Grupowe zwolnienie zachodzi wtedy, gdy spełnione są następujące przesłanki:

• występują określone przyczyny powodujące konieczność zwolnienia (przyczyny niedotyczące pracowników),
• pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników,
  - zwolnieniami objęta zostaje określona grupa pracowników,
• zwolnienia mają miejsce w określonym przedziale czasowym (30 dni).

Zwolnienie grupowe występuje, gdy w okresie nieprzekraczającym 30 dni pracodawca zwalnia z przyczyn niedotyczących pracowników co najmniej:

• 10 pracowników – przy zatrudnieniu poniżej 100 osób,
• 10% pracowników – jeżeli w zakładzie pracy pracuje minimum 100 i mniej niż 300 pracowników,
• 30 pracowników – w wypadku, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 pracowników.